Đại diện Tổng cục Hải quan tại cuộc họp báo.

Lượng phế liệu nhập khẩu tăng 2 lần

Tại cuộc họp báo,ảiquankiênquyếtngănchặnsaiphạmtrongnhậpkhẩuphếliệnhan ding bong da ông Âu Anh Tuấn - quyền Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan đã lý giải nguyên nhân dẫn đến tình trạng phế liệu NK vào nước ta tăng bất thường, có khả năng biến nước ta trở thành “bãi” rác” thế giới. Đây là vấn đề Chính phủ đặc biệt quan tâm, chỉ đạo các cơ quan chức năng phải có giải pháp ngăn chặn.

Ông Tuấn cho hay, sau khi Trung Quốc thực hiện chính sách cấm NK 24 loại phế liệu, hoạt động NK, mua bán phế liệu ở nước ta có chiều hướng tăng mạnh, có nhiều diễn biến phức tạp, nguy cơ gây ô nhiễm, ảnh hưởng đến môi trường sống gây bức xúc trong dư luận.

Qua theo dõi của cơ quan hải quan, số lượng phế liệu NK năm 2017 tăng gấp hơn 2 lần so với khối lượng phế liệu NK trong năm 2016. Trong đó, khối lượng sắt, thép, nhựa, giấy và xỉ hạt nhỏ là những loại phế liệu có khối lượng tăng từ 200% đến 400% so với tổng khối lượng NK năm 2016.

Đặc biệt trong 5 tháng đầu năm 2018, khối lượng nhựa phế liệu NK tăng đột biến gần 200% so với cả năm 2017. Tuy nhiên, nhiều lô hàng phế liệu NK không đáp ứng các điều kiện quy định về bảo vệ môi trường trong NK phế liệu làm nguyên liệu sản xuất, nên doanh nghiệp (DN) không đến làm thủ tục hải quan hoặc không được cơ quan hải quan giải quyết thủ tục thông quan, dẫn đến tình trạng có một lượng lớn các loại phế liệu NK đang tồn đọng tại các cảng biển Việt Nam.

Về phía DN, một số hãng tàu, đại lý hãng tàu, DN kinh doanh cảng đã ý thức được nguy cơ và rủi ro trong NK phế liệu nên đã chủ động thông báo ngừng tiếp nhận hàng hóa là phế liệu, cũng góp phần để giảm mức độ hàng hóa tồn đọng tại cảng.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ (tại công văn số 5290/VPCP-KTTH ngày 5/6/2018 về) việc quản lý chặt chẽ NK phế liệu vào Việt Nam, không để Việt Nam trở thành “bãi rác” của thế giới, ông Tuấn cho biết, Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo các cơ quan hải quan địa phương, các đơn vị nghiệp vụ của Tổng cục Hải quan tăng cường thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường trong NK phế liệu.

Bước đầu, cơ quan hải quan đã phát hiện, xử lý nghiêm những trường hợp có hành vi gian lận, NK phế liệu không đáp ứng về điều kiện, yêu cầu về bảo vệ môi trường theo đúng quy định của pháp luật; chủ động xây dựng và triển khai ngay các kế hoạch kiểm soát rủi ro, phòng chống buôn lậu, kiểm tra sau thông quan, giám sát quản lý đối với mặt hàng phế liệu NK.

Quyết liệt xử lý các DN nhập khẩu phế liệu trái phép

Tại cuộc họp báo, ông Mai Xuân Thành đã trả lời cụ thể các câu hỏi từ các cơ quan báo chí đặt ra, xung quanh việc phát hiện và xử lý DN có hành vi NK phế liệu gây ô nhiễm môi trường.

Ông Mai Xuân Thành cho biết, lãnh đạo Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo Cục Điều tra chống buôn lậu chủ trì triển khai kế hoạch điều tra, xác minh, xử lý vi phạm trong hoạt động NK phế liệu; tổ chức điều tra, xác minh các trường hợp có dấu hiệu nghi vấn trong hoạt động NK phế liệu từ tháng 1/2016 đến tháng 5/2018 và xử lý các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật. Trong đó, cơ quan hải quan tập trung vào đấu tranh làm rõ các hành vi vi phạm làm giả giấy xác nhận NK phế liệu, sửa chữa thời gian thực hiện, khối lượng, chủng loại phế liệu được xác nhận NK, làm giả, sửa chữa thông báo NK phế liệu của các cơ quan có thẩm quyền.

Trên thực tế, căn cứ kết quả điều tra xác minh và những chứng cứ, tài liệu đã thu thập được, ngày 17/7/2018, cơ quan hải quan đã khởi tố Công ty Đức Đạt về tội vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới và chuyển hồ sơ vụ việc cho cơ quan công an tiếp tục điều tra làm rõ hành vi sử dụng các giấy tờ, tài liệu giả để chứng nhận đủ điều kiện NK phế liệu về TP. Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu…

Đồng thời, Tổng cục Hải quan tiếp tục chỉ đạo, hướng dẫn cơ quan hải quan địa phương thực hiện các biện pháp siết chặt phế liệu NK; trong đó có biện pháp ngăn chặn từ xa khi hàng hóa vẫn còn trên tàu, chưa dỡ hàng xuống cảng đối với hàng hóa là chất thải, phế liệu không đáp ứng điều kiện, quy chuẩn môi trường vào lãnh thổ trên cơ sở rà soát, phân tích thông tin hàng hóa khai báo trên bản lược khai hàng hóa (manifest).

Đối với hàng hóa là phế liệu nhưng người nhận hàng thể hiện trên bản lược khai hàng hóa (manifest) không có tên trong danh sách DN đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường/sở tài nguyên và môi trường cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong NK phế liệu làm nguyên liệu sản xuất, thì thông báo cho các hãng tàu vận chuyển hàng hóa, DN kinh doanh cảng về việc không được phép dỡ lô hàng phế liệu đó xuống cảng; đồng thời, yêu cầu hãng tàu phải vận chuyển hàng hóa này ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.

Đối với trường hợp phế liệu NK đã đăng ký tờ khai làm thủ tục hải quan, cơ quan hải quan tiến hành lấy mẫu, kiểm tra thực tế 100% các lô hàng NK để đánh giá việc chấp hành quy định về pháp luật hải quan và pháp luật bảo vệ môi trường.

“Tổng cục Hải quan đang tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng rà soát hoạt động của DN NK phế liệu tại các cửa khẩu trên toàn quốc, kịp thời phát hiện, kiên quyết khởi tố, chuyển cơ quan công an mở rộng điều tra và xử lý DN vi phạm theo quy định của pháp luật…” - ông Mai Xuân Thành nhấn mạnh./.

Ngọc Linh

(责任编辑：Cúp C1)