Nỗ lực của cơ quan Hải quan trong thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia
	Tất cả các quy trình thủ tục hải quan đã kết nối NSW và tự động hóa ở mức cao
	Từ hôm nay 25/7,àiBấtcậpvìphântákết quả trận dusseldorf triển khai mở rộng NSW tại 12 Cảng vụ hàng hải

Giao diện Cổng thông tin một cửa quốc gia.

Rải rác ở nhiều bộ, ngành

Đến nay, trong 174 thủ tục đã kết nối NSW, chỉ có 19 thủ tục được xử lý tập trung hoặc tập trung một phần tại Cổng thông tin một cửa quốc gia, trong đó hầu hết là thủ tục liên ngành liên quan đến phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh.

Theo phân tích của Cơ quan Thường trực (Ủy ban chỉ đạo quốc gia Cơ chế một cửa ASEAN, NSW và tạo thuận lợi thương mại- Ủy ban 1899): Khi thực hiện thủ tục tập trung tại Cổng thông tin một cửa quốc gia, việc tiếp nhận, xử lý thông tin, phản hồi kết quả được thực hiện hoàn toàn trên Cổng và dữ liệu được lưu trữ trên hệ thống này.

Trường hợp xử lý phân tán tại hệ thống của các bộ, ngành (chiếm phần lớn như hiện nay), cá nhân, tổ chức liên quan phải gửi thông tin đến Cổng thông tin một cửa quốc gia, tiếp đó Cổng truyền thông tin đến hệ thống các bộ, ngành; sau khi tiếp nhận, xử lý, hệ thống của các bộ, ngành chuyển thông tin trở lại Cổng; tiếp đó, Cổng thông tin một cửa quốc gia phản hồi thông tin cho cá nhân, tổ chức liên quan và hệ thống của các bộ, ngành.

Đơn cử như tại Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, nhiều thủ tục được kết nối với Cổng thông tin một cửa quốc gia qua Gateway chung của Bộ. Tuy nhiên, việc xử lý hồ sơ cấp phép lại được thực hiện phân tán tại các đơn vị riêng rẽ như: Cục Bảo vệ thực vật, Cục Thú y, Cục Chăn nuôi, Cục Trồng trọt… sau đó, hệ thống của các Cục mới kết nối về Gateway của Bộ để tiếp tục kết nối với Cổng thông tin một cửa quốc gia.

Tại các bộ như Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ… hầu hết các thủ tục đã kết nối NSW cũng được thực hiện với mô hình như của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Nhìn vào 2 mô hình xử lý dữ liệu nêu trên có thể thấy sự hạn chế, bất cập của trường hợp phân tán tại hệ thống của các bộ, ngành do phải qua nhiều quy trình xử lý.

Giảm hiệu quả

Thực tế cho thấy, cùng một đối tượng hàng hóa xuất nhập khẩu, quá cảnh, người và phương tiện xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh thường liên quan tới nhiều cơ quan quản lý khác nhau (ví dụ, ô tô nguyên chiếc nhập khẩu chịu sự quản lý của cơ quan Hải quan, Đăng kiểm, Thuế, Công an…). Do đó, để xử lý thủ tục hành chính, ngoài yêu cầu người làm thủ tục khai báo, cung cấp thông tin, cơ quan quản lý còn phải sử dụng kết quả xử lý của cơ quan khác. Như trường hợp ô tô nhập khẩu, căn cứ kết quả của cơ quan Đăng kiểm, cơ quan Hải quan mới ra quyết định thông quan hay không, tiếp đó cơ quan Thuế làm thủ tục nộp phí trước bạ và sau cùng cơ quan Công an làm thủ tục đăng ký.

Hơn nữa, trong quản lý hiện đại gắn với “Chuỗi cung ứng (supply chain)”, việc trao đổi, chia sẻ thông tin giữa các bên liên quan một cách đầy đủ, kịp thời là rất cần thiết nhằm đơn giản hóa, rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục hành chính và nâng cao hiệu quả quản lý.

Nhưng, vì mô hình của hệ thống CNTT đang xử lý phân tán tại hầu hết các bộ, ngành như đề cập ở trên, dẫn đến việc thực hiện NSW chưa phát huy được tối đa hiệu quả, không những vậy còn bộc lộ tồn tại, hạn chế nhất định.

Đó là, NSW mới đáp ứng việc giải quyết thủ tục hành chính đơn lẻ của cơ quan quản lý nhà nước, chưa tạo sự liên thông, đồng bộ gắn với chuỗi cung ứng hàng hóa xuất nhập khẩu.

Đồng thời, việc trao đổi, chia sẻ thông tin phục vụ công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành của các cơ quan quản lý nhà nước chưa được thực hiện hiệu quả.

Không những thế, NSW chưa tạo ra được nền tảng cung cấp nhiều tiện ích và dịch vụ cho người dân, doanh nghiệp, nhất là các nội dung liên quan đến tạo thuận lợi tương mại. Ngoài ra, công tác quản lý, vận hành hệ thống và hỗ trợ xử lý vướng mắc trong triển khai NSW còn nhiều bất cập.

Để khắc phục các bất cập hiện nay, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Ủy ban 1899, Tổng cục Hải quan đang tích cực phối hợp với các bộ, ngành xây dựng Đề án tổng thể xây dựng và phát triển hệ thống CNTT tập trung phục vụ triển khai NSW, ASW.

(Bài 2: Mô hình công nghệ thông tin tập trung được thực hiện thế nào?)

(责任编辑：La liga)