Đền Yasukuni luôn là tâm điểm gây căng thẳng ngoại giao giữa Nhật Bản với Hàn Quốc và Trung Quốc

Tổng cộng 1.004 nạn nhân người Hàn Quốc và các gia đình bị mất người thân,áchthứcngoạigiaocủaHànQuốlịch đá seria những người từng bị bắt phải làm việc trong các nhà máy sản xuất vũ khí của Nhật Bản trong Chiến tranh Thế giới thứ hai, đã nộp đơn kiện khoảng 60 công ty Nhật Bản, trong đó có Tập đoàn Nippon Steel và Mitsubishi Heavy Industries, lên Toà án Trung ương Seoul để đòi bồi thường khoảng 100 tỷ won (92 triệu USD). Đây là vụ kiện có nhiều nguyên đơn lớn nhất từ trước tới nay. Ít nhất 700.000 thanh niên Hàn Quốc đã bị các công ty Nhật Bản cưỡng bức lao động trong thời kỳ Đế quốc Nhật cai trị Bán đảo Triều Tiên từ năm 1910 tới năm 1945. Các công ty Nhật Bản khẳng định rằng vấn đề bồi thường chiến tranh đã được giải quyết thông qua hiệp ước 1965 nhằm bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa Hàn Quốc và Nhật Bản.

Vụ kiện này phản ánh tâm lý "ăn sâu bám rễ" tại Nhật Bản, trong đó bao gồm cả các công ty "phạm tội ác chiến tranh" và Nội các của Thủ tướng Shinzo Abe, đối với những hành động tàn bạo thời chiến của nước này. Ông Abe trở lại cầm quyền tháng 12-2012, và chỉ một năm sau đó, ông đã khiến các nước láng giềng tức giận, đặc biệt là Hàn Quốc và Trung Quốc, khi tới viếng Đền Yasukuni - nơi thờ những người Nhật Bản thiệt mạng trong Chiến tranh Thế giới lần thứ hai, trong đó có 14 tội phạm chiến tranh hạng A.

Trong một động thái liên quan tới tranh chấp lãnh thổ, hồi đầu tháng này, Bộ Giáo dục Nhật Bản đã cho phép xuất bản 18 cuốn sách giáo khoa mới cho học sinh trung học, trong đó khẳng định nhóm đảo Dokdo mà Nhật Bản gọi là Takeshima thuộc chủ quyền của Nhật Bản. Tokyo tuyên bố rằng Nhật Bản đã sáp nhập nhóm đảo này vào tỉnh Shimane năm 1905, tuy nhiên Seoul khẳng định nhóm đảo này là khu vực đầu tiên bị đế quốc Nhật chiếm đóng trên Bán đảo Triều Tiên.

Hiệp ước San Francisco 1951, theo đó chính thức kết thúc chiến tranh giữa Nhật Bản và các nước Đồng minh, đã không thể bảo đảm chủ quyền của Hàn Quốc đối với nhóm đảo Dokdo. Seoul nói rằng Dokdo đã bị Nhật Bản sáp nhập năm 1905, tuy nhiên Tokyo khăng khăng rằng nhóm đảo này "không nằm trong số lãnh thổ phải trả lại theo Hiệp ước Hòa bình San Francisco".

Mỹ, quốc gia góp phần gây ra tranh chấp này, dường như không hiểu rõ về những vấn đề lịch sử nhạy cảm giữa Nhật Bản và Hàn Quốc, khi Washington thúc ép Seoul, một trong những nạn nhân chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ Nhật Bản được quân phiệt hóa trong quá khứ, không được phản đối hoạt động tái vũ trang của Nhật Bản. Mỹ đã phi quân sự hóa Nhật Bản thông qua "Hiến pháp Hòa bình", theo đó Nhật Bản vĩnh viễn từ bỏ quyền phát động chiến tranh. Tuy nhiên, Mỹ đang tìm cách tái vũ trang cho Nhật Bản để thực hiện chiến lược "tái cân bằng hướng tới châu Á-Thái Bình Dương" của chính quyền Tổng thống Obama.

Trước thềm chuyến công du đầu tiên tới hai quốc gia đồng minh quan trọng của Mỹ tại châu Á kể từ khi nhậm chức hồi tháng 2 vừa qua, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter cho biết ông "hoan nghênh và ủng hộ" vai trò chủ động hơn của Nhật Bản tại khu vực, trong đó có việc thực hiện quyền phòng vệ tập thể. "Vai trò chủ động hơn" của Nhật Bản ngụ ý việc Nhật Bản tái vũ trang sẽ hỗ trợ sự hiện diện của Mỹ tại Đông Nam Á.

Chiến lược của Mỹ bề ngoài là nhằm đối phó với mối đe dọa hạt nhân và tên lửa từ Triều Tiên, tuy nhiên thực tế là nhằm kiềm chế sự trỗi dậy của Trung Quốc. Washington muốn gây sức ép buộc Hàn Quốc phải chấp nhận động thái tái vũ trang của Nhật Bản, bất chấp thực tế rằng Hàn Quốc từng là nạn nhân chịu ảnh hưởng nặng nề từ đế quốc Nhật.

(责任编辑：Nhận Định Bóng Đá)