Còn nhiều băn khoăn về cái tên "trạm thu giá". Ảnh: internet.

ĐB Nguyễn Đức Kiên (Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội):

Trong quá trình thực hiện các dự án BOT,íhaythugiáBOTVấnđềkhôngphảiởcáitêbóng đá kết quả hạng 2 đức các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đã thanh tra, kiểm tra và giám sát. Dự án nào mà không đạt yêu cầu thì đều đã được Kiểm toán Nhà nước thông báo công khai. Dự án nào có sai phạm, có lồng lợi ích cá nhân vào trong đó thì thanh tra Chính phủ cũng đã vào cuộc.

Còn những dự án nào thực hiện đúng các văn bản quy định pháp luật ở thời điểm triển khai thì chúng ta phải tôn trọng, tránh tình trạng lấy mặt bằng pháp luật và quan điểm bây giờ để nhìn lại bối cảnh đất nước 5-7 năm trước đây thì rất khó so sánh.

Chúng ta sống và làm việc theo pháp luật. Luật đã quy định là “thu giá” thì chúng ta gọi là “thu giá”, chứ không thể Luật gọi là “thu giá” mà chúng ta bảo là “không, vẫn phải thu phí”. Rồi chúng ta quay trở lại bẻ với nhau là từ điển tiếng Việt rằng giá là thế này, phí là thế kia.

Với tư cách là người xây dựng Luật, tôi có thể nói rằng Luật Giá có thể chưa bao hàm hết được 100% vấn đề của xã hội, nhưng ít nhất nó cũng bao quát được 85-90%, thì cứ để thực hiện đã, rồi sau đó chúng ta sẽ điều chỉnh. Vì hàng năm và 5 năm một lần, các cơ quan chức năng đều có đánh giá lại Luật ấy.

Chúng ta nên tôn trọng thực tiễn, tôn trọng cam kết của Chính phủ. Ở đây, phải nói rằng hai bên cùng có lợi chứ không phải riêng một bên nào có lợi.

Phải nhìn vào bản chất của sự việc, xem việc thu giá làm con đường đó có hỗ trợ cho phát triển kinh tế -xã hội cho địa phương hay không? Có tạo thuận lợi cho người dân không? Có giúp ích cho phát triển hay không?

Còn việc gọi là trạm BOT, hay là trạm thu giá BOT, hay trạm thu phí BOT, chỉ là tên gọi thôi.

ĐB Dương Trung Quốc (Đồng Nai):

Các trạm BOT giao thông tiến hành thu phí để hoàn vốn đầu tư nhưng gần đây lại xuất hiện thuật ngữ "thu giá BOT" và tên gọi các "trạm thu phí BOT" cũng được chuyển thành "trạm thu giá BOT". Sở dĩ có việc này, nguyên nhân là thiếu minh bạch, thiếu công khai.

Bây giờ có rất nhiều điều kiện công khai sao không làm. Ví dụ như bảng điện tử, đầu tư bao nhiêu, ngày hôm nay thu được bao nhiêu tiền? Nếu làm như vậy sẽ minh bạch hơn... Lợi ích của nhà đầu tư, của doanh nghiệp phải trên cơ sở minh bạch, công bằng cho cả nhà đầu tư và người dân.

Đường không phải là sở hữu của nhà đầu tư. Nhà đầu tư hiện nay chỉ bỏ một lượng tiền nâng cấp, tăng giá trị lên rồi thu phí. Nếu là đường của doanh nghiệp mới là giá, nhưng họ chỉ đầu tư một phần như là đóng góp cổ phần giá trị của sản phẩm, họ không phải sở hữu nên không thể gọi là giá được.

Vấn đề không phải là đổi tên mới mà phải cố gắng xử lý thỏa đáng một số trạm BOT bị cho là đặt sai chỗ hoặc có mức thu chưa đúng, bị coi là chưa minh bạch như phản ánh.

Đại biểu Bùi Văn Phương (Ninh Bình):

Doanh nghiệp được tự định giá khi chuyển từ phí sang giá, sẽ nảy sinh vấn đề. Thực tế, nhiều tuyến đường BOT hiện chỉ được làm trên những đường độc đạo hoặc chỉ là sửa chữa trên nền đường cũ của Nhà nước đầu tư. Trường hợp này nếu thu giá sẽ là giá độc quyền.

Việc chuyển sang thu giá BOT là đúng theo quy luật thị trường nhưng phải xác định từng dự án cụ thể chứ không phải tất cả đều chuyển sang giá, bởi quá trình hình thành BOT khác nhau, có cái hoàn toàn do tư nhân làm, có cái là Nhà nước thuê theo hợp đồng xây dựng, chuyển giao.

Tôi sẽ chất vấn Bộ trưởng Giao thông vận tải tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn tới đây về cơ sở nào Bộ chuyển từ phí sang giá.

Đại biểu Lê Thanh Vân (Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội):

Việc Bộ Giao thông vận tải thay từ "trạm thu phí" đã phổ biến từ trước đến nay bằng "trạm thu giá" ở các trạm BOT là cách dùng ngôn ngữ "gây hiểu lầm, hiểu sai".

Theo Luật Giá, giá phải phản ánh đúng chi phí đầu vào đầu ra, lợi ích cho các bên, là quy tắc để tính toán nghĩa vụ đóng góp của những người sử dụng dịch vụ. Còn theo cả Luật Giá và Luật Phí, lệ phí đều không để "duy danh định nghĩa" tên gọi của "trạm thu giá".

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể đang giải thích theo hướng các trạm BOT là sản phẩm của các doanh nghiệp đầu tư, từ xây dựng đến hoạt động đến chuyển giao nên phải tính đến lợi nhuận thu được để bù đắp cho đầu tư ban đầu. Đồng thời, ông Thể đang cố gắng giải thích là việc đó phải làm sao để có lợi cho cả Nhà nước, người dân và doanh nghiệp.

Nhưng, chữ "giá" trong "trạm thu giá" của Bộ, theo từ điển tiếng Việt không có nghĩa. Do đó, người dân phản ứng là có căn cứ "để bảo vệ sự trong sáng của tiếng Việt", sự chuẩn mực của ngôn ngữ pháp lý và đã là Nhà nước thì phải dùng ngôn ngữ phổ thông, chuẩn mực, dễ hiểu và trước hết là thuần Việt.

Thực chất, các tài xế phản ứng các "trạm thu giá" thời gian qua không phải ở chỗ gọi là gì mà ở mức giá. Trong chuyện này, thoả thuận của nhà đầu tư với người chấp nhận dịch vụ chính là chi phí mà người tham gia giao thông phải bỏ ra có hợp lý so với mức đầu tư của nhà đầu tư không.

Cao quá người ta sẽ phản ứng, vừa phải họ chấp nhận. Đây là một hợp đồng bất thành văn giữa một bên nhà đầu tư với một bên người tham gia giao thông về việc chấp nhận mua vé.

Đã là BOT, phải có một bên đầu tư và bên kia hưởng dịch vụ, còn Nhà nước có trách nhiệm cung cấp giao thông phổ biến nhất cho nhân dân. Những gì Nhà nước thu của nhân dân thông qua thuế, ngân sách phải đảm bảo giao thông tối cần thiết cho họ.

Các tuyến quốc lộ thì nhất định không được thu phí mà chỉ những chỗ các doanh nghiệp bỏ tiền ra đầu tư để người dân có sự lựa chọn tốt hơn mới được thu tiền.

Bộ Giao thông vận tải phải xem xét lại, tiếp thu ý kiến của dư luận xem dùng ngôn ngữ "trạm thu giá" đã chuẩn mực chưa, vì sao người dân phản ứng. Luật chỉ đặt ra các quy tắc xử sự cho các khách thể mà nhà nước điều chỉnh chứ không quy định chi tiết hành vi tác nghiệp của các cơ quan quản lý nhà nước, Nghị định cũng vậy.

(责任编辑：Nhận Định Bóng Đá)