(Ảnh minh họa)

Đây là một trong những đánh giá của Viện Nghiên cứu và Quản lý trung ương (CIEM) phối hợp với USAID về kết quả thực hiện Nghị quyết 19 trong việc cải thiện môi trường kinh doanh.

Nhiều cải cách quan trọng trong Luật Hải quan 2014

TheảnlýDNthayvìquảnlýhànghóaĐộtphátrongtưbd tl keoo báo cáo đánh giá tình hình thực hiện thủ tục hành chính đối với hoạt động xuất nhập khẩu (XNK) được đưa ra phân tích tại hội thảo ngày 12/3, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan đã thực hiện ba hoạt động nổi bật.

Thứ nhất là xây dựng, trình Quốc hội ban hành Luật Hải quan được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 7 ngày 23/6/2014. Luật này đã có nhiều thay đổi quan trọng theo hướng đơn giản hoá, hiện đại hoá thủ tục hải quan. Nhiều cải cách quan trọng về thủ tục hải quan được quy định tại Luật Hải quan 2014 và các văn bản quy định chi tiết thi hành luật này như: Quy định áp dụng thủ tục Hải quan điện tử với tuyệt đại đa số hàng XNK, giúp giảm mạnh giấy tờ hồ sơ cho doanh nghiệp (DN); Áp dụng quản lý rủi ro trong tất cả các hoạt động kiểm tra hải quan;

Chuyển từ phương thức quản lý hàng hoá sang phương thức quản lý DN kết hợp quản lý hàng hoá. Đây được coi là thay đổi mang tính đột phá trong tư duy quản lý, mở ra khả năng giảm đến mức thấp nhất các lô hàng phải kiểm tra tại khẩu thông quan.

Mở rộng áp dụng chế độ DN ưu tiên với những DN đáp ứng nhiều tiêu chuẩn, điều kiện quy định. Hàng hoá XNK của DN ưu tiên được hưởng các thuận lợi tối đa theo quy định của pháp luật.

Thay đổi căn bản phương thức giám sát hải quan, theo hướng sử dụng phương tiện hiện đại, kết nối thông tin về hàng hoá giữa cơ quan hải quan với DN kinh doanh cảng, kho bãi, uỷ quyền DN kinh doanh cảng, kho bãi thực hiện giám sát hàng hoá ở một số công đoạn, vị trí. Theo các chuyên gia, quy định này đã giảm đáng kể thời gian thông quan hàng hoá, do hiện nay đây là thủ tục mất nhiều thời gian của DN.

Thứ hai là việc đưa vào áp dụng chính thức hệ thống thông quan điện tử VNACCS/VCIS. Đây là hệ thống thủ tục hải quan hiện đại, tự động, phi giấy tờ. Khi được vận hành trôi chảy, thủ tục hải quan sẽ có những thay đổi mang tính cải cách rõ rệt.

Động thái quan trọng nữa là chính thức đưa vào hoạt động Cổng thông tin một cửa quốc gia. Khi vận hành trôi chảy, khâu cấp các loại giấy phép và văn bản có tính chất giấy phép sẽ được điện tử hoá, giảm bớt giấy tờ cho DN.

Đề xuất mở rộng phương thức quản lý theo DN

Trong khi tiếp tục hoàn chỉnh các hoạt động trên, nhóm chuyên gia cũng đánh giá Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan cũng đã kịp thời một số biện pháp xử lý các vấn đề phát sinh trước mắt.

Cụ thể như để đơn giản hoá thủ tục nộp thuế trong hoạt động XNK, Bộ đã ban hành Thông tư 126/2014/TT-BTC; để giảm thiểu các chứng từ thuộc hồ sơ hải quan, Tổng cục Hải quan đã ban hành văn bản 10015/TCHQ-GSQL chấn chỉnh việc tuỳ tiện yêu cầu DN nộp chứng từ ngoài quy định…; để xử lý vướng mắc của DN khi thực hiện thủ tục hải quan trên hệ thống VNACCS/VCIS, Tổng cục Hải quan đã ban hành văn bản 11802/BTC-TCHQ….

Với quy định và hướng dẫn tại 3 văn bản trên, so với thực tế năm 2014, đã giảm được 4 chứng từ đối với hàng NK, 3 chứng từ với hàng XK. Các quy định, hướng dẫn này đã được đưa vào Nghị định của Chính phủ và Thông tư của Bộ Tài chính quy định chi tiết thi hành Luật Hải quan.

Trên cơ sở những kết quả đã đạt được, các chuyên gia của CIEM và USAID cũng có những đề xuất, kiến nghị với Bộ Tài chính để các cải cách sớm đem lại hiệu quả cao.

Theo đề xuất này, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan cần chỉ đạo sát sao việc tổ chức thực hiện các quy định mới mang tính cải cách của Luật Hải quan 2014, bởi quy định có mang lại hiệu quả hay không còn tùy thuộc vào khâu tổ chức. Sớm khắc phục những vấn đề về kỹ thuật của hệ thống VNACCS/VCIS để thủ tục hải quan đơn giản hơn, thời gian thông quan nhanh hơn. Vận hành tốt hơn hệ thống quản lý rủi ro để giảm dần tỷ lệ luồng vàng, luồng đỏ… Mở rộng phương thức quản lý theo DN, giảm dần phương thức quản lý theo lô hàng, bởi đây không chỉ là phương thức quản lý hoa học mà còn là một biện pháp hiệu quả khắc phục các trục trắc trong vận hành cơ chế quản lý rủi ro./.

Dương An

(责任编辑：Thể thao)