TCHQ đã có công văn yêu cầu Hải quan địa phương không được để phát sinh nợ thuế trong năm 2014. Trong ảnh: Hoạt động nghiệp vụ tại Hải quan Gia Lai. Ảnh: T.TRANG

Đủ loại nợ

Ông Nguyễn Hải Trang phân tích, số nợ thuế của ngành Hải quan được phân ra

3 nhóm: Nhóm nợ có khả năng thu; nhóm nợ khó thu; nhóm nợ chờ xóa, xét miễn, giảm, được giảm, khoanh, gia hạn.

Từ khi Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý thuế có hiệu lực, DN không còn được nợ thuế, mà phải nộp thuế ngay khi thông quan hàng hóa (DN chỉ được nợ thuế khi có tổ chức tín dụng bảo lãnh), đã giúp ngành Hải quan giảm thiểu được nợ thuế và không phát sinh nợ mới. Vì vậy, số nợ thuế hiện tại của ngành Hải quan chủ yếu là nợ cũ còn lại trước khi Luật Quản lý thuế có hiệu lực và nợ do ấn định thuế từ khâu kiểm tra sau thông quan.

Vấn đề quan trọng của công tác thu hồi nợ đó là việc xử lý đối với nợ cũ. Số nợ này được tách bạch ra 2 loại: Nợ có khả năng đòi và nợ khó đòi.

Hiện số nợ quá hạn có khả năng thu của ngành Hải quan là khoảng 2.470,6 tỷ đồng. Gồm các khoản nợ được sắp xếp theo tiêu chí: nợ trong hạn (các khoản nợ thuế đối với hàng hóa là nguyên liệu, vật tư nhập khẩu để sản xuất hàng hóa xuất khẩu chưa đến thời hạn nộp thuế theo quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý thuế). Nợ được bảo lãnh của tổ chức tín dụng: Khoản nợ thuế đang trong thời hạn bảo lãnh của tổ chức tín dụng. Nợ quá hạn trong 90 ngày (các khoản nợ thuế đã quá hạn từ 1 ngày đến 90 ngày kể từ ngày hết thời hạn nộp thuế). Nợ quá hạn quá 90 ngày (các khoản nợ thuế đã quá hạn quá 90 ngày kể từ ngày hết thời hạn nộp thuế).

Bên cạnh đó là: Nợ tiền chậm nộp thuế (khoản nợ tiền phải nộp do chậm nộp tiền thuế so với thời hạn quy định, thời hạn gia hạn nộp thuế, thời hạn ghi trong thông báo của cơ quan quản lý thuế, thời hạn ghi trong quyết định xử lý của cơ quan thuế). Nợ tiền phạt vi phạm hành chính, nợ lệ phí hải quan, nợ các khoản thu khác (phụ thu)… Số nợ này ngành Hải quan luôn phải quyết liệt thu đòi.

Theo ông Nguyễn Hải Trang, đau đầu nhất vẫn là các loại nợ khó thu, đến thời điểm hiện nay, con số nợ này là 3.933,1 tỷ đồng. Số nợ này bao gồm: Nợ của DN đã giải thể, nợ của DN đã phá sản, nợ của người nộp thuế có liên quan đến trách nhiệm hình sự, nợ của người nộp thuế có khiếu nại, khởi kiện chưa chịu nộp theo Quyết định truy thu, ấn định thuế của cấp có thẩm quyền: Nợ nội địa hóa linh kiện xe hai bánh gắn máy, nợ của DN không còn hoạt động sản xuất kinh doanh tại địa điểm đăng ký kinh doanh, ngừng và tạm ngừng hoạt động kinh doanh.

Cùng với đó là nợ khó thu khác, gồm các khoản tiền nợ quá hạn quá 90 ngày kể từ ngày hết thời hạn nộp thuế nhưng chưa quá 10 năm, cơ quan Hải quan đã áp dụng tất cả các biện pháp cưỡng chế theo quy định tại Luật Quản lý thuế và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý thuế nhưng vẫn không thu hồi được tiền nợ.

Bên cạnh đó, còn một nguyên nhân nữa khiến cho số nợ thuế tăng đó là việc Hải quan một số địa phương chưa chú trọng việc xử lý dữ liệu trên hệ thống theo đúng quy định, đơn cử như có những tờ khai trên mạng đã hết hiệu lực (mỗi tờ khai hải quan có hiệu lực trong 15 ngày) nhưng không làm thủ tục hải quan chưa được rà soát, loại bỏ… điều này cũng là một trong những nguyên nhân khiến cho số nợ thuế tăng hơn. Để xử lý, Cục thuế XNK thường xuyên có công văn đôn đốc, nhắc nhở, chấn chỉnh công tác này.

Cần chủ động

Tính chủ động và tinh thần trách nhiệm là yêu cầu quan trong đối với những CBCC làm công tác quản lý nợ thuế- ông Nguyễn Hải Trang khẳng định.

Ở mỗi loại nợ khác nhau, cơ quan Hải quan đã có những cách xử lý khác nhau. Trước mắt, để công tác quản lý nợ được hiệu quả, Tổng cục Hải quan đã yêu cầu Hải quan các tỉnh, thành phố: Đối với các tờ khai phát sinh trong năm 2014 phải được thu đủ, kịp thời tiền thuế. Đơn vị nào để phát sinh nợ thuế, nợ quá hạn của các tờ khai đăng ký trong năm 2014 sẽ không xem xét thi đua khen thưởng trong năm. Đồng thời, Cục trưởng sẽ phải chịu trách nhiệm trước lãnh đạo Tổng cục, lãnh đạo Bộ về số nợ thuế quá hạn phát sinh trong năm 2014 tại đơn vị.

Đối với nhóm nợ chờ xóa, xét miễn, giảm, được giảm, khoanh, gia hạn, các đơn vị sẽ phải tiếp tục rà soát, chuẩn bị hồ sơ đầy đủ để trình các cấp có thẩm quyền thực hiện xoá các khoản nợ thuộc đối tượng được xoá theo Thông tư số 179/2013/TT-BTC ngày 2-12-2013 của Bộ Tài chính.

Đối với các khoản nợ quá hạn không có khả năng thu hồi của DN tự ngừng hoạt động nhưng chưa quá 10 năm, không thuộc đối tượng được xoá, hoàn tất hồ sơ chuyển cơ quan Cảnh sát điều tra xử lý theo thẩm quyền.

Đặc biệt, các đơn vị cần phải tiếp tục duy trì Ban thu hồi nợ, thực hiện đôn đốc thu hồi nợ, phối hợp với các ngân hàng thương mại, Công an, cơ quan thuế địa phương, các cơ quan pháp luật có liên quan trong việc xử lý các vướng mắc khó khăn trong công tác thu hồi nợ, đảm bảo thu hồi nợ hết nợ mới phát sinh và thu hồi nợ cũ toàn ngành đạt 2.000 tỷ đồng.

Đối với số nợ lớn có khả năng thu, Tổ đôn đốc thu hồi nợ thuế của Cục Thuế XNK sẽ phối hợp cùng Hải quan địa phương và các cơ quan pháp luật có liên quan tại địa phương để thu hồi nợ.

Bên cạnh đó, Hải quan các địa phương phải áp dụng đúng trình tự thanh toán tiền thuế theo quy định tại điều 45 Luật Quản lý thuế và khoản 12 điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý thuế, tránh trường hợp DN đang còn nợ thuế, nợ phạt nhưng vẫn được hưởng ân hạn thuế.

Song song với đó, phối hợp với cơ quan Thuế để thực hiện bù trừ số tiền thuế GTGT DN được hoàn tại cơ quan Thuế với các khoản nợ còn nợ tại cơ quan Hải quan theo hướng dẫn tại công văn số 10724/BTC-TCT ngày 14-8-2013 của Bộ Tài chính.

Tiếp tục tổ chức, xác minh tình trạng hoạt động của DN, thông báo cho Sở Kế hoạch và Đầu tư biết những thành viên của Hội đồng quản trị DN có nợ thuế trây ỳ để lưu ý khi cấp phép thành lập DN mới.

Theo dõi chặt chẽ nợ thuế tạm thu để yêu cầu DN nộp thuế kịp thời khi quá thời hạn nộp thuế mà DN chưa XK; theo dõi, quản lý hàng gia công, nắm chắc thời hạn kết thúc của từng hợp đồng gia công để yêu cầu DN thanh khoản/nộp thuế đối với số hàng hoá chuyển tiêu thụ nội địa.

(责任编辑：Nhà cái uy tín)