Việt Nam là 1 trong 2 quốc gia có kinh tế phục hồi theo hình chữ V trong khu vự Đông Á - Thái Bình Dương. Ảnh minh họa: TL

Hầu hết các quốc gia chưa được coi là phục hồi đầy đủ

TheỉcóViệtNamvàTrungQuốcphụchồikinhtếtheohìnhchữkết quả bóng đá real betiso Ngân hàng Thế giới (WB), nhiều nền kinh tế trong khu vực đã bắt đầu phục hồi trong nửa cuối năm 2020 sau khi bị suy sụp. Tuy nhiên, trong số các nền kinh tế lớn của khu vực, chỉ có Trung Quốc và Việt Nam phục hồi theo lộ trình hình chữ V, với sản lượng tăng trưởng vượt mức trước COVID-19 ngay trong năm 2020. Kết quả kinh tế có được đến nay vẫn nhờ vào hiệu quả ngăn chặn vi-rút lây lan, khả năng tận dụng sự khởi sắc của thương mại quốc tế, năng lực của chính phủ các nước trong việc hỗ trợ bằng chính sách tài khóa và tiền tệ.

Còn hầu hết các quốc gia khác chưa được coi là phục hồi đầy đủ, xét đến sản lượng hay tốc độ tăng trưởng. Đến cuối năm 2020, sản lượng của 4 nền kinh tế lớn còn lại đã phục hồi nhưng vẫn thấp hơn khoảng 5% so với các mức trước đại dịch, trong đó Indonexia giảm nhẹ nhất (2,2%) và giảm nặng nhất là Philippines (8,4%).

Suy giảm kinh tế đặc biệt nghiêm trọng và kéo dài ở một số ở các nền kinh tế quốc đảo nhỏ, vẫn thấp hơn từ 10% trở lên so với trước đại dịch ở Fiji, Palau và Vanuatu. Do khó khăn kinh tế, tỷ lệ nghèo trong khu vực lần đầu tiên ngừng giảm sau 20 năm, đồng thời 32 triệu người mất đi cơ hội thoát nghèo.

Trong năm 2020, tỷ lệ nghèo của khu vực lần đầu tiên ngừng giảm sau vài thập kỷ. Khoảng 32 triệu người dân trong khu vực mất đi cơ hội thoát nghèo (theo chuẩn nghèo 5,50 USD/ngày) vì đại dịch. Theo bà Victoria Kwakwa, Phó Chủ tịch phụ trách Đông Á và Thái Bình Dương của WB, cú sốc kinh tế do đại dịch COVID-19 gây ra chặn đứng giảm nghèo và làm gia tăng bất bình đẳng. Khi bước vào giai đoạn phục hồi năm 2021, các quốc gia cần hành động khẩn trương để phòng vệ cho những người dễ bị tổn thương, đồng thời phải đảm bảo phục hồi bao trùm, xanh và bền vững.

Đại dịch kèm theo cách ly khiến cho bất bình đẳng gia tăng. Bên cạnh đó là tình trạng thiếu công bằng trong cơ hội tiếp cận các dịch vụ xã hội và công nghệ số. Tại một số quốc gia, cơ hội đi học của trẻ em ở các hộ gia đình thuộc nhóm 40% dân số nghèo nhất vẫn thấp hơn 20% so với những trẻ ở các hộ gia đình thuộc nhóm 20% thu nhập cao nhất. Nữ giới phải chịu bạo lực nhiều hơn so với trước: 25% người được hỏi ở CHDCND Lào và 83% người được hỏi ở In-đô-nê-xia cho biết bạo lực gia đình trở nên tồi tệ hơn do COVID-19.

Tăng trưởng khu vực dự kiến đạt 7,5%

Theo dự báo từ WB, tăng trưởng của khu vực Đông Á-Thái Bình Dương dự kiến sẽ được nâng lên từ khoảng 1,2% năm 2020 lên 7,5% trong năm 2021, nhưng cũng có thể phải chứng kiến phục hồi diễn ra với 3 tốc độ khác nhau. Tăng trưởng của Trung Quốc và Việt Nam dự kiến cao hơn trong năm 2021, lần lượt ở mức 8,1% và 6,6% so với 2,3% và 2,9% trong năm 2020. Do ảnh hưởng của đại dịch, các nền kinh tế lớn còn lại sẽ chỉ tăng trưởng bình quân ở mức khoảng 4,6%, thấp hơn một chút so với tốc độ tăng trưởng trước khủng hoảng. Sự phục hồi của các nền kinh tế quốc đảo vốn phụ thuộc vào du lịch dự kiến sẽ đặc biệt khó khăn.

Báo cáo ước tính, gói kích cầu của Mỹ có thể sẽ nâng tốc độ tăng trưởng năm 2021 của các quốc gia trong khu vực thêm 1 điểm phần trăm, đồng thời đẩy nhanh quá trình phục hồi lên trung bình khoảng 3 tháng. Triển vọng trên vẫn có rủi ro nếu vắc-xin COVID-19 bị triển khai chậm, khiến cho tăng trưởng giảm đến 1 điểm phần trăm ở một số quốc gia.

Các chuyên gia WB kêu gọi phải hành động để ngăn chặn dịch bệnh, hỗ trợ kinh tế và xanh hóa quá trình phục hồi. Đồng thời đưa ra cảnh báo rằng với khối lượng và cách phân bổ vắc-xin như hiện nay, trên 80% dân số các quốc gia phát triển sẽ được tiêm vắc-xin vào cuối năm 2021, trong khi mức độ bao phủ vắc-xin tại các quốc gia đang phát triển chỉ đạt khoảng 55%. Tại nhiều quốc gia Đông Á- Thái Bình Dương, mức độ hỗ trợ vẫn thấp hơn tổn thất về thu nhập, gói kích cầu chưa khắc phục hết được sự sụt giảm về nhu cầu, đầu tư công vẫn chưa đóng vai trò lớn trong các nỗ lực phục hồi, kể cả khi ti lệ nợ công trên GDP tăng thêm bình quân đến 7%. Các biện pháp "xanh" đang bị các hoạt động "nâu" lấn át trong các gói kích cầu ở khắp khu vực. Nhìn chung, chỉ có 1/4 các biện pháp kích cầu của các quốc gia trong khu vực được cho là thân thiện với khí hậu.

“Hơn bao giờ hết, chúng ta cần hợp tác quốc tế, để ngăn chặn dịch bệnh, hỗ trợ kinh tế và xanh hóa quá trình phục hồi. Trung Quốc có thể đóng vai trò quan trọng bằng cách gia tăng xuất khẩu các sản phẩm y tế, đẩy mạnh tiêu dùng nội địa và tiến hành các biện pháp mạnh mẽ hơn về khí hậu. Quốc gia này cũng sẽ được hưởng lợi khi thế giới an toàn hơn và tăng trưởng cân bằng hơn”, ông Aaditya Mattoo, Chuyên gia kinh tế trưởng khu vực Đông Á và Thái Bình Dương của Ngân hàng Thế giới nhấn mạnh.

WB kêu gọi hợp tác quốc tế trong sản xuất, phê chuẩn và phân phối vắc-xin dựa trên nhu cầu để giúp ngăn chặn COVID-19. Đồng thời, phối hợp trong chính sách tài khóa sẽ làm tăng tác động tập thể vì một số chính phủ có xu hướng hỗ trợ chưa đầy đủ. Bên cạnh hợp tác trong giảm phát thải, các quốc gia đang phát triển còn nghèo cũng cần hỗ trợ quốc tế để tiến hành các biện pháp có chiều sâu hơn về khí hậu.

Thảo Miên

(责任编辑：La liga)