Hiện nay còn 2.057 HTX chưa chuyển đổi,ênquyếtgiảithểcácHTXkémhiệuquảthứ hạng của câu lạc bộ bóng đá cảng thượng hải tổ chức lại hoạt động theo luật HTX 2012.

TS. Nguyễn Văn Đoàn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác xã, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Bộ KH&ĐT) đã cho biết như vậy khi trao đổi với phóng viên TBTCVN xung quanh vấn đề chậm chuyển đổi HTX theo Luật HTX 2012.

* PV: Thưa ông, đến ngày 1/7/2016 là thời điểm để các HTX hoàn thành chuyển đổi sang mô hình kiểu mới theo Luật HTX 2012. Như vậy, thời hạn đã hết, nhưng kết quả chuyển đổi vẫn chậm?

- TS. Nguyễn Văn Đoàn:Thực hiện nhiệm vụ được giao tại Luật Hợp tác xã số 23/2012/QH13 của Quốc hội, Bộ KH&ĐT đã có công văn gửi các UBND các tỉnh, thành phố, trong đó yêu cầu các địa phương tiến hành rà soát, sơ kết việc tổ chức lại, chuyển đổi HTX, báo cáo những khó khăn, vướng mắc và đề xuất giải pháp gửi Bộ KH&ĐT trước ngày 1/7/2016 để tổng hợp.

Đến nay mới nhận được báo cáo của 22 tỉnh, thành phố. Theo báo cáo của 22/63 tỉnh, thành phố, thì việc triển khai thi hành Luật HTX còn gặp nhiều khó khăn, lúng túng, tiến độ tổ chức lại HTX còn chậm, hiện nay còn 2.057 HTX chưa chuyển đổi, tổ chức lại hoạt động theo Luật HTX 2012, trong tổng số 5.712 (chiếm khoảng 36%) HTX của 22 tỉnh, thành phố nêu trên cần chuyển đổi, tổ chức lại.

* PV: Theo ông, trong quá trình chuyển đổi, đâu là điều mà các địa phương thấy vướng mắc nhất?

- TS. Nguyễn Văn Đoàn:Trong quá trình chuyển đổi, tổ chức lại hoạt động HTX theo Luật HTX 2012 vẫn còn gặp một số vướng mắc cần tháo gỡ.

Thứ nhất, một số HTX chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước, khó khăn trong việc xử lý nợ của HTX với các đơn vị khác và nợ các đơn vị khác với HTX; lúng túng trong việc xác định tài sản, xử lý vướng mắc về tài sản, vốn, cổ phần… Các vấn đề này xuất hiện chủ yếu trong HTX nông nghiệp thành lập trước năm 2003 và 1996 trở về trước. Thứ hai, trong số các HTX thuộc diện giải thể bắt buộc có nhiều HTX đã ngừng hoạt động từ lâu, nhưng chưa được xử lý dứt điểm do các thành viên HTX đã tự giải tán, giấy tờ liên quan đã bị thất lạc, trong khi theo quy định, hội đồng giải thể phải có sự tham gia của hội đồng quản trị, ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên, thành viên HTX với tư cách là ủy viên; hồ sơ giải thể bắt buộc phải có giấy chứng nhận đăng ký HTX.

Thứ ba là vướng mắc về vấn đề vốn góp. Một số HTX khó chuyển đổi do một số thành viên có số vốn góp cao hơn 20% (theo Luật HTX quy định) không chấp nhận rút bớt vốn để tổ chức lại theo quy định. Một số HTX nông nghiệp khó chuyển đổi, tổ chức lại theo luật do đa số các thành viên trước đây không phải góp vốn điều lệ, nay không muốn góp vốn theo quy định. Thứ tư, bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế tập thể chưa được kiện toàn, nhiều địa phương chưa thành lập và phân công rõ trách nhiệm quản lý nhà nước đối với kinh tế tập thể, còn có sự chồng chéo, sự phối hợp chưa đồng bộ, trong khi trình độ, năng lực quản lý, điều hành của đội ngũ cán bộ HTX còn yếu, thiếu chủ động trong việc chuyển đổi, lúng túng trong việc chuyển tiếp, đăng ký lại hoạt động của HTX… Thứ năm, tại một số địa phương, dù HTX hoạt động kém hiệu quả, song chính quyền địa phương lại muốn duy trì các HTX này để đáp ứng tiêu chí số 13 trong xây dựng nông thôn mới.

* PV: Thực tế, một trong những khó khăn mà các địa phương phản ánh là kêu gọi xã viên góp vốn nhưng thành viên không mặn mà hưởng ứng… Theo ông, địa phương cần có biện pháp gì để tạo điều kiện, khuyến khích xã viên tham gia HTX và phát huy quyền lợi của mình?

- TS. Nguyễn Văn Đoàn:Đây cũng là một trong những khó khăn mà quá trình chuyển đổi HTX phải đối mặt. Theo Điều 17, Luật HTX, hình thức và mức góp vốn điều lệ theo quy định của điều lệ HTX. Như vậy, nếu HTX muốn huy động vốn trong thành viên, thì nên cân nhắc quy định mức góp vốn hợp lý theo luật định.

Trong trường hợp, mức góp vốn hợp lý, mà thành viên không mặn mà, điều đó chứng tỏ thành viên chưa thực sự hiểu quyền và nghĩa vụ của mình khi tham gia hợp tác xã. Thành viên chưa hiểu được góp vốn vừa là nghĩa vụ, vừa là quyền. Khi góp vốn vào HTX, thành viên chứng tỏ quyền làm chủ của mình, đồng thời có trách nhiệm hơn với những biểu quyết cho các hoạt động tương lai của HTX….

Về biện pháp, theo tôi cần tập trung vào việc tuyên truyền, tư vấn để thành viên hiểu được quyền và nghĩa vụ, lợi ích của mình khi tham gia HTX kiểu mới.

* PV: Đối với những trường hợp chậm chuyển đổi và gặp vướng mắc, khó khăn, theo ông, cần có giải pháp gì hỗ trợ các HTX chuyển đổi thuận lợi hơn?

- TS. Nguyễn Văn Đoàn:Với những nguyên nhân kể trên, có thể thấy rằng, việc chuyển đổi chậm không phải bắt nguồn từ chính sách của Nhà nước, mà bắt nguồn từ bộ máy quản lý nhà nước chưa hoàn thiện, nhận thức của cán bộ, người dân và một số nguyên nhân khác. Để việc chuyển đổi thuận lợi hơn, theo tôi cần tập trung chú trọng vào 3 mảng chính.

Trước tiên, cần kiện toàn, tăng cường năng lực bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế tập thể từ trung ương đến địa phương; nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước các cấp về kinh tế tập thể. Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác tuyên truyền về hợp tác xã với nhiều hình thức phù hợp, nội dung đa dạng, để nâng cao nhận thức, vai trò, lợi ích thiết thực của hợp tác xã kiểu mới. Tư vấn trực tiếp cho hợp tác xã để chuyển đổi, tổ chức lại hợp tác xã thuận lợi hơn. Cuối cùng, chỉ đạo xử lý dứt điểm đối với các HTX không đủ điều kiện tổ chức, đăng ký lại theo Luật HTX 2012. Các địa phương tập trung chỉ đạo, kiên quyết tiến hành giải thể hoặc chuyển đổi sang hình thức hoạt động khác đối với các HTX không hoạt động hoặc hoạt động kém hiệu quả, không bảo đảm tổ chức và hoạt động theo Luật HTX.

* PV: Xin cảm ơn ông!

Nam Khánh (thực hiện)

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)