(CMO) Với chức năng, nhiệm vụ của mình, thời gian qua, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật (Liên hiệp) tích cực triển khai, thực hiện nhiều hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội đối với các chương trình, dự án về phát triển kinh tế - xã hội và đạt được những kết quả quan trọng.

Điểm nổi bật là đã tập hợp, phát huy tốt trí tuệ của đội ngũ trí thức khoa học, công nghệ và những cán bộ có kinh nghiệm qua lãnh đạo, quản lý tham gia vào hoạt động phản biện, giám định xã hội; coi trọng tổ chức khảo sát thực tế và tổng hợp ý kiến của người dân để làm căn cứ đánh giá, đối chiếu sự phù hợp hay không phù hợp của các chương trình, dự án đang triển khai thực hiện, từ đó tính khách quan, khoa học, tính thực tiễn trong phản biện, giám định xã hội vững chắc hơn. Qua đó, tham mưu, kiến nghị với lãnh đạo tỉnh nhiều vấn đề có căn cứ khoa hoc, thực tiễn, góp phần điều chỉnh, bổ sung cũng như xác định mục tiêu, phương hướng phát triến sát với thực tế sản xuất và đời sống nhân dân, được dư luận đồng tình ủng hộ.

Hội đồng giám định Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật giám định tuyến đường ô-tô về trung tâm xã Tam Giang Tây, huyện Ngọc Hiển. Ảnh: Thanh Trà

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tư vấn, phản biện, giám định xã hội còn có những mặt hạn chế, nhất là về chất lượng, hiệu quả giám định, phản biện xã hội ở một số chương trình, dự án chưa cao; tính khách quan, thực tiễn; tính khoa học còn những mặt thiếu vững chắc; một số kết luận, kiến nghị sau giám định, phản biện còn thiếu thuyết phục.

Những hạn chế trên có nhiều nguyên nhân, song, nguyên nhân chủ yếu là chưa phát huy tốt vai trò, vị trí của quần chúng nhân dân, chưa đặt vị trí của quần chúng nhân dân như một minh chứng thực tiễn, khách quan quan trọng nhất của công tác giám định, phản biện xã hội; bởi vì mọi chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đều nhằm mục đích cuối cùng là đem lại lợi ích cho nhân dân, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, do đó phải được người dân tham gia và đồng thuận thực hiện. Thực tiễn cho thấy, mọi chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước không được người dân đồng thuận đều không đem lại thành công.

Từ thực tế trên, sắp tới cần đặc biệt quan tâm phát huy vai trò của quần chúng nhân dân không những trong công tác tư vấn, giám định, phản biện xã hội mà trong cả các hoạt động kiểm tra, thanh tra, giám sát và tố giác tội phạm... Ở đây, dưới góc độ phát huy vai trò của quần chúng nhân dân trong công tác tư vấn, giám định, phản biện xã hội: trước hết phải tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra, khảo sát thực tế, đi sát trong dân; thông qua thực tế sản xuất và ý kiến phản ánh của người dân là tiêu chí quan trọng để đánh giá khách quan sự việc; ý kiến của người dân vừa mang tính thực tiễn khoa học, vừa mang tính thực tế làm căn cứ vững chắc kiểm nghiệm kết quả việc triển khai, thực hiện cũng như xây dựng mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của Đảng và Nhà nước. Cần nhận thức rằng, mọi chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước càng được tư vấn, phản biện, giám định thì tính khoa học, thực tiễn, tính khả thi càng cao.

Vấn đề quan trọng là phải nâng cao nhận thức trong các ngành, các cấp, các tầng lớp nhân dân về vị trí, tầm quan trọng của công tác giám định, phản biện xã hội. Đây là yêu cầu khách quan, khoa học không thể thiếu trong việc xây dựng định hướng, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sông nhân dân để mọi ngành, mọi người dân tích cực tham gia.

Việc đưa ra xin ý kiến Nhân dân phải bằng nhiều hình thức, trong đó quan trọng là tổ chức trao đổi, đối thoại, tranh luận thẳng thắn, dân chủ, trực tiếp với người dân, đây là phương pháp tốt nhất để phát huy sáng kiến, sàng lọc, kiểm nghiệm thực tế để đi đến chân lý khách quan; xa rời thực tế, né tránh thực tế sẽ không đánh giá đúng sự việc khách quan, khoa học và sẽ không có sự đồng thuận trong xã hội.

Để làm tốt việc này, thiết nghĩ Liên hiệp phải đóng vai trò chủ trì, chủ động xây dựng kế hoạch phối hợp hoạt động với MTTQ trên định hướng chung cũng như trên từng chương trình, dự án giám định, phản biên xã hội trong một năm được UBND tỉnh giao; xác định rõ nội dung, nhiệm vụ tham gia của mỗi bên trong từng chương trình, dự án; có kiểm điểm trách nhiệm sau mỗi lần phối hợp thực hiện và kiểm điểm tổng kết, rút kinh nghiệm trong một năm phối hợp hoạt động. Cần xây dựng quy chế giữ mối liên hệ chặt chẽ với MTTQ; phát huy tốt hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của MTTQ, đồng thời mời thành viên và tổ chức thành viên của MTTQ tham gia vào các hội đồng giám định, phản biện xã hội, thông qua đó phát động rộng rãi các tầng lớp nhân dân tham gia ý kiến đóng góp, đảm bảo tính thực tiễn, khách quan, khoa học để nâng cao chất lượng, hiệu quả giám định, phản biện xã hội./.

Nguyễn Phước Thiện 

(责任编辑：World Cup)