(CMO) Theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND 2015, cơ cấu, tổ chức của HĐND các cấp có nhiều đổi mới. Một trong những điểm lưu ý đó là việc quy định chức năng, nhiệm vụ của các ban HĐND ở cấp cơ sở.

Chủ tịch HĐND tỉnh Cà Mau Trần Văn Hiện cho rằng: “Hoạt động các ban HĐND đã có chuyển biến tích cực, song còn đối mặt nhiều khó khăn, bất cập. Việc hoàn thiện về tổ chức, đặc biệt là tháo gỡ về cơ chế, điều chỉnh cho phù hợp thực tiễn là đòi hỏi cấp bách mà các ban HĐND cấp cơ sở phải giải quyết".

Chuyển biến từ nhận thức

Về cơ cấu, các ban HĐND cấp huyện có số lượng, tên gọi như trước đây nhưng có thay đổi lớn về con người, đặc biệt là chức danh phó trưởng ban phải là đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách. Cấp xã, HĐND thành lập 2 ban gồm pháp chế và kinh tế - xã hội với các chức danh trưởng, phó ban và uỷ viên kiêm nhiệm. Về chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền, cấp xã có thêm nhiệm vụ thẩm tra các văn bản trình kỳ họp và báo cáo thẩm tra tại kỳ họp; phụ trách theo dõi, tham mưu thường trực HĐND xử lý các nội dung công việc liên quan lĩnh vực phụ trách; tổ chức các hoạt động giám sát.

HĐND huyện U Minh trao cờ luân lưu về tổ chức kỳ họp giao ban lần 3 cho HĐND huyện Đầm Dơi.

Đánh giá về những khó khăn của các ban HĐND cơ sở, ông Nguyễn Kiên Cường, Phó chủ tịch HĐND tỉnh, Bí thư Thành uỷ TP Cà Mau, cho rằng: “Cái khó là một số nơi chưa nhận thức đúng và đầy đủ về vai trò, vị trí của các ban HĐND, nên điều kiện hoạt động một số nơi chưa đảm bảo, kịp thời, đầy đủ”.

Theo ông Cường, nhận thức và thái độ của toàn hệ thống chính trị cần phải thay đổi, phải coi các ban HĐND cơ sở có vai trò hết sức quan trọng trong việc điều hành, chỉ đạo, thực hiện các nhiệm vụ chính trị. Không chỉ vậy, các ban HĐND cơ sở còn đối mặt nhiều thách thức, cả về yếu tố chủ quan lẫn khách quan.

Ông Cường phân tích, một số nơi các ban hoạt động còn hình thức, chưa chú trọng nội dung, chưa thể hiện được vai trò, trách nhiệm và vị trí của mình trong bộ máy chính quyền. Chưa tích cực, chủ động thực hiện các hoạt động tham mưu, giám sát. Các kết luận sau thẩm tra, giám sát còn chung chung, kiến nghị chưa rõ ràng. Việc đôn đốc, thực hiện sau giám sát còn lơ là, thiếu quyết liệt. Một vấn đề nữa được ông Cường hết sức lưu ý: “Đó là việc các cán bộ của ban thiếu kinh nghiệm, chưa nắm vững nội dung công việc, thiếu tinh thần học hỏi”.

Ông Lê Văn Đó, Chủ tịch HĐND xã Khánh Hoà, huyện U Minh, cho biết: “Hoạt động của 2 ban HĐND xã còn mới mẻ, công tác kiêm nhiệm nên vừa làm, vừa rút kinh nghiệm. Nhiều công việc còn lúng túng, hạn chế”. Khó khăn được phân tích kỹ thêm do các ban được giao thêm một số trách nhiệm, vấn đề về nhân lực có trình độ và nhận thức giới hạn. Ông Đó thẳng thắn: “Nhiều lúc các ban chưa phân biệt rõ các vấn đề mà lĩnh vực phụ trách, khả năng hiểu biết và nghiệp vụ chưa đáp ứng yêu cầu".

Cùng băn khoăn trên, bà Nguyễn Thanh Xuân, Phó chủ tịch HĐND huyện Cái Nước, cho biết: “Thực tế, nhiều đại biểu HĐND huyện, xã chưa có nhiều kinh nghiệm, nghiệp vụ công tác HĐND. Có đại biểu chưa dành thời gian đi cơ sở, chưa chịu khó tiếp cận với công việc của ban nên tỏ ra thụ động, thiếu quyết liệt trong công tác”.

Qua quá trình hoạt động, các ban của HĐND huyện Cái Nước phần nào đáp ứng được yêu cầu đặt ra, song, để phát huy hiệu quả hơn nữa cần một quá trình rút kinh nghiệm, đặc biệt là chấn chỉnh về nhận thức, thái độ của cán bộ thuộc các ban HĐND cơ sở.

Những giải pháp cụ thể

Ông Trần Văn Hiện nhấn mạnh các nhóm giải pháp nhằm nâng cao toàn diện, thực chất chất lượng hoạt động của các ban HĐND cấp cơ sở. Trong đó, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tổ chức hoạt động các ban HĐND, lựa chọn những đại biểu thực sự có năng lực chuyên môn và đủ phẩm chất đạo đức bầu vào các ban để hoạt động hiệu quả.

Đối với hoạt động thẩm tra văn bản, ông Hiện nhận định: “Các ban HĐND cần có tính chủ động, tranh thủ thời gian để thẩm tra báo cáo, nắm vững các thông tin liên quan, nhất là các quy định về văn bản quy phạm pháp luật và đảm bảo đúng thủ tục, trình tự”.

Ông Dương Huỳnh Khải, Phó chủ tịch HĐND tỉnh, gợi mở: “Để các ban làm tốt công tác giám sát, tham mưu, cần có những con người tâm huyết, gắn bó thực sự với người dân. Chỉ có gần dân, sát dân và hiểu dân mới làm tốt công tác này”. Ông Khải yêu cầu: “Phải vừa nghiên cứu các văn bản, nhưng cũng phải thâm nhập cơ sở, nắm bắt được tình hình thực tế”. Trong quá trình công tác, mỗi đại biểu phải chủ động, luôn nỗ lực làm hết chức trách, nhiệm vụ để xứng đáng với lòng tin, sự kỳ vọng của cử tri. Đặc biệt, cán bộ cấp cơ sở càng phải sâu sát với Nhân dân, biết những vấn đề bức xúc của chính địa phương, lĩnh vực mình quản lý.

Trên cơ sở thực tiễn, ông Lê Văn Đó đề xuất: “HĐND tỉnh nên tổ chức thêm các lớp tập huấn nghiệp vụ, kỹ năng cho cán bộ thuộc các ban HĐND cơ sở”. Ông Đó cũng mong muốn có nhiều hơn nữa các cuộc giao lưu, học hỏi và trao đổi kinh nghiệm công tác giữa các địa phương, có như vậy thì hoạt động của ban HĐND vừa đảm bảo theo luật định, vừa bám sát thực tiễn của Cà Mau. Với các ban HĐND cấp xã, việc giao thêm thẩm quyền, trách nhiệm cần chuẩn bị tốt về vấn đề con người, nhất là các chức danh uỷ viên. Bên cạnh đó, cần nâng cao nhận thức của người dân đối với hoạt động của các ban HĐND nói riêng và của cơ quan dân cử các cấp nói chung.

Ông Trần Văn Hiện nhận định: “Các ban HĐND dù ở cấp nào cũng có vai trò hết sức quan trọng, nhất là tuyến cơ sở, vì đây là nơi trực tiếp liên quan với đời sống người dân. Cái chính yếu là phải tự thân vận động, nỗ lực nâng cao trách nhiệm với bản thân và với cử tri”.

Từng thành viên của ban HĐND phải xứng đáng là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền lợi của Nhân dân. Không có tư tưởng thụ động, trông chờ và buông lơi công tác mà mình phụ trách. Ban HĐND được xác định là tổ chức hạt nhân, đảm đương nhiều trọng trách của tổ chức và Nhân dân giao phó. Ông Hiện khẳng định: “Trong thời gian tới, cải thiện chất lượng hoạt động của các ban HĐND cơ sở là công việc mà cơ quan dân cử các cấp tập trung thực hiện”./.

Quốc Rin

(责任编辑：Cúp C2)