Điều 292 đặt các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực CNTT vào nguy cơ bị hình sự hoá. (Ảnh nguồn internet).

TheếnnghịhủybỏđiềucủaBộluậtHìnhsựkết quả hạng 3 đứco VINASA, Điều 292 Bộ luật Hình sự 2015 đang gây tâm lý hoang mang, lo lắng và tạo thành một làn sóng phản đối mạnh mẽ đặc biệt là từ cộng đồng khởi nghiệp và cộng đồng doanh nghiệp công nghệ thông tin (CNTT) nói chung.

Theo nội dung qui định tại điều 292, tội cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng máy tính, mạng viễn thông có bốn dấu hiệu định tội. Phân tích của VINASA cho rằng, trong bốn dấu hiệu định tội, đặc biệt là với qui định quét tại điểm e khoản 1 điều 292 thì tất cả các hoạt động kinh doanh dịch vụ trên mạng nằm trong danh mục 267 ngành nghề kinh doanh có điều kiện theo qui định của Luật Đầu tư 2014 đều có thể bị coi là tội phạm nếu vi phạm về điều kiện kinh doanh và “thu lợi bất chính từ 50 triệu trở lên hoặc có doanh thu từ 200 triệu trở lên”.

Cùng với đó, quan điểm hình sự hóa hoạt động kinh doanh trên mạng được thể hiện ngay trong qui định tội danh của điều 292 là: “Tội cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng máy tính, mạng viễn thông”. Việc hình sự hóa hoạt động kinh doanh trên mạng còn được thể hiện rõ qua việc qui định dấu hiệu sử dụng mạng để thực hiện hành vi cung cấp dịch vụ là dấu hiệu định tội thay vì chỉ coi là dấu hiệu định khung. Với dấu hiệu định tội này thì chỉ những hành vi kinh doanh trái phép được thực hiện bằng phương thức sử dụng mạng (hành vi kinh doanh được thực hiện trên mạng) thì mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự còn hành vi kinh doanh trái phép được thực hiện trực tiếp, không đưa lên mạng thì không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, mặc dù bản chất của hai hành vi là như nhau, cùng xâm phạm một khách thể.

VINASA cho rằng, Hiến pháp 2013 đã ghi nhận quyền tự do kinh doanh là quyền con người, là một trong những quyền cơ bản nhất của công dân và đã được cụ thể hóa trong các luật như: Luật Doanh nghiệp 2014, Luật Đầu tư 2014. Điều 292 trái với đường lối, chủ trương phát triển kinh tế được thể hiện trong Hiến pháp 2013, bởi Hiến pháp 2013 qui định đường lối, chủ trương phát triển kinh tế của Đảng, nhà nước tại điều 51, khoản 3 là: “Nhà nước khuyến khích, tạo điều kiện để doanh nhân, doanh nghiệp và cá nhân, tổ chức khác đầu tư, sản xuất, kinh doanh; phát triển bền vững các ngành kinh tế, góp phần xây dựng đất nước”.

Việc điều 292 hình sự hóa hoạt động kinh doanh dịch vụ trên mạng không chỉ không khuyến khích, tạo điều kiện cho doanh nhân, doanh nghiệp và cá nhân, tổ chức khác đầu tư, sản xuất, kinh doanh; phát triển bền vững các ngành kinh tế, mà ngược lại còn tạo rào cản pháp lý rất lớn, hạn chế sự phát triển của ngành dịch vụ CNTT, viễn thông, internet cùng nhiều ngành nghề kinh doanh khác trong số 267 ngành nghề kinh doanh có điều kiện theo quy định của Luật Đầu tư 2014.

Trong văn bản kiến nghị, VINASA cũng cho rằng, nội dung Điều 292 đi ngược lại với quan điểm chủ trương, chính sách, chiến lược của Đảng và Chính phủ về thúc đẩy phát triển, ứng dụng CNTT; ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của không chỉ ngành CNTT mà còn của tất cả các ngành, lĩnh vực của đời sống kinh tế, xã hội đất nước. Đồng thời, điều 292 không phù hợp với thực tiễn và xu thế phát triển trong thời đại số. Điều luật này có nhiều nội dung qui định bất cập, chưa thống nhất về khái niệm pháp lý với các luật chuyên ngành, dễ gây các cách hiểu và giải thích khác nhau trong quá trình áp dụng, thực thi pháp luật.

VINASA cũng cho rằng, với những điểm vi phạm, mâu thuẫn và bất hợp lý của điều 292 nếu thực thi sẽ gây ra các hệ lụy nghiêm trọng. Đó là, điều 292 không chỉ đặt các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực CNTT, mà còn đặt mọi doanh nghiệp hoạt động trong các ngành nghề kinh doanh có điều kiện vào nguy cơ bị hình sự hoá khi nỗ lực đổi mới sáng tạo trong việc cung cấp điện tử hoá trên mạng các dịch vụ kinh doanh truyền thống. Điều luật này gây ảnh hưởng xấu đến hình ảnh môi trường kinh doanh và thu hút đầu tư của Việt Nam đặc biệt là trong lĩnh vực dịch vụ CNTT.

Nó làm tăng nguy cơ dẫn đến chảy máu chất xám, thất thu thuế khi các doanh nghiệp công nghệ đặc biệt là các doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ của Việt Nam bỏ ra nước ngoài thành lập doanh nghiệp. Đồng thời, điều 292 tạo sự đối xử bất công đối với doanh nhân, doanh nghiệp, những người làm ăn chân chính tạo ra của cải vật chất cho xã hội, làm giàu cho đất nước nhưng lại dễ dàng bị quy kết thành tội phạm chỉ vì những lỗi vi phạm về thủ tục hành chính, làm thui chột tinh thần doanh nhân, tinh thần khởi nghiệp.

Với những phân tích kín kẽ, cụ thể VINASA xin kiến các cơ quan chức năng hủy bỏ điều 292 của Bộ luật Hình sự 2015.

(责任编辑：Thể thao)