Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hội đàm với người đồng cấp Iran Javad Zarif ngày 5-3 tại Thụy Sĩ

Vì thời gian gấp rút,ấnđềhạtnhânIranGiờampquotGampquotsắpđiểbình định – hồng lĩnh hà tĩnh cuộc marathon ngoại giao này đã diễn ra từ nhiều tuần nay giữa Iran và nhóm P5+1(gồm 5 nước Ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức) để giải quyết những bất đồng có thể cản trở việc ký một thỏa thuận cuối cùng. Cuối tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã tới Thụy Sĩ để một lần nữa gặp riêng người đồng cấp Iran Javad Zarif trong bối cảnh đang diễn ra các cuộc thảo luận gay gắt giữa các nhà thương lượng của Iran và nhóm P5+1. Trước khi tới Thụy Sĩ, ông Kerry đã cảnh báo Tehran rằng thời điểm quan trọng đang tới gần để người Iran có thể chứng tỏ với thế giới một cam kết rằng nước này không tìm cách sản xuất bom nguyên tử.

Các cuộc thương lượng sắp tới sẽ có tính chất quyết định vì nó đề cập những cơ sở cơ bản của một thỏa thuận do Mỹ đưa ra cuối tháng Hai vừa qua. Không thông báo chi tiết nội dung của dự thảo này, nhưng Washington đã đưa ra các nguyên tắc mà Iran phải "đương nhiên chấp nhận", trong đó có việc Iran không được phép sản xuất plutoni nhằm mục đích quân sự tại lò phản ứng Arak, cũng như không được phép sử dụng nhà máy Fordo để làm giàu urani. Mỹ chỉ chấp nhận cho Iran sử dụng địa điểm Natanz để làm giàu urani, nhưng cũng chỉ được phép làm giàu ở mức đủ để sử dụng cho hạt nhân dân sự, tuyệt đối không được làm giàu urani đến mức có thể chế tạo vũ khí hủy diệt. Ngoài ra, Iran phải giảm một cách đáng kể số máy ly tâm và phải cho phép các chuyên gia LHQ thanh sát tất cả các địa điểm hạt nhân vào bất cứ thời điểm nào nếu thấy cần thiết.

Về vấn đề dỡ bỏ các lệnh trừng phạt chống Iran, Mỹ đề nghị giảm dần dần, nhưng Iran nhấn mạnh lệnh trừng phạt phải được hủy bỏ hoàn toàn ngay sau khi thỏa thuận được ký.

Với chừng ấy bất đồng về những vấn đề chủ chốt, dư luận vẫn hoài nghi về khả năng ký thỏa thuận này đúng lịch trình. Theo đánh giá của Nhà Trắng, cơ may thành công là 50/50. Vì Mỹ không muốn nhượng bộ thêm nữa, nên không có gì đảm bảo một thỏa thuận được ký trước thời hạn cuối cùng. Mỹ chỉ trích Iran luôn thể hiện thái độ "cầm chừng" để tranh thủ thời gian, kéo dài thương lượng. Trong khi chờ đợi kết quả các cuộc thảo luận, Iran vẫn tiếp tục chiến thuật đưa ra những dấu hiệu mâu thuẫn nhau. Chẳng hạn như tuần qua, quân đội Iran đã bắt đầu cuộc tập trận hải quân ở eo biển Hormuz, cửa ra vào vô cùng quan trọng của Vùng Vịnh, nơi vận chuyển phần lớn lượng dầu mỏ của khu vực Trung Đông ra thế giới, và nơi đây hiện đang neo đậu nhiều tàu chiến của phương Tây để phục vụ cuộc chiến chống tổ chức "Nhà nước Hồi giáo" (IS). Trong quá khứ, Iran đã từng nhiều lần đe dọa phong tỏa eo biển Hormuz nếu họ bị tấn công quân sự.

Ngoài thái độ mập mờ, câu giờ của Iran, thái độ dè dặt của các phần tử bảo thủ và diều hâu của Mỹ kiên quyết phản đối một thỏa thuận với Iran cũng là một nhân tố rất đáng lo ngại. Ngoài ra, cũng không nên coi thường ảnh hưởng của Israel, nước đang ra sức làm tất cả để ngăn chặn thỏa thuận đó. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cách đây ít ngày đã đến Mỹ và có bài phát biểu trước lưỡng viện Quốc hội Mỹ kêu gọi tẩy chay thỏa thuận hạt nhân với Iran và công kích hướng tiếp cận "quá mềm mỏng" của chính quyền Barack Obama đối với Iran. Hành động này rất có thể cũng góp phần làm cho các cuộc thương lượng (về vấn đề hạt nhân Iran) đang đi tới đích càng thêm phức tạp.

(责任编辑：La liga)