Ali Hussein Kadhim,átchếttrongcuộchànhquyếttậpthểdướbóng đá nhật người sống sót sau cuộc hành quyết tập thể man rợ của khủng bố IS. Ảnh: NYT

IS tại Iraq và Syria phân loại tù binh theo tôn giáo của họ. Người Sunni được ban "cơ hội thứ hai" sau khi "ăn năn hối cải". Người Shiite thì phải xếp thành hàng và chờ đợi cái chết đến bất cứ lúc nào. Kadhim xếp thứ tư trong hàng người phải chết.

Lũ sát nhân bắt đầu xả súng vào người đầu tiên, máu tuôn xối xả, bắn cả lên mặt anh, Kadhim nhớ lại. "Lúc đó hiện diện trong tâm trí tôi chỉ có hình ảnh cô con gái nhỏ đang gọi 'ba ơi, ba ơi'", New York Times dẫn lời Kadhim kể.

Kadhim cảm thấy viên đạn sượt qua đầu mình, anh ngã dúi về phía trước vào một hào đất mới đắp. "Tôi cứ thế giả vờ rằng mình đã trúng đạn".

Lát sau, một tên trong số những kẻ giết người máu lạnh đi tới kiểm tra xác chết và phát hiện người đàn ông vẫn sống và đang thở rất khó nhọc.

"Cứ để hắn chịu đựng cơn đau", tên khác nói. "Hắn là một kẻ Shitte vô đạo. Cứ để hắn chảy máu đến chết".

"Thời khắc đó tôi có một ý chí vô cùng mãnh liệt, đó là mình phải sống", Kadhim kể.

Anh nằm trên nền đất lạnh lẽo, xung quanh là xác người, chờ đợi trong khoảng bốn tiếng đến khi màn đêm đen đặc và tĩnh lặng bao phủ. Sông Tigris cách đó chưa đầy 200 mét.

Một hình ảnh được lấy từ một đoạn video được đăng bởi các phiến quân Hồi giáo tại Iraq và Syria. Ông Kadhim cho biết ông là một trong những nhóm này - Ảnh NYT

Kadhim nín thở nhích từng bước, cuối cùng cũng tới bờ sông. Nơi này lau sậy um tùm, dường như là nơi ẩn náu lý tưởng. Tại đây, anh gặp người đàn ông tên Abbas với thương tích đầy mình. Ông là lái xe tại trại Speicher, bị IS bắn rồi đẩy xuống sông.

Kadhim ở đó cùng Abbas trong ba ngày. Abbas bị thương nặng, ông gần như không thể cử động. Kadhim phải ăn cây dại và côn trùng để chống đói trong khi Abbas vì quá đau đớn nên hầu như không ăn uống gì.

"Đó là ba ngày sống trong địa ngục", Kadhim chia sẻ.

Khi anh chuẩn bị cho cuộc trốn chạy trở về nhà, Abbas cầu xin anh quay lại với sự giúp đỡ hoặc ít nhất kể lại câu chuyện này. "Hãy để tất cả mọi người được biết điều gì đang xảy ra ở đây", Abbas dặn dò Kadhim.

Số phận nghiệt ngã

Kadhim cùng cô con gái và cậu con trai bé nhỏ đang sống tại quê nhà thuộc miền bắc Iraq. Ảnh: NYT

 Quay về thực tại, Kadhim, 23 tuổi, sống cùng gia đình tại miền bắc Iraq, đang thuật lại toàn bộ những điều mình đã trải qua với New York Times. Anh là một trong số ít nhân chứng sống có thể thoát khỏi nanh vuốt của nhóm khủng bố IS và nắm tường tận hành vi tội ác của chúng.

Kadhim kể lại rành mạch và rõ ràng trải nghiệm của mình, về hành trình thoát khỏi bờ sông quái ác, về chuyến đi dài ngày xuyên qua nhiều vùng đất cằn cỗi của quân khủng bố nhờ lòng tốt và sự giúp đỡ của những người Hồi giáo Sunni.

Trong một cuộc phỏng vấn trước đây, cổ tay Kadhim vẫn in hằn dấu vết của chiếc còng anh phải mang. Tình tiết trong chuyện của Kadhim được xác minh bởi tộc trưởng bộ lạc người Sunni, những ân nhân đã cứu giúp anh trên suốt hành trình. Cha của Abbas cũng chủ động liên lạc với Kadhim sau khi xem đoạn trả lời phỏng vấn của anh trên kênh truyền hình địa phương.

Nhà nước Hồi giáo tự xưng, những kẻ khủng bố man rợ từng tuyên bố giết chết 1.700 lính Shiite, trở thành giáo phái cực đoan tàn bạo nhất trong lịch sử Iraq cận đại. Kadhim tin rằng chúng vẫn đang nắm giữ hàng trăm binh sĩ khác từ căn cứ Tikrit làm con tin.

Câu chuyện về vụ thảm sát cho chúng ta biết nhiều điều về sự tàn bạo của IS cùng tình trạng tồi tệ của quân đội Iraq, lực lượng được thành lập và huấn luyện bởi Mỹ với chi phí hàng tỷ USD.

Sau khi các tay súng IS xới tung Mosul, thành phố lớn thứ hai Iraq hôm 10/7, chúng tiếp tục càn quét hướng về phía nam, tới Tikrit. Sự hỗn loạn và nỗi sợ hãi bao trùm trại Speicher, nơi Kadhim cùng nhiều binh sĩ khác đang tập trung. Anh lính trẻ mới tới được 10 ngày trước khi Mosul sụp đổ. Các binh sĩ được huấn luyện kỹ càng của Mỹ thì đã tháo chạy, Kadhim kể lại.

"Chúng tôi đơn độc", anh nói. "Vì thế chúng tôi quyết định bỏ trốn". Anh và đồng đội cởi bỏ quân phục, khoác lên mình bộ quần áo thường dân, bắt đầu bước ra khỏi cửa chính.

Đây là một quyết định sai lầm dẫn tới số phận nghiệt ngã cho đoàn người. Hôm đó, trại Speicher không thất thủ trước IS. Nếu Kadhim và bạn án binh bất động thì có lẽ họ đã an toàn.

Họ nghĩ sẽ tới thẳng Baghdad, cách khoảng 190 km về phía nam. Nhưng chỉ sau đoạn đường ngắn, nhóm của Kadhim đụng độ chừng 50 tay súng IS trên những chiếc xe có vũ trang.

"Họ nói với chúng tôi, 'Đừng lo lắng, bọn ta sẽ đưa các ngươi đến Baghdad'", Kadhim kể, "Họ cố gắng khiến chúng tôi cảm thấy an toàn" và "Họ lừa chúng tôi". Nhồi tất cả lên những chiếc xe, tay súng khủng bố đưa họ đến cứ điểm cung điện Tikrit.

Trong ba ngày sau, quân IS liên tiếp tiến hành nhiều cuộc tàn sát dã man xung quanh cung điện và những nơi khác ở Tikrit. Tổ chức Giám sát Nhân quyền, sau khi phân tích hình ảnh vệ tinh cùng thông tin đưa ra bởi IS, nhận định có ít nhất 560 đến 770 người bị giết trong đợt càn quét này.

Lòng tốt bụng và sự nhân từ

 Trở lại bờ sông nơi Kadhim ẩn náu, anh chào tạm biệt, cũng có thể là lời vĩnh biệt với Abbas, lội xuống dòng nước lạnh buốt, đi về phía hạ lưu, bơi sang bờ bên kia.

Anh cắm cúi đi trong bóng đêm với tiếng súng nổ văng vẳng đằng xa. Tìm thấy một túp lều bỏ hoang, Kadhim chui vào và đánh một giấc thật say. Hôm sau, trên hành trình, anh gặp một gia đình người Sunni, họ đãi anh bữa ăn tử tế đầu tiên sau nhiều ngày gồm trứng và sữa chua.

Gia đình đó vô cùng lo lắng về điều gì sẽ xảy đến nếu IS phát hiện họ che chở cho một người Shiite. Vì thế họ đưa anh đến ngôi làng khác để tiếp tục ẩn náu trong ba ngày.

Điểm dừng chân tiếp theo của Kadhim là ở thị trấn Al Alam, tại nhà Khamis al-Jubouri, một thủ lĩnh bộ lạc. Ông là người xây dựng hệ thống kiểu như đường sắt dưới lòng đất, mở đường cho các binh sĩ người Shiite chạy trốn khỏi IS.

"Chúng tôi cũng đã giúp 40 người lính Iraq khác từ Anbar, Diyala, Mosul và Baghdad trở về nhà an toàn", Jubouri nói.

Kadhim sống cùng vị tộc trưởng gần hai tuần thì người dân ở đây mới cho phép anh rời đi đến Erbil khi đã đảm bảo đủ độ an toàn. Để đến được Erbil, thuộc khu tự trị của người Kurd, Kadhim phải toát mồ hôi hột khi vượt qua nhiều trạm kiểm soát của IS.

Tại đây, Kadhim gặp bác của mình. Tối hôm sau anh trở về nhà sau một chuyến đi vòng quanh, lắt léo, dài như vô tận. Gặp lại gia đình một lần nữa là điều gì đó "trên cả hạnh phúc", Kadhim nói. "Họ thì khóc, còn tôi thì cười".

Anh gầy đi trông thấy và mặt phủ kín bởi lớp râu dày. "Con gái không nhận ra tôi, nó thậm chí còn chạy đi chỗ khác".

Một sĩ quan tình báo quân sự đến gặp anh để lấy lời khai. Ông ta đưa cho Kadhim 430 USD, ít hơn một nửa số tiền hàng tháng anh nhận được khi còn là một người lính, công việc mà Kadhim nói sẽ không bao giờ dám làm nữa.

"Hiện giờ tôi thất nghiệp", "Tôi sẽ chỉ cố gắng chăm sóc vườn cây ăn quả của mình mà thôi", Kadhim nở nụ cười và nói.

Thanh Loan

Tổ chức Hồi giáo cực đoan IS là mối nguy hiểm số 1 với Mỹ

(责任编辑：Cúp C2)