Vai trò xung kích trên mặt trận tư tưởng

Người viết báo được ví là “thư ký của thời đại”, nhưng trước sự lên ngôi của mạng xã hội, ông có nghĩ rằng, vai trò đó đang bị lu mờ?

Trước sự phát triển vũ bão của công nghệ thông tin, đặc biệt là mạng xã hội, hoạt động của báo chí trên thế giới hiện nay gặp nhiều khó khăn và thách thức trên con đường phát triển.

Trong hoàn cảnh chung ấy, Báo chí Cách mạng Việt Nam vẫn phải làm tốt nhiệm vụ chính trị cao cả là tuyên truyền, phổ biến; đồng thời tham gia xây dựng và bảo vệ đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; khẳng định những thành tựu to lớn của đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng; nâng cao dân trí, đáp ứng nhu cầu văn hóa lành mạnh của Nhân dân, bảo vệ và phát huy truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc, xây dựng và phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Chính vì thế, những người làm báo Việt Nam vẫn giữ vai trò không chỉ là thư ký của thời đại, mà còn tham gia định hướng đúng đắn dư luận xã hội.

Cho dù mạng xã hội phát triển đến đâu, công nghệ 5.0 rồi 6.0 ra đời và thịnh hành, thì nền báo chí Việt Nam, bao gồm cả báo báo in, báo nói, báo hình, báo điện tử vẫn tồn tại và phát triển. Với tòa soạn hội tụ, báo chí đa phương tiện, cung cấp thông tin cho độc giả nhanh hơn, đa dạng hơn bằng nhiều hình thức, phương thức hiện đại, theo kịp xu hướng báo chí của thời đại và sự phát triển của công nghệ thông tin, áp dụng thành tựu hiện đại vào các công đoạn tác nghiệp, báo chí Việt Nam vẫn giữ vai trò quan trọng, là nhu cầu thiết yếu của cán bộ, đảng viên và nhân dân, thì mạng xã hội không thể thay thế. Điều đó càng khẳng định chủ trương, đường lối đúng đắn của Đảng và Nhà nước ta tiếp tục tạo điều kiện cho báo chí phát triển theo hướng hiện đại và nhân văn.

Nhưng thưa ông, sự kiện ông Thích Minh Tuệ vừa tạo ra “làn sóng mạng xã hội”, làm xáo trộn quan niệm, quan điểm về tín ngưỡng, tôn giáo của một bộ phận không nhỏ quần chúng nhân dân. Trong sự kiện này, phải chăng, vai trò của báo chí có phần mờ nhạt?

Sự kiện ông Thích Minh Tuệ đi hành đạo, bỏ qua các khía cạnh khác, chỉ nhìn từ góc độ truyền thông, cá nhân tôi thấy, dường như báo chí chính thống và cả cơ quan quản lý nhà nước đã có lúc bị “sốc phản vệ”, để mạng xã hội độc chiếm thông tin “thượng vàng, hạ cám”.

Sự kiện ồn ào chưa từng có này, người dân chỉ xem mạng xã hội với cơ man YouTuber, TikToker từ khắp nơi đổ về đoạn đường ông Tuệ đi qua, quay video, clip nhiều chiều, rồi đưa lên mạng xã hội cùng hàng trăm lời bình đủ mọi dạng, thậm chí quá đà. Người dân cũng thực sự “sốc” khi chứng kiến cả ngàn người đổ ra đường theo dõi và đi theo ông Tuệ với đủ mọi tâm lý: ngưỡng mộ có, tò mò có, hiếu kỳ có và một bộ phận đi theo đám đông với “tâm lý bầy đàn” cũng có. Có thể nói, đúng là “sự cố truyền thông” do các YouTuber, TikToker đua nhau độc chiếm mạng xã hội gây ra.

Nhớ lại 3 lần bộ hành trước của ông Thích Minh Tuệ từ năm 2017, hầu như ít người biết đến. Vậy mà, trong thời điểm tháng 5 vừa qua lại gây sự ồn ào, thu hút đông đảo dư luận xã hội đến thế! Tôi liên tục nhận được điện thoại, tin nhắn của rất nhiều người là đồng nghiệp, anh em, bè bạn hỏi về thực chất sự kiện này.

Ông trả lời đại ý thế nào?

Sự kiện ông Thích Minh Tuệ, một công dân thực hành quyền tự do tín ngưỡng được pháp luật bảo vệ, không có gì gây ra ồn ào, nếu không có mạng xã hội. Vì thế, tôi thực sự trăn trở và đặt câu hỏi: báo chí của chúng ta có cả một hệ thống hùng hậu với hơn 800 cơ quan báo chí đủ loại, cả báo viết, báo nói, báo hình, báo điện tử, mà không hiểu sao lại để mạng xã hội “độc chiếm kênh”?

Trong khi đó, truyền thông chính thống chỉ đưa tin thưa thớt, rất hiếm có những bài bình luận, phân tích sắc xảo, đầy tính thuyết phục nhằm chỉ ra những điều không hẳn đã sai, nhưng chưa đúng của hiện tượng này để định hướng dư luận. Đặc biệt, hầu như chưa có bài báo nào “ra tấm, ra miếng” chỉ ra bản chất sự việc và dự báo phát triển đến đâu, tác động thế nào đến sự ổn định đời sống, sinh hoạt xã hội nơi ông Thích Minh Tuệ đã đi qua và sẽ đi qua.