Tài chính, định giá đất là gốc rễ của nhiều vấn đề

Theo Phó Thủ tướng Chính phủ, qua theo dõi có trên 50% vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm đề cập là về tài chính đất và định giá đất. Có thể thấy, vấn đề này là nguyên nhân của mọi nguyên nhân, nếu giải quyết được thì các vấn đề khác cũng được giải quyết từ tranh chấp về đất đai, khiếu nại tố cáo… Do đó, từ các Luật Đất đai trong suốt thời gian qua từ 1993 đến nay, các cơ quan đã kiên trì tìm lời giải cho bài toán về tài chính đất đai, theo nguyên tắc thị trường.

Nhấn mạnh nguyên tắc sát giá thị trường là mục tiêu phải theo đuổi, song Phó Thủ tướng Chính phủ cũng chia sẻ cả 4 phương pháp tính hiện nay đều chưa đưa ra được giá chính xác. Nguyên nhân là do thông số đầu vào không chính xác. Tại dự thảo luật lần này, mặc dù xác định không thể tuyệt đối nhưng sẽ phải bảo đảm cơ sở khoa học, thu thập được giá đúng.

Để làm được điều này, người dân cần thực hiện giao dịch đất đai trên sàn, có đăng ký với văn phòng với giá đúng, công khai. Trên cơ sở thu thập đầu vào đúng từ sàn giao dịch, cơ sở dữ liệu đất đai, cùng với phương pháp tính đúng, từ đó tính toán và đưa ra giá trị chuẩn.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu tại hội nghị

Bày tỏ tâm đắc với các ý kiến của đại biểu Quốc hội về điều tiết địa tô, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng thực tế, nếu có đấu giá, đấu thầu đúng thì Nhà nước sẽ thu được địa tô. Song điều tiết thế nào thì chính sách cần phải nghiên cứu. Nhà nước cần có chính sách để hài hòa, vừa thu được địa tô vừa điều tiết cho người dân đã giữ đất, phát triển đất, lợi ích cộng đồng, điều tiết được cho người dân ở khu vực, những người dân khác ở những khu vực khác không có điều kiện, hay những người bị thu hồi đất chỉ làm công trình công cộng như là quốc phòng, an ninh…

Mặt khác, về nội dung chính sách cụ thể cũng cần được nghiên cứu làm rõ hơn về tỷ lệ bao nhiêu phần trăm thì dành cho người dân tại chỗ, bao nhiêu phần trăm để đưa vào ngân sách nhà nước để điều tiết cho những khu vực có các dự án đầu tư công ích khác… Những nội dung này liên quan nhiều đến các luật về ngân sách, luật thuế. Mặc dù cần có các chính sách hợp lý để đảm bảo nguồn thu từ đất, song Phó Thủ tướng cũng cho rằng chính sách tài chính về đất đai nên khuyến khích thu từ việc đầu tư trên đất hơn là chỉ thu từ đất.

Đảm bảo điều kiện tái định cư tốt hơn cho người dân

Trong quá trình lấy ý kiến, một vấn đề lớn được nhân dân quan tâm là thu hồi đất đai, đền bù đất đai, hỗ trợ tái định cư. Tiếp thu các ý kiến đại biểu, Phó Thủ tướng Chính phủ cho biết ban soạn thảo đã cố gắng để lượng hóa được nội dung người dân bị thu hồi đất gồm cả đất sản xuất, đất ở có điều kiện sống gồm cả điều kiện ở và điều kiện sản xuất, có sinh kế phải đáp ứng được ít nhất bằng trước đây. Theo ban soạn thảo, quan niệm đời sống tốt hơn chính là đồng bộ hạ tầng về mặt giao thông, văn hóa, giáo dục, y tế… Về chỗ ở, thì có diện tích lớn hơn.

Các đại biểu Quốc hội tham dự hội nghị

Trong đó, điều quan trọng nhất là khi đưa ra kế hoạch về sử dụng đất, cấp huyện phải đưa ra được kế hoạch về khu tái định cư, hay trong quy hoạch về đô thị và dân cư phải xác định khu tái định cư nằm ở đâu. Đồng thời làm rõ, khu tái định cư chính là một khu đô thị, trong đó có thực hiện nhiệm vụ cho những người tái định cư, có thể bố trí xen kẽ khu dân cư ngay tại đô thị đó hoặc có thể tạo ra một khu đô thị mới sử dụng luôn hạ tầng và các điều kiện ở đó. Bên cạnh đó, trong luật cũng tính đến những điều kiện về hạ tầng, khoảng cách, có rất nhiều lựa chọn cho người có đất bị thu hồi không bị thiệt thòi.

Phó Thủ tướng Chính phủ khẳng định quan điểm là phải tạo các điều kiện tốt hơn cho người dân. Trong từng dự án phát triển nếu là dự án thương mại, nhà ở thì phải tạo điều kiện cho người dân có thể tiếp cận nhà. Các dự án thu hồi đất đều phải có dự án tái định cư được quy hoạch trước, được bố trí để xây dựng hạ tầng, được bố trí để người dân lựa chọn mô hình nhà cửa của mình, kèm theo đó có một bản kế hoạch về đền bù, hỗ trợ. Cùng với đó tính toán trong trường hợp có quỹ để sử dụng cho những người không có điều kiện để sản xuất, sinh kế để có bảo trợ.

Đối với đất đai cho đồng bào dân tộc, vùng sâu vùng xa, Phó Thủ tướng Chính phủ tán thành với ý kiến của các đại biểu Quốc hội, không quá chặt chẽ trong vấn đề định nghĩa mà ở đây là đồng bào ở những vùng sâu, vùng xa, khó khăn, những người sinh kế phụ thuộc vào rừng và nông lâm nghiệp, kể cả người Kinh ở vùng sâu vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn… để từ đó xác định bao phủ chính sách cho đúng đối tượng.

(责任编辑：Nhà cái uy tín)