Phát triển quan hệ đối tác Hải quan-DN: Cần sự hợp tác từ hai phía. Ảnh: N.Linh.

Hợp tác tốt nhiều mặt

Đánh giá về tình hình phát triển quan hệ đối tác hải quan-DN trong thời gian qua,áttriểnquanhệđốitácHảsoi kèo giao hữu Phó Trưởng ban Cải cách hiện đại hóa hải quan Hoàng Đình Trung cho biết có ba nội dung hợp tác chặt chẽ giữa cơ quan Hải quan và Hiệp hội DN trong thời gian qua, gồm: Tham vấn xây dựng chính sách pháp luật; hỗ trợ thực thi pháp luật; phối hợp giám sát.

Có thể thấy, thời gian qua, hiệp hội DN đã tích cực tham giá ý kiến trong quá trình xây dựng pháp luật hải quan như: Luật Hải quan; Luật Thuế XK, thuế NK; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý thuế và các luật thuế liên quan, cũng như các văn bản hướng dẫn luật, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý hải quan đối với hoạt động XNK, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi, tháo gỡ khó khăn cho DN. Các cuộc tham vấn giữa cơ quan Hải quan với hiệp hội nói riêng và cộng đồng DN nói chung ngày càng chuyên nghiệp và có chất lượng. Cụ thể, hoạt động tham vấn đã chú trọng đến các vấn đề cụ thể và được tổ chức tập trung theo nhóm các DN chịu tác động lớn của việc điều chỉnh chính sách, pháp luật. Các nội dung đề xuất, kiến nghị từ hiệp hội DN đã được cơ quan Hải quan ghi nhận, xem xét, nghiên cứu và phản ánh trên các dự thảo để các bên tham gia có thể dễ dàng theo dõi, phản biện.

Hiệp hội DN đã góp phần tích cực đơn giản hóa thủ tục hành chính, tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động XNK, đồng thời làm rõ trách nhiệm và nghĩa vụ các bên, cũng như quy định chặt chẽ các điều kiện thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa XNK đáp ứng yêu cầu quản lý của cơ quan Hải quan.

Bên cạnh đó, giải pháp hỗ trợ thực thi pháp luật cũng là một trong những nội dung quan trọng được sự quan tâm của cả cơ quan Hải quan và cộng đồng DN. Trưởng phòng Ban Cải cách hiện đại hóa hải quan Trần Văn Tráng cho biết, cơ quan Hải quan thời gian qua đã rất chủ động và tích cực hợp tác với các hiệp hội DN triển khai hoạt động này, trên hai nội dung chính: Tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn, tập huấn quy định pháp luật; tiếp nhận, giải đáp vướng mắc của DN.

Năm 2017, cơ quan Hải quan các cấp đã phối hợp với hiệp hội DN tổ chức tuyên truyền về các nội dung: Quy định về xử phạt vi phạm hành chính; phân loại, mã số, C/O, giá, thuế, chế độ quản lý hàng hóa XNK; Cơ chế một cửa quốc gia; kiểm tra chuyên ngành; thủ tục hành chính công trực tuyến trên Cổng thông tin điện tử hải quan. Các hoạt động trên đã nhận được sự hợp tác tích cực từ một số hiệp hội DN như: VLA, VASEP, IBAV… Trong việc giải quyết vướng mắc, một số địa phương đã ký quy chế tiếp nhận và giải quyết vướng mắc từ các hiệp hội đạt hiệu quả cao như: Hải Phòng, Đồng Nai, Bình Dương, Bà Rịa-Vũng Tàu.

Bên cạnh đó, cơ quan Hải quan đã chủ động tổ chức các cuộc khảo sát DN để thực hiện giải pháp giám sát thực thi pháp luật. Việc phối hợp với các hiệp hội DN đã được tổ chức thường xuyên thông qua các cuộc khảo sát, lấy ý kiến cộng đồng DN qua đầu mối hiệp hội; tiếp nhận ý kiến phản ánh từ các hiệp hội như: Khảo sát sự hài lòng của khách hàng năm 2015, 2016; khảo sát về công tác cải cách hiện đại hóa hải quan 2016; khảo sát thực hiện cam kết phục vụ khách hàng 2017; tiếp nhận, xử lý phản ánh của hiệp hội DN.

DN đóng vai trò quan trọng trong giám sát

Không thể phủ nhận những kết quả hợp tác của các hiệp hội DN, DN thời gian qua trong việc phát triển quan hệ hợp tác hải quan-DN, song ông Tráng cho rằng, trên thực tế còn không ít tồn tại. Trong vấn đề tham vấn và xây dựng chính sách pháp luật, số lượng các hiệp hội DN tích cực tham gia góp ý xây dựng chính sách pháp luật còn khiêm tốn; phản hồi ý kiến chậm, chưa tập trung, phần nhiều là phản ánh vướng mắc; chưa đưa được giải pháp cụ thể về sửa các chính sách pháp luật liên quan.

Về hỗ trợ thực thi pháp luật, các hoạt động phối hợp, hợp tác còn khá đơn điệu, chủ yếu là giải đáp vướng mắc, góp ý qua đường dây nóng…; hình thức triển khai chưa phong phú; số lượng các DN tham gia hoạt động hợp tác chung giữa hải quan-hiệp hội DN còn hạn chế; một phần do công tác truyền thông của hiệp hội DN về tình hình hợp tác hải quan-DN chưa cao.

Còn trong giám sát thực thi pháp luật, sự tích cực tham gia của các hiệp hội DN chưa cao, số lượng hiệp hội DN, DN tham gia còn hạn chế, ý kiến phản hồi chậm, chất lượng không đồng đều, tâm lý e dè trong các DN khi tham gia phản ánh còn phổ biển, chất lượng phản ánh chưa được đảm bảo.

Tại cuộc làm việc mới đây của Ban Cải cách hiện đại hóa hải quan với một số hiệp hội DN, đại diện Hiệp hội VASEP nhìn nhận, trong vấn đề giám sát thực thi pháp luật, hiệp hội đã nhiều lần trao đổi với cơ quan Hải quan về những vấn đề vướng mắc nhưng khó để nêu đích danh DN vì “…DN đề nghị không đưa tên chi tiết”-đại diện VASEP nói. “Làm thế nào để giải quyết được vướng mắc ở cấp thực thi. Đây là vấn đề khó”- vị này nói thêm.

Thẳng thắn chỉ ra nguyên nhân của tình trạng này, Trưởng phòng Tổng hợp Cục Giám sát quản lý về hải quan Nguyễn Quang Sơn cho rằng: Chính sách thời gian qua thay đổi nhiều nhưng chưa thực hiện được việc chính sách ban hành thì việc kiểm soát thực thi như thế nào. Lâu nay những phản ánh về thực thi chỉ mang tính chất chung chung, không cụ thể ở đâu. Rõ ràng tâm lý của DN là e ngại va chạm. Để giải quyết vấn đề này, hiệp hội DN cần đứng ra với vai trò là đại diện tiếng nói của DN phản ánh việc thực thi chính sách tại cơ sở. “Rõ ràng để xử lý được những vướng mắc tại cơ sở thì DN phải chấp nhận va chạm trước mắt”-ông Sơn nói.

(责任编辑：Thể thao)