Cứ độ vào đầu tháng 8 âm lịch hằng năm, khi mùa gió chướng bắt đầu, cũng là lúc sậy cho bông, người dân lại có dịp kiếm thêm thu nhập.

Cứ độ vào đầu tháng 8 âm lịch hằng năm, khi mùa gió chướng bắt đầu, cũng là lúc sậy cho bông, người dân lại có dịp kiếm thêm thu nhập.

Dọc theo con đường nhựa chạy dài bờ kinh Khai Hoang, những đám sậy mọc um tùm cao khỏi đầu người đem đến cho người dân ở lâm phần U Minh có thêm thu nhập hằng ngày.

Tăng thu nhập từ bông sậy

Nhiều năm trở lại đây, các thương lái từ Cần Thơ, An Giang, Ðồng Tháp đua nhau tìm về  vùng đất Cà Mau để thu mua bông sậy. Họ thu về để bán lại cho các làng nghề bó chổi. Công việc đơn giản, nhàn hạ, rảnh lúc nào làm lúc ấy, chẳng cần vốn liếng, tay nghề lại tận dụng được “của trời cho” nên thu hút nhiều lao động tích cực đi tìm hái về cân cho thương lái.

Nhân công bó sậy đã phơi khô, chuẩn bị chuyển đi tiêu thụ.

Riết rồi thành lệ, cứ đến mùa, chẳng ai bảo nhau, mọi người đều bôn ba khắp nơi cắt bông sậy đem về phơi khô để dành bán. “Hái nhiều thì có nhiều tiền, cắt bao nhiêu họ mua hết, chẳng sợ tồn, khoẻ re”, anh Trần Trung Ðỉnh, ngụ xã Khánh An, hào hứng.

Chị  Nguyễn Thị Lý, thương lái 43 tuổi đến từ Châu Ðốc, An Giang, cho biết, cứ đến mùa sậy trổ bông là chị lại có mặt ở U Minh, Thới Bình, Trần Văn Thời để thu mua. Mỗi năm chị xuống một bận, ở lại độ hơn 1 tháng hoặc kết thúc mùa thì về. Giá bông sậy thu vào khá ổn định, loại tươi thì 4.000 đồng/kg, phơi khô 15.000 đồng/kg. Thời điểm hiện tại, chỉ tính riêng ở khu vực U Minh, chị đã thu mua được khoảng 4 tấn.

Chị Lý tâm sự: "Tôi làm nghề này cũng hơn 5 năm rồi, ban đầu đi ghe xuống thu mua, nay đường sá được mở rộng, tôi tậu luôn chiếc xe tải để đi lại cho nhanh, tiết kiệm chi phí, thời gian. Lúc trước đi ghe thì ngủ dưới ghe, giờ thì khoẻ hơn, mua riết thành mối, cứ xuống là chủ nhà lại dọn cho cái chòi hoặc gian nhà nhỏ để ăn ngủ cho tiện, ai nấy đều nhiệt tình, hiếu khách".

"Nghề hái bông sậy không cần vốn liếng, ai làm cũng được, chỉ cần siêng năng. So với cấy lúa mướn thì nghề này vừa khoẻ lại thu nhập gấp 2-3 lần, không phải làm việc quần quật nhưng phải theo mùa”, anh Ðỉnh nói. Tuy nhiên, để kiếm được đồng tiền từ những đám cỏ dại cũng lắm gian truân, phải len lỏi, luồn lách vào giữa đám nên không ít lần bị ong đốt, vắt đeo, kiến cắn…

Tạo việc làm cho lao động nông thôn

Một bộ phận khá đông “săn” bông sậy tích cực phải kể đến là các em học sinh. Cứ tan giờ học hoặc trên đường đi học về là tranh thủ hái một ít đem bán, số tiền không nhiều, chỉ từ 5.000-10.000 đồng, nhưng phần nào đỡ đần được gia đình lại có thêm tiền ăn quà vặt. Không chỉ hái về cân cho thương lái, các hộ gia đình còn làm luôn nghề bó chổi giao cho tiểu thương ở chợ, đem lại thu nhập cao.

Bà Nguyễn Thị Năm, Ấp 11, xã Nguyễn Phích, làm nghề bó chổi hơn 4 năm nay. Ban đầu cũng như những hộ gia đình khác, bà cùng người nhà đi hái bông sậy đem về bán cho thương lái, nhưng khi học được cách bó chổi, thấy cũng dễ lại tăng thêm thu nhập nên bà chuyển hẳn sang nghề này luôn. Nguyên liệu buổi đầu lập nghiệp trong nhà tự cung - cầu, về sau thị trường tiêu thụ mạnh, đầu ra ổn định, chổi làm thủ công vừa bền chắc lại khéo tay, được nhiều người ưa chuộng, dần mở rộng quy mô nên phải thu mua thêm nguyên liệu bên ngoài về dự trữ.

Công đoạn làm chổi khá đơn giản, quan trọng là phải có sức, có thế khi bó chổi mới chắc. Bông sậy chọn làm chổi phải là bông sậy non, nếu già quá sẽ bị rụng bông khi quét.

Chọn nguyên liệu phải chọn cây khoẻ, đều, cắt xong phơi khô dưới nắng gắt, tước sơ bông nhánh, se lại thành từng lọn nhỏ rồi bó lại, tra cán, bện bằng cước, siết chặt nhiều vòng, có nơi còn tận dụng cả bọc ni-lông, ống nhựa để chụp vào cán, vừa đẹp lại bền chắc, cuối cùng dùng dao tiện sơ đầu chổi lại cho bằng là được. Thông thường 1 kg bông sậy khô sẽ bó được 4 cây chổi hàng thường, giá 15.000 đồng/cây; nếu chổi dày, tốt, được 2 cây, giá bán ra 25.000 đồng/cây.

Người dân U Minh tận dụng được nguồn nguyên liệu địa phương, lao động tại chỗ, phần nào giúp  có thêm thu nhập, tạo cơ hội việc làm theo thời vụ. Ngoài chổi được làm bằng bông sậy, nhựa tổng hợp cũng là nguyên liệu để tạo ra một cây chổi tốt, bền chắc, đẹp mắt. Nhưng hơn hết, những cây chổi được bện cẩn thận bằng bông sậy, sử dụng nguyên liệu thiên nhiên, lại được đa số các bà nội trợ tin dùng hơn hẳn vì độ an toàn và mềm mại, quét nhà lại sạch hơn./.

Bài và ảnh: Ngô Nhi

(责任编辑：Nhận Định Bóng Đá)