Ở một tiệm hớt tóc,Đẳngcấkết quả đá banh hôm nay người đàn ông trạc ngoài 40 tuổi huyên thuyên chuyện mua bán, tết nhứt với thợ hớt tóc… Không mắc một “lỗi” nào, liên tục trong mỗi câu thoại của ông là tiếng chửi thề. Ông khá sành sỏi trong sử dụng ngôn từ ấy như một đẳng cấp, nhưng quên rằng quanh mình có nhiều người đang liếc nhìn. Đứa con trai ông dẫn theo chừng năm tuổi đang chăm chú nghe cha nói chuyện.

Ở một chợ phường, cũng vì mua bán không hài lòng mà hai bên “đốp chát” không nhường nhau nửa tiếng. Họ cãi vì vài ngàn đồng và tiếng nói tục, chửi thề là cái họ muốn thể hiện để hơn thua.

Trong quán cà phê, nhiều thanh niên ở một bàn tranh nhau nói “chuyện phiếm”. Họ nghĩ nơi đây là của riêng mình nên văng tục không ngớt. Cha mẹ, ông bà là người họ đem ra để chửi bạn mình, người nghe thì coi như không có chuyện gì. Điều này đôi lúc cũng nghe được từ cửa miệng của cán bộ, công chức, học sinh, sinh viên…

Lượm lặt từ cuộc sống những mảnh ghép như có gì đó chạnh lòng, môi trường giao tiếp có gì đó… lỗi nhịp!

“Lời nói không mất tiền mua,

Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”.

Phải chăng đó là sự lựa chọn cần thiết, cách giải quyết công việc một cách tối ưu của một số người? Người chửi tục có thể không xấu bụng, chưa hẳn là bản tính của họ, nhưng nếu luôn là từ đệm, là cách thường xuyên để thể hiện với người đối diện thì cần phải xem lại.

Không phải ngẫu nhiên mà trước đây, chính quyền Hà Nội tính đến việc ban hành văn bản cấm chửi bậy. Lãnh đạo Trung tâm Điều tra dư luận xã hội - Viện Xã hội học cho biết, vấn nạn chửi tục ở Hà Nội trở nên nhức nhối, đáng báo động. Ẩm thực Hà thành có “đặc sản bún mắng, cháo chửi”; học sinh, sinh viên nói một câu đệm một tiếng chửi thề.

Ở Hậu Giang, người viết có thể khẳng định thực trạng trên chưa phải nhức nhối, báo động, nhưng môi trường giao tiếp phần nào bị ô nhiễm. Điểm qua các quy định nội bộ của cơ quan nhà nước, trường học, của các phường, xã, ở các chợ văn minh,… đều có nội dung phải ứng xử có văn hóa, lịch sự, lễ phép; phải chăng chưa có chế tài xử phạt nên người ta cứ vô tư nói tục, chửi bậy mà không biết mình đang ở đâu?          

Một trong bốn giải pháp cơ bản được Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) nêu lên để xây dựng, phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc là tổ chức phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, trong đó có nhiều biện pháp bao gồm xây dựng văn hóa ngay từ cơ sở, từ xây dựng tư tưởng, đạo đức, lối sống, nếp sống đến xây dựng con người văn hóa, gia đình văn hóa, làng, xã văn hóa, đơn vị văn hóa, môi trường văn hóa… Người người, nhà nhà, từng cấp, từng ngành ở Hậu Giang đã và đang thực hiện nghị quyết trên. Minh chứng là cả hệ thống chính trị rất tích cực xây dựng xã nông thôn mới, xã văn hóa, phường văn minh đô thị, cơ quan có đời sống văn hóa; và những ai từng chửi tục, nói bậy cũng là đối tượng có trách nhiệm thực hiện...

Chửi tục, nói bậy không được khuyến khích, nó cũng chưa bị cấm đoán nhưng đó là biểu hiện xấu phải loại bỏ. Nghe những ngôn từ bậy bạ trên, rất nhiều người chọn cách lắng nghe những âm thanh khác (tiếng nhạc trong quán cà phê, tiếng rau bán trong chợ, tiếng xe cộ…) hoặc tránh xa. Khi không ai muốn nghe thứ tạp âm ấy, những ai coi chửi thề, nói bậy là đẳng cấp thì nó trở thành thứ vô giá trị.

TRÍ THỨC

(责任编辑：Nhà cái uy tín)