Lãi suất Việt Nam vẫn cao

Sau lần tăng lãi suất gần đây nhất của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) vào đầu tháng 2/2022,àicuốiNhữngkinhnghiệmquákhứvàmộtvàitínhiệumớthứ hạng của adelaide united tổng mức tăng lãi suất của FED trong 1 năm qua sau 8 lần tăng là 4,5%. Theo đó, lãi suất tại Mỹ đã lên đến mặt bằng mức 4,5 - 4,75% và là mức lãi suất cao nhất kể từ tháng 10/2007.

So sánh về mức độ tăng lãi suất của Mỹ và của Việt Nam cho thấy, cả số lần và mức độ tăng lãi suất của Mỹ đều lớn hơn so với Việt Nam rất nhiều. Cụ thể trong suốt năm 2022, Việt Nam chỉ có 2 lần tăng lãi suất điều hành (vào cuối tháng 9 và cuối tháng 10/2022) và tổng mức tăng chỉ là 2%. Tuy nhiên, Mỹ tăng lãi suất nhiều lần với mức độ lớn, nhưng trên nền lãi suất ban đầu khá thấp, thời điểm chưa thực hiện các đợt tăng lãi suất, lãi suất chỉ ở mức 0 - 0,25%.

Lãi suất cần thấp hơn nữa để giảm cho phí tài chính cho doanh nghiệp.

Với bối cảnh hiện tại, so sánh mặt bằng lãi suất ở Mỹ và ở Việt Nam có thể thấy lãi suất ở Việt Nam dù tăng chậm hơn ở Mỹ, nhưng mặt bằng lãi suất ở Việt Nam vẫn cao hơn khá nhiều. Cụ thể, lãi suất huy động của các ngân hàng Việt Nam kỳ hạn 3 tháng trở xuống cũng quanh mốc khoảng 6%, lãi suất huy động kỳ hạn 1 năm khoảng 8 - 9,5%. Trong khi đó, lãi suất cho vay cũng đang ở mặt bằng khá cao, với khoảng trên 10%. Mặt bằng lãi suất này cao hơn khá nhiều so với mặt bằng lãi suất ở mức 4,5 - 4,75% tại Mỹ.

Đó là so sánh về lãi suất danh nghĩa, trong khi đó, một số chuyên tài chính thời gian qua cũng đã đưa những con số so sánh kỹ hơn dựa trên lãi suất thực tế trên cơ sở so sánh với tỷ lệ lạm phát. Trong năm 2022, lạm phát là 8% lãi suất cho vay là 4% cho thấy lãi suất thực của họ âm 4%; trong khi đó, năm 2022 lạm phát ở Việt Nam là 3,2%, thấp hơn khá nhiều so với lạm phát của Mỹ và từ đó cho thấy lãi suất thực của Việt Nam còn đang cao hơn Mỹ rất nhiều. Tương tự so sánh với các khu vực khác, châu Âu có mức lạm phát 10%, trong khi lãi suất cho vay của châu Âu còn thấp hơn Mỹ nên lãi suất thực của châu Âu còn thấp hơn ở Mỹ và đương nhiên thấp hơn rất nhiều so với Việt Nam. Điều này cho thấy, lãi suất của Việt Nam cần phải giảm thấp hơn nữa để giảm cho phí tài chính cho doanh nghiệp, tăng sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam.

Xuất hiện một vài tín hiệu giảm lãi suất

Thực chất, việc điều hành chính sách tiền tệ cũng đối mặt với nhiều nhiệm vụ cùng lúc nên mục tiêu giảm lãi suất là một nhiệm vụ không hề dễ dàng. TS. Võ Trí Thành - Chuyên gia kinh tế cho biết, thách thức rất lớn của Ngân hàng Nhà nước là cùng lúc phải làm ba nhiệm vụ. Thứ nhất là ổn định kinh tế vĩ mô; thứ hai là trong chừng mực nhất định phải hỗ trợ cho sản xuất, kinh doanh, phục hồi kinh tế; thứ ba là tạo sự an toàn cho hệ thống nói chung, đặc biệt là hệ thống ngân hàng thương mại.

Theo ông Thành, việc nhắm tới cả 3 mục tiêu là không đơn giản, nhưng chúng ta đã trải qua nhiều biến động trong thời gian dài, đối phó với nhiều cú sốc nên có kinh nghiệm ứng xử với cú sốc đó. Thứ hai là chúng ta có nhiều công cụ, giải pháp, có cả giải pháp hành chính, cùng với những giải pháp này, chúng ta có thể lựa chọn mục tiêu ưu tiên trong mỗi giai đoạn, ví dụ như làm sao để ổn định kinh tế vĩ mô tương đối thì đảm bảo biến động tỷ giá để làm chính sách tiền tệ linh hoạt và tương đối so với biến động tỷ giá của các đối tác. Thứ ba, mặc dù hệ thống ngân hàng Việt Nam tồn tại nhiều vấn đề nhưng thực tế đã khá ổn định so với giai đoạn cách đây trên dưới 10 năm.

Thời gian qua, thị trường tiền tệ cũng đã trải qua một số giai đoạn “rung lắc”, đặc biệt là sau sự cố tại Ngân hàng SCB, khiến cho mặt bằng lãi suất bị leo dốc trong một thời gian. Sau giai đoạn này, các ngân hàng đã có sự bình tĩnh trở lại, thể hiện ở cam kết đồng thuận hạn chế lãi suất huy động không quá 9,5% và đây là yếu tố cơ bản ban đầu để lãi suất ít nhất không bị tăng thêm nữa. Tuy vậy dưới góc độ doanh nghiệp, một số doanh nghiệp vẫn cho rằng lãi suất hiện tại vẫn rất cao làm đội chi phí tài chính đối với doanh nghiệp. Trước bối cảnh hiện nay, vừa qua, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cũng đã tiếp tục có ý kiến yêu cầu các tổ chức tín dụng nỗ lực tối đa tiết giảm chi phí hoạt động để có dư địa phấn đấu giảm lãi suất cho vay đối với nền kinh tế.

Trong khi đó về phía các ngân hàng, một số ngân hàng cũng đã phát đi tín hiệu sẽ hiện thực hóa mục tiêu giảm lãi suất cho khách hàng. Vừa qua, ông Nguyễn Thanh Tùng - Tổng giám đốc Vietcombank cho biết, ngân hàng này đã họp thống nhất các chi nhánh toàn hệ thống thực hiện việc giảm lãi suất huy động, qua đó tạo điều kiện để có thể có dư địa giảm lãi suất cho vay trong thời gian tới. Tín hiệu giảm lãi suất cũng đã xuất hiện ở một số ngân hàng khác, đơn cử, Ngân hàng TMCP Quốc dân vừa qua đã cập nhật biểu lãi suất huy động mới giảm khoảng 1% so với trước Tết; còn Techcombank cũng đã đưa mức lãi suất tối đa hiện nay chỉ còn 9%/năm, thay vì 9,5%/năm như trước kia…

(责任编辑：Cúp C1)