Sự trở lại đầy ngoạn mục

Ông Donald Trump đã giành chiến thắng áp đảo trước Phó Tổng thống Kamala Harris, ứng viên của đảng Dân chủ trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm 2024. Ông Trump không chỉ giành được số phiếu đại cử tri nhiều hơn đối thủ, mà còn giành chiến thắng tuyệt đối tại 7 bang chiến trường gồm Arizona, Georgia, Michigan, Neveda, North Carolina, Pennsylvania và Wisconsin.

Về số phiếu phổ thông, ông Trump cũng nhận được số phiếu nhiều hơn bà Harris. Đây là lần đầu tiên trong 3 cuộc đua vào Nhà Trắng, ông Trump giành được nhiều phiếu bầu phổ thông hơn các ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ.

Các nhà phân tích chính trị đánh giá, đây là một sự trở lại phi thường của một cựu tổng thống đã từ chối chấp nhận thất bại trong cuộc đua vào Nhà Trắng4 năm trước, bị đổ lỗi là đã kích động cuộc nổi loạn bạo lực tại Điện Capitol, bị luận tội 2 lần, bị kết án 34 lần và đã sống sót diệu kỳ sau 2 vụ ám sát trong khi vận động tranh cử hồi tháng 7 và tháng 9.

Dự kiến, đại cử tri đoàn của các bang sẽ tiến hành họp vào ngày 17/12 để bỏ phiếu, chính thức bầu ông Donald Trump làm tổng thống thứ 47 của nước Mỹ. Kết quả bỏ phiếu đại cử tri sẽ được công bố vào ngày 6/1/2025 và ông Trump tuyên thệ nhậm chức tại Đồi Capitol vào ngày 20/01/2025.

Ông Donald Trump sẽ trở thành tổng thống Mỹ đầu tiên sau hơn 130 năm phục vụ các nhiệm kỳ không liên tiếp. Ở tuổi 78, ông Trump cũng sẽ là tổng thống lớn tuổi nhất từ trước đến nay của nước Mỹ, bước sang tuổi 82 khi kết thúc nhiệm kỳ. Chiến thắng của ông Trump trong cuộc bầu cử ngày 5/11 giờ đây trở thành một câu truyện truyền cảm hứng về ý chí bền bỉ, sự quyết tâm, biệt tài truyền thông và thu phục lòng người.

Đảng Cộng hòa giành quyền kiểm soát Thượng viện

Đảng Cộng hòa đã giành quyền kiểm soát Thượng viện sau khi "lật ngược" các ghế ở bang Montana, Ohio và Tây Virginia, đồng thời ngăn chặn những thách thức cạnh tranh bất ngờ ở các bang Florida, Nebraska và Texas.

Hiện ông Trump đã thành lập một nhóm tiếp quản quyền lực để bắt đầu tiến trình chuyển giao kéo dài 75 ngày. Nhiệm vụ hàng đầu hiện nay của ông trước khi tuyên thệ nhậm chức là bổ nhiệm mới khoảng 4.000 vị trí nhân viên chính phủ trong chính quyền mới, trong đó có những vị trí quan trọng như ngoại trưởng, các thành viên nội các… Khoảng 1.200 vị trí đề cử của tổng thống sẽ cần được Thượng viện Mỹ phê chuẩn.

Do đó, việc đảng Cộng hòa giành quyền kiểm soát Thượng viện là vô cùng quan trọng, giúp ông Trump có thể lựa chọn nội các theo ý mình và thực hiện chương trình nghị sự lập pháp của mình.

Nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump là một "bản xem trước" cho những gì sắp diễn ra trên chính trường Mỹ trong thời gian tới khi tổng thống là người của đảng Cộng hòa và đảng này kiểm soát Thượng viện. Trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, ông Trump đã có thể thăng chức cho các thẩm phán của mình một cách nhanh chóng; thậm chí không phải chịu nhiều phản ứng dữ dội hoặc trách nhiệm giải trình về lời lẽ hay quyết định chính sách trong suốt nhiệm kỳ, bao gồm việc đóng cửa chính phủ để gây quỹ xây dựng bức tường dọc biên giới Mỹ - Mexico.

Đảng Cộng hòa chiếm ưu thế tại Hạ viện?

Quyền kiểm soát tại Hạ viện vẫn chưa ngã ngũ do việc kiểm phiếu tại một số cuộc đua có thể mất nhiều ngày. Cuộc chiến giành quyền kiểm soát Hạ viện trở thành cuộc chiến ở từng tiểu bang, phần lớn diễn ra xa cuộc đua giành chức tổng thống.

Hiện cuộc đua vào Hạ viện đang tập trung ở New York và California, nơi đảng Dân chủ đang cố gắng giành lại một số trong số 10 ghế mà đảng Cộng hòa đã giành được những bước tiến đáng ngạc nhiên trong những năm gần đây. Trong khi đó, các cuộc đua khác vào Hạ viện diễn ra rải rác trên khắp cả nước, với một số cuộc đua gây tranh cãi nhất ở Maine, "chấm xanh" xung quanh Omaha, Nebraska và Alaska.

Với ít nhất 200 ghế an toàn cho mỗi đảng, phe chiến thắng có thể sẽ giành được đa số phiếu sít sao, từ đó có thể khiến việc điều hành trở nên khó khăn. Điều này đã được chứng minh trong 2 năm qua khi cuộc đấu đá nội bộ của đảng Cộng hòa dẫn đến thất bại trong việc bỏ phiếu và bất ổn trong ban lãnh đạo, đồng thời làm suy yếu nỗ lực của đảng trong việc cắt giảm chi tiêu và thắt chặt việc nhập cư.

Để có thể giành quyền kiểm soát Hạ viện, đảng Dân chủ cần phải giành được 4 ghế từ đảng Cộng hòa, trong khi vẫn giữ được tất cả các ghế của mình, một nhiệm vụ khó khăn, đặc biệt là ở các khu vực nơi ông Trump đã giành chiến thắng. Nếu đảng Dân chủ kiểm soát Hạ viện, đây sẽ là lần đầu tiên cả 2 viện của Quốc hội Mỹ đều chuyển giao quyền kiểm soát cho các đảng phái chính trị đối lập.

Nếu đảng Cộng hòa kiểm soát tiếp cả Hạ viện, đảng Cộng hòa sẽ có vị thế thuận lợi để thúc đẩy các chương trình nghị sự của ông Trump trong thời gian tới, bao gồm lời hứa cắt giảm thuế và hạn chế nhập cư, ít nhất là trong 2 năm tới cho đến cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ Mỹ diễn ra vào năm 2026.

Tùy thuộc vào kết quả của các cuộc đua vào Hạ viện, Thượng viện mà đảng Cộng hòa chiếm đa số ghế cũng có thể cho phép chính quyền Trump sắp tới theo đuổi các ưu tiên chính sách như bãi bỏ Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng (ACA) và gia hạn cắt giảm thuế doanh nghiệp.

Mặc dù cuộc đua vào Hạ viện vẫn chưa ngã ngũ nhưng ông Trump và các thành viên đảng Cộng hòa có cơ sở để nghĩ về một tương lai mà đảng Cộng hòa kiểm soát cả hai viện. Khi đó, các chương trình nghị sự của chính quyền Donald Trump sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ hơn bao giờ hết.