Việt Nam đang đối mặt với một số thách thức chưa từng có về an ninh mạng

Theịkỹnăngcầnthiếtchongườitiêudùngđểứngphóvớicáccuộctấncôngmạaugsburg – wolfsburgo ông Nguyễn Trọng Anh, Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao (A05 - Bộ Công an), đẩy mạnh chuyển đổi số, nhiều tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới đã đầu tư lớn tại Việt Nam, đáng kể là trong các lĩnh vực: điện tử, chip bán dẫn, nghiên cứu phát triển, trí tuệ nhân tạo. Tuy nhiên, chuyển đổi số càng phát triển thì hoạt động tội phạm mạng cũng ngày càng tinh vi, phức tạp và nguy hiểm hơn. Mục đích của những cuộc tấn công mạng đã chuyển từ chứng tỏ bản thân, khoe chiến tích sang đánh cắp thông tin, tống tiền. 

Ông Phạm Tuấn An, Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) cho biết, Việt Nam có gần 80 triệu người sử dụng internet và khoảng 2/3 dân số bị thu thập dữ liệu cá nhân, chia sẻ trên mạng xã hội. Nhìn chung, các vụ lộ lọt thông tin cá nhân, dữ liệu cá nhân bắt nguồn từ 3 nguyên nhân chính. Ngoài nhận thức của người dùng chưa cao và hệ thống chưa đảm bảo an toàn thì vấn đề còn nằm ở chỗ các tổ chức, doanh nghiệp. Họ thu thập nhiều cơ sở dữ liệu nhưng không bảo vệ, chia sẻ trái phép cho bên thứ ba, lỏng lẻo từ nhân viên quản lý dữ liệu và lừa đảo trực tuyến.

Trong khi đó, ông Lê Công Phú, Phó giám đốc Trung tâm ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (VNCERT), cho rằng những cảnh báo về bảo mật mới, lỗ hổng mới hay mã độc chỉ là "bề nổi" của những cuộc tấn công mạng. Sự hiện diện của các kẻ thù bên trong hệ thống thông tin mới thực sự là "bề chìm" đáng quan ngại. Nếu tới khi phát hiện cảnh báo, đội ngũ kỹ sư, chuyên gia mới vào cuộc xử lý là rất bị động, chậm trễ.

Theo Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 thì một trong những mục tiêu của phát triển xã hội số, thu hẹp khoảng cách số đến năm 2030 là đưa Việt Nam lọt top 30 quốc gia dẫn đầu về an toàn, an ninh mạng (GCI). Để thực hiện thành công các mục tiêu chuyển đổi số, việc chuyển đổi nhận thức của mỗi cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân là rất quan trọng. Người dân được đặt vào trung tâm của chuyển đổi số và việc đảm bảo an toàn, an ninh mạng là then chốt để chuyển đổi số thành công và bền vững, đồng thời là thành phần xuyên suốt, không thể tách rời của chuyển đổi số….

Quá trình triển khai chuyển đổi số quốc gia thời gian qua đã đạt được nhiều thành tựu mạnh mẽ tuy nhiên cũng đặt ra không ít thách thức trong đảm bảo an toàn, an ninh mạng đối với các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và cả cá nhân. Trong 6 tháng đầu năm 2024, số vụ lừa đảo qua mạng tại Việt Nam gia tăng mạnh hơn: Quý I với hơn 10.200 trường hợp và quý II với gần 11.500 trường hợp; tổng số tiền thiệt hại là hơn 390.000 tỷ đồng, vượt xa so với cùng kỳ năm 2023. Hành vi lừa đảo không chỉ gây thiệt hại lớn về tài chính mà còn làm tổn hại tinh thần nạn nhân. Các tổ chức, cơ quan bị kẻ gian mạo danh gây suy giảm uy tín, thậm chí mất lòng tin từ khách hàng và nhân dân.

Gần đây nhất, theo thống kê của Kaspersky trong Quý III năm 2024 cho thấy, số lượng các mối đe dọa trên không gian mạng tại Việt Nam đang gia tăng nhanh chóng, với gần 5 triệu mối đe dọa trực tuyến đã được phát hiện, tương đương với việc trung bình cứ 5 người dùng Việt Nam thì có 1 người trở thành mục tiêu của các cuộc tấn công mạng.

Các hình thức tấn công mạng phổ biến gồm lừa đảo mạo danh để chiếm đoạt tài sản, cài cắm mã độc, phần mềm theo dõi trên thiết bị của nạn nhân. Đặc biệt, cùng với sự phát triển của các công nghệ cao như trí tuệ nhân tạo, deepfake ngày càng khó nhận biết khiến cho nguy cơ mất an toàn an ninh mạng của người dân trên không gian số ngày càng trở nên nhức nhối.

(责任编辑：Cúp C1)