Với chức năng, nhiệm vụ chủ yếu của Ðại đội 6 là: chuẩn bị chiến trường như trinh sát địa hình, nắm vị trí bố phòng và quy luật hoạt động của địch, hiệp đồng chiến đấu, phục vụ cho các LLVT đánh địch và độc lập chiến đấu, phá huỷ các mục tiêu quan trọng, các loại phương tiện chiến tranh của địch, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động chiến đấu của cấp trên, góp phần làm thất bại các chiến lược, chiến dịch, chiến thuật của địch.

Đầu năm 1961, thực hiện sự chỉ đạo của Liên Tỉnh uỷ miền Tây, Tỉnh uỷ và Ban Chỉ huy Tỉnh đội khẩn trương củng cố, xây dựng bộ máy cơ quan chỉ huy quân sự từ tỉnh đến xã và xây dựng phát triển các đơn vị lực lượng vũ trang (LLVT) các cấp. Cuối năm 1961, Ðại đội 6 - Trinh sát địa hình (còn có tên là Ðại đội Sáu Thuận) trực thuộc Ban Chỉ huy Tỉnh đội chính thức được thành lập. Ban Chỉ huy Ðại đội lúc bấy giờ gồm có: Ðồng chí Chín Thứa, Ðại đội trưởng; đồng chí Út Ðỗ, Chính trị viên. Ðại đội lúc đầu có 38 đồng chí, được biên chế thành 2 trung đội và 1 phân đội trinh sát nữ (còn gọi là Phân đội CK).

Với chức năng, nhiệm vụ chủ yếu của Ðại đội 6 là: chuẩn bị chiến trường như trinh sát địa hình, nắm vị trí bố phòng và quy luật hoạt động của địch, hiệp đồng chiến đấu, phục vụ cho các LLVT đánh địch và độc lập chiến đấu, phá huỷ các mục tiêu quan trọng, các loại phương tiện chiến tranh của địch, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động chiến đấu của cấp trên, góp phần làm thất bại các chiến lược, chiến dịch, chiến thuật của địch.

Đồn địch đóng ngay ngã ba sông Ông Đốc - kinh xáng Bà Kẹo, chiếm một vị thế trọng yếu trong vùng này, đã bị quân ta tiêu diệt đêm 24/12/1974.             Ảnh: VÕ AN KHÁNH

Trong suốt quá trình hơn 15 năm (1961-1975) vừa xây dựng, chiến đấu, phục vụ chiến đấu, Ðại đội 6 không ngừng trưởng thành, lớn mạnh và lập nên nhiều chiến công, thành tích xuất sắc. Trong giai đoạn từ năm 1961-1968, Ðại đội 6 đã phối hợp, phục vụ chiến đấu 135 trận, độc lập chiến đấu 25 trận, cùng với các đơn vị tiêu diệt và làm bị thương 1.652 tên địch, bắt sống 257 tên tù binh, thu 4.871 khẩu súng các loại, diệt 32 đồn, bắn chìm 35 tàu chiến địch.

Trong đợt 1 Tổng tiến công Tết Mậu Thân năm 1968 vào thị xã Cà Mau, Ðại đội 6 đã chiến đấu ngoan cường, dũng cảm, kiên trì bám trụ, trong trận này cán bộ, chiến sĩ đại đội anh dũng hy sinh gần hết, chỉ còn 4 đồng chí. Trong giai đoạn này, Ðại đội 6 có những trận đánh tiêu biểu như: tháng 7/1966, 1 trung đội trinh sát được tăng cường phối thuộc Tiểu đoàn U Minh 2 tổ chức trận địa phục kích tại Tân Quảng - Ðòn Dong (thuộc xã Nguyễn Việt Khái, huyện Phú Tân ngày nay), trung đội trinh sát làm tốt công tác nắm địch, dẫn đường và hiệp đồng các đại đội tiếp cận đúng vị trí phục kích, khi quân địch đã lọt vào trận địa ta, cuộc chiến đấu được diễn ra vô cùng ác liệt. Trung đội trinh sát hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ phối thuộc chiến đấu với Tiểu đoàn U Minh 2 tiêu diệt gọn 1 tiểu đoàn bảo an thuộc đặc khu Hải Yến (Bình Hưng) và 1 trung đội thám báo của địch. Trong trận này, trung đội trinh sát đã hy sinh 6 đồng chí, trong đó có đồng chí Hùng (người bắt sống tên Thiếu tá Hồ - Tiểu đoàn trưởng bảo an). Trong lúc đang dẫn giải tên Hồ về phía sau, pháo địch từ Bình Hưng đã bắn trúng đội hình làm đồng chí Hùng hy sinh, tên Hồ chết tại chỗ. Sau trận đánh, đồng chí Hùng được truy tặng Huân chương Chiến công hạng Ba.

Tháng 10/1967, Phân đội nữ trinh sát (CK) do đồng chí Nguyễn Thị Nho (Sáu Anh) chỉ huy, dùng vỏ lãi buộc thuốc nổ dưới lườn, công khai chạy ngang Bến tàu Hải quân tại thị xã Cà Mau, cắt dây kích nổ làm thiệt hại 11 tàu địch, về phía ta an toàn. Liên tục trong năm 1967, Phân đội nữ (CK) do đồng chí Nguyễn Thị Nho chỉ huy dùng xuồng máy buộc thuỷ lôi thả đúng vị trí mục tiêu, kích nổ đánh sập cầu Hộ Phòng và cầu Quay (nay là cầu Phan Ngọc Hiển) và nhiều trận đánh xuất quỷ nhập thần khác làm cho quân địch hoang mang, khiếp sợ, đồng thời cũng thị uy sức mạnh của LLVT cách mạng.

Giai đoạn từ năm 1969-1975, Ðại đội 6 đã phối hợp chiến đấu và trực tiếp chiến đấu 127 trận, trong đó độc lập chiến đấu 26 trận, cùng với các đơn vị tiêu diệt và làm bị thương 2.438 tên địch, bắt sống và giải tán tề nguỵ 743 tên, thu 691 súng các loại, diệt 45 đồn, bắn chìm và làm hư hỏng 77 tàu chiến địch, phá huỷ hàng trăm phương tiện chiến tranh của địch. Tiêu biểu có các trận đánh như: Tháng 10/1969, Phân đội nữ CK, chỉ với 3 đồng chí, do đồng chí Sáu Hương trực tiếp chỉ huy, dùng xuồng máy nguỵ trang đi bán hàng, mang theo 2 quả thuỷ lôi được cải tiến từ 2 quả bom của Mỹ, mỗi quả nặng 500 kg, các đồng chí ta mưu trí dũng cảm vượt qua sự kiểm soát gắt gao của địch, đưa được 2 quả thuỷ lôi vào đúng mục tiêu là đoàn tàu chiến của địch đang neo đậu dọc bờ sông Chi khu Rạch Ráng (nay là thị trấn Trần Văn Thời). 2 quả bom cải tiến được kích nổ làm chìm 4 chiếc, hư hỏng nặng 6 chiếc khác, 100 tên địch đền mạng. Trận đánh đã góp phần đánh bại chiến dịch bình định “Nhổ cỏ U Minh” của địch. Sau trận đánh, 3 đồng chí nữ thuộc Phân đội nữ CK được tặng Huân chương Chiến công hạng Ba.

Giữa năm 1973, Ðại đội 6 phối thuộc với Tiểu đoàn U Minh 2 mở đợt hoạt động gỡ 1 loạt đồn bót địch. Trận phục kích tại vịnh Bà Hui (Cái Ðôi Vàm) tiêu diệt gọn 2 trung đội địch, bắt sống 24 tên, đánh tan rã 1 đại đội địch ở Chi khu Hải Yến - Bình Hưng; tổ chức bao vây bức rút đồn Khảo Chủ - Ðầm Dơi, tiêu diệt gọn 1 trung đội dân vệ. Trận kỳ tập đồn Rạch Ruộng và thị tứ sông Ông Ðốc, tiêu diệt 2 trung đội địch, giải tán gần 100 tên tề nguỵ và 1 trung đội phòng vệ dân sự. Trận tấn công đồn Xóm Ruộng, xã Trần Phán, tiêu diệt 1 trung đội địch, bắn bị thương nặng 1 máy bay...

Sau chiến thắng 30/4/1975 đến năm 1989, Ðại đội 6 luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trên giao. Nắm chắc tình hình hoạt động chống phá của các tổ chức phản động, góp phần bảo vệ sự ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương. Trong 2 năm (1977-1978), khi chiến tranh biên giới Tây Nam nổ ra, Ðại đội 6 có mặt đầu tiên cùng các đơn vị LLVT tỉnh Minh Hải lên tham gia chiến đấu bảo vệ biên giới hướng Hà Tiên - Kiên Giang. Ðến tháng 10/1979, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh quyết định tách ra thành 2 đại đội, 1 đại đội ở chiến trường chiến đấu giúp bạn ở tỉnh Kô Kông - Campuchia, 1 đại đội trở về hậu phương tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Trong suốt thời gian hơn 10 năm tham gia chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam và làm nghĩa vụ quốc tế trên chiến trường tỉnh Kô Kông - Campuchia, Ðại đội Trinh sát đã tham gia phối thuộc chiến đấu 41 trận, độc lập chiến đấu 17 trận, tiêu diệt 275 tên địch, bắt sống 83 tên, thu trên 100 khẩu súng các loại, phá huỷ hàng chục căn cứ lỏm, kho tàng, phương tiện của quân Pôn Pốt, tham gia cứu giúp Nhân dân Campuchia trở về quê cũ, ổn định đời sống, sản xuất; giúp bạn xây dựng lại chính quyền, xây dựng LLVT từ tỉnh đến phum, ấp. Ðại đội cùng các đơn vị quân tình nguyện, chuyên gia quân sự tỉnh Minh Hải đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ quốc tế cao cả và cùng đoàn quân tình nguyện Việt Nam rút quân về nước năm 1989.

Từ năm 1990 đến nay, nối tiếp truyền thống anh hùng của lớp cha anh đi trước, cán bộ, chiến sĩ Ðại đội 6 luôn giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”, không quản ngại khó khăn, gian khổ, quyết tâm hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ trong thời kỳ đổi mới đất nước, góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Với những chiến công, thành tích đã lập được trong suốt 54 năm vừa xây dựng, chiến đấu trưởng thành. Ngày 16/12/2014, Ðại đội 6 - Trinh sát địa hình tỉnh Cà Mau vinh dự được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT Nhân dân. Trong đơn vị, có cá nhân đồng chí Nguyễn Thị Nho (Sáu Anh) được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT năm 1978, nhiều tập thể, cá nhân được tặng thưởng huân, huy chương các loại./.

Võ Hà Ðô

(责任编辑：Thể thao)