TTCK đi vào hoạt động đã góp phần hoàn thiện cơ cấu của thị trường tài chính và tạo ra một kênh huy động vốn dài hạn cho đầu tư phát triển,ựpháttriểnthịtrườngchứngkhoánvàcácgiảiphápđểpháttriểnbềnvữgiải bóng đá thổ nhĩ kỳ hôm nay góp phần đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hoá đất nước. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, Chính phủ, sự chỉ đạo trực tiếp của Bộ Tài chính và phối hợp của các bộ, ngành, sự ủng hộ của cơ quan thông tấn báo chí, ngành Chứng khoán đã vượt qua nhiều khó khăn, thách thức và đã đạt được những thành tựu to lớn, đáng tự hào, thể hiện trên một số nội dung sau:

Thứ nhất, TTCK đã tạo lập được một thể chế TTCK phù hợp với trình độ phát triển của nước ta; từng bước tiếp cận các chuẩn mực quốc tế và quá trình hội nhập quốc tế và khu vực.

Thứ hai, xây dựng và ngày càng hoàn thiện một hệ thống khuôn khổ pháp lý, cơ chế chính sách từ luật, nghị định cho đến các thông tư, quy chế, quy trình phù hợp với thực tiễn đời sống kinh tế đất nước, bảo đảm cho quá trình giao dịch, vận hành và quản lý thị trường chứng khoán thông suốt, an toàn, công bằng, công khai, minh bạch và có hiệu quả. Trong năm 2017, cùng với việc tập trung hoàn thiện chính sách cho TTCK, hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Chứng khoán sửa đổi đã được Bộ Tài chính trình Chính phủ thông qua Nghị quyết số 83/NQ-CP ngày 31/8/2017. Đây là kết quả đầu tiên, là cơ sở quan trọng tiếp tục thực hiện những bước tiếp theo trong quy trình xây dựng luật nhằm hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển TTCK ổn định, vững chắc.

Thứ ba, dần khẳng định và trở thành kênh huy động vốn quan trọng của nền kinh tế. Quy mô vốn hóa thị trường cổ phiếu năm 2017 đạt hơn 3,5 triệu tỷ đồng, tương đương 70,2% GDP, vượt chỉ tiêu của Chính phủ đề ra cho năm 2020. Năm 2018 thị trường tiếp tục duy trì đà phát triển, tính đến ngày 24/5/2018 mức vốn hóa thị trường đạt 3.846 nghìn tỷ đồng, tăng 9,4% so với cuối năm 2017, tương đương 76,8% GDP. TTCK đã có sự tăng trưởng mạnh trong quý I/2018, chỉ số VN-Index đã bứt phá ra khỏi vùng đỉnh lịch sử được thiết lập năm 2007, đạt 1.204,33 điểm (ngày 9/4/2018), tăng 22,4% so với cuối năm 2017.

Thứ tư, ngày càng góp phần tích cực thúc đẩy cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước và quá trình cải cách đổi mới doanh nghiệp nhà nước. Năm 2017 là một năm tích cực của hoạt động thoái vốn nhà nước với giá trị thoái vốn thu về đạt mức kỷ lục gần 123 nghìn tỷ đồng, gấp 7,8 lần so với năm 2016. Thặng dư thu về cho ngân sách nhà nước đạt hơn 1,9 nghìn tỷ đồng. Các đợt đấu giá thoái vốn chiếm 73% tổng số các phiên đấu giá trên cả 2 Sở với tỷ lệ thành công cao, đạt 83,6%. Điển hình là đợt đấu giá thoái vốn tại Tổng công ty Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn đã thu về cho Nhà nước gần 110 nghìn tỷ đồng (tương đương 4,8 tỷ USD) - được coi là thương vụ bán vốn kỷ lục tại Việt Nam, hay các đợt đấu giá thoái vốn tại Công ty CP Sữa Việt Nam (Vinamilk),......đã thu hút được sự quan tâm lớn của các nhà đầu tư (NĐT) trên thị trường vốn trong khu vực và thế giới.

Thứ năm, TTCK đã thu hút đông đảo các NĐT trong nước và nước ngoài (NĐTNN). Năm 2017 ghi nhận lượng vốn đầu tư nước ngoài vào ròng ở mức lớn chưa từng thấy trong lịch sử TTCK Việt Nam với mức mua ròng 47.864 tỷ đồng (gấp 8 lần so với giá trị mua ròng trong năm 2016). Giá trị danh mục của NĐTNN tăng mạnh do tăng mua ròng mạnh các cổ phiếu vốn hóa lớn. Tính đến cuối năm 2017, tổng giá trị danh mục của NĐTNN đạt gần 32,9 tỷ USD, tăng 90% so với cuối năm 2016. Giá trị vốn đầu tư gián tiếp vào ròng năm 2017 đạt hơn 2,9 tỷ USD, tăng hơn gấp đôi so với năm 2016. Bước sang năm 2018, số lượng tài khoản của NĐT tiếp tục gia tăng (tính đến ngày 27/04/2018) đạt 2,04 triệu tài khoản (trong đó tài khoản NĐTNN đạt 25.171 tài khoản) tăng 6% so với cuối năm 2017. Giá trị danh mục của NĐTNN tiếp tục duy trì ở mức cao, tính đến hết tháng 4/2018 đạt 36,2 tỷ USD, tăng 10% so với cuối năm 2017.

Thứ sáu, với sự ra đời và đi vào hoạt động của thị trường chứng khoán phái sinh (TTCKPS) vào ngày 10/8/2017, đánh dấu tiến trình hoàn chỉnh cấu trúc TTCK Việt Nam. Việc TTCKPS Việt Nam ra đời không chỉ góp phần hoàn thiện cấu trúc TTCK, mà còn khẳng định trình độ phát triển và đáp ứng nhu cầu tất yếu của thị trường tài chính Việt Nam. Sự kiện này cũng đánh dấu bước phát triển mới của TTCK Việt Nam, đưa Việt Nam trở thành quốc gia thứ 5 có TTCKPS trong khu vực ASEAN và là quốc gia thứ 42 trên thế giới có thị trường tài chính bậc cao này.

Thứ bảy, thị trường giao dịch của các công ty đại chúng (CTĐC) chưa niêm yết (UPCOM) có sự tăng trưởng mạnh cả về chiều rộng và chiều sâu trong năm 2017 với quy mô vốn hóa đạt 677,7 nghìn tỷ đồng, tăng gấp 3 lần so với cuối năm 2016 và cao hơn 3 lần giá trị vốn hóa thị trường cổ phiếu niêm yết của Sở GDCK Hà Nội. Nhiều công ty đại chúng quy mô lớn đã lựa chọn UPCoM để lên đăng ký giao dịch như Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines) và Tập đoàn Dệt May Việt Nam (Vinatex) với giá trị lên đến hàng tỷ USD, chiếm khoảng 11% tổng mức vốn hóa đã góp phần nâng cao chất lượng hàng hóa trên thị trường UPCoM.

Thứ tám, thị trường trái phiếu chính phủ (TPCP) ghi nhận bước phát triển mới về chiều sâu và hiệu quả điều hành chính sách tài khóa của Chính phủ. Dư nợ TPCP niêm yết đạt 997,5 nghìn tỷ đồng, tăng 7,2% so với cuối năm 2016 (tương đương 20% GDP năm 2017). Một sự kiện khác cũng đáng được ghi nhận, đó là việc “Lộ trình phát triển thị trường trái phiếu giai đoạn 2017 - 2020, tầm nhìn đến năm 2030” đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1191/QĐ-TTg ngày 14/8/2017. Mục tiêu của Lộ trình nhằm phát triển thị trường trái phiếu ổn định, cấu trúc hoàn chỉnh, đồng bộ về các yếu tố cung - cầu; mở rộng cơ sở nhà đầu tư, tăng quy mô và chất lượng hoạt động, đa dạng hóa các sản phẩm; từng bước tiếp cận với các chuẩn mực và thông lệ quốc tế.

Thứ chín, song song với việc phát triển của thị trường hoạt động thanh tra, giám sát và cưỡng chế thực thi đã được thực hiện có hiệu quả, góp phần giữ vững ổn định, kỷ cương pháp luật của thị trường, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư. Đặc biệt, Bộ Tài chính đã ban hành 02 thông tư quan trọng về hoạt động giám sát trên TTCK gồm Thông tư số 115/2017/TT-BTC ngày 25/10/2017 về hướng dẫn giám sát giao dịch chứng khoán trên TTCK và Thông tư số 116/2017/TT-BTC ngày 25/10/2017 về hướng dẫn công tác giám sát tuân thủ của UBCKNN đối với hoạt động của sở giao dịch chứng khoán (SGDCK) và trung tâm lưu ký chứng khoán (TTLKCK). Các văn bản mới này đã bổ sung thêm những quy định mới trong công tác giám sát, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn và phù hợp với pháp luật hiện hành.

TTCK đã dần khẳng định và trở thành kênh huy động vốn quan trọng của nền kinh tế.

Với các mục tiêu đã đặt ra là: (i) bảo đảm duy trì sự ổn định và bền vững của TTCK; (ii) tiếp tục triển khai hiệu quả công tác phát triển theo chiều sâu và kiên trì công tác tái cấu trúc TTCK; (iii) tăng cường hội nhập quốc tế, triển khai, thực thi hiệu quả các cam kết quốc tế và các giải pháp nâng hạng TTCK, trong thời gian tới Bộ Tài chính, UBCKNN sẽ triển khai đồng bộ một số giải pháp cụ thể như sau:

Thứ nhất, tiếp tục hoàn thiên khung pháp lý và nâng cao năng lực quản lý, giám sát; trong đó triển khai xây dựng Luật Chứng khoán sửa đổi; hoàn thiện hồ sơ dự án Luật Chứng khoán (sửa đổi) trình Chính phủ, trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa 14 (tháng 10/2018); phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý nhà nước trong việc hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, điều hành TTCK, hoạt động giám sát và cưỡng chế thực thi nhằm bảo đảm an toàn cho TTCK.

Thứ hai, tiếp tục đẩy mạnh công tác cổ phần hóa, thoái vốn của các DNNN gắn với việc niêm yết và đăng ký giao dịch; Triển khai cơ chế tạo lập thị trường, phát hành Bộ nguyên tắc quản trị công ty (CG code); nghiên cứu triển khai nghiệp vụ giao dịch trong ngày và thanh toán chứng khoán chờ về; hướng dẫn thủ tục, hồ sơ niêm yết/đăng ký giao dịch đối với loại hình doanh nghiệp FDI chuyển đổi để áp dụng thống nhất cho hai Sở GDCK; tăng cường kiểm tra, giám sát về tính minh bạch các thông tin trong Báo cáo tài chính của các công ty đại chúng vấn đề sử dụng vốn, công bố thông tin và quản trị công ty.

Thứ ba, đa dạng hóa các sản phẩm chứng khoán, các sản phẩm liên kết đầu tư, sản phẩm cơ cấu; triển khai các sản phẩm chứng khoán phái sinh hợp đồng tương lai trên một số chỉ số mới và hợp đồng tương lai TPCP; triển khai sản phẩm chứng quyền có bảo đảm; phát triển thêm các chỉ số cơ sở để làm tài sản cơ sở cho phái sinh.

Thứ tư, hoàn thiện và phát triển thị trường trái phiếu: đa dạng hóa các sản phẩm TPCP; phát triển hệ thống thành viên đấu thầu TPCP; triển khai đề án phát triển trái phiếu doanh nghiệp (TPDN); hoàn thiện phương án tổ chức thị trường TPDN và công tác chuẩn bị để có thể đưa thị trường giao dịch TPDN vào hoạt động trong năm 2018.

Thứ năm, phát triển và đa dạng hóa cơ sở nhà đầu tư và cải thiện sức cầu: tiếp tục triển khai thực hiện các giải pháp nâng hạng TTCK Việt Nam từ hàng cận biên (frontier market) lên hạng mới nổi (emerging market) trên bảng xếp hạng MSCI; phối hợp triển khai quỹ hưu trí; phát triển các định chế đầu tư chuyên nghiệp, hệ thống nhà tạo lập thị trường; tăng cường thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài, thu hút các nhà đầu tư chiến lược nước ngoài…

Thứ sáu, phát triển, nâng cao năng lực cho hệ thống các tổ chức trung gian thị trường: tiếp tục tái cấu trúc hệ thống các tổ chức kinh doanh chứng khoán để giảm số lượng và nâng cao chất lượng dịch vụ; phát triển hệ thống thành viên đấu thầu TPCP; nâng cao chất lượng và đạo đức nghề nghiệp nhân viên hành nghề chứng khoán…

Thứ bảy, tiếp tục thực hiện nhiệm vụ tái cơ cấu TTCK theo Quyết định số 1826/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ với 4 nội dung trọng tâm là: tái cơ cấu tổ chức thị trường; tái cấu trúc hàng hóa; tái cơ cấu về cơ sở nhà đầu tư và tái cơ cấu các tổ chức trung gian. Hiện nay, UBCKNN đang tiếp tục lấy ý kiến các đơn vị bộ, ngành để trình Chính phủ ban hành nhiệm vụ về tái cơ cấu giai đoạn 2018 - 2020 và xây dựng định hướng, tầm nhìn đến năm 2030. Trong năm 2018, kế hoạch tổ chức lại thị trường với việc hợp nhất hai SGDCK, phát triển TTCKPS và mở rộng phát triển thị trường TPDN sẽ được tập trung đẩy mạnh, góp phần đem lại một diện mạo mới cho TTCK.

Thứ tám, tiếp tục nâng cao hiệu quả quản lý, giám sát TTCK và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm: Tổ chức triển khai quy định về 4 tội danh trong lĩnh vực chứng khoán quy định tại Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi theo Luật 12/2017/QH14 khi Bộ luật Hình sự có hiệu lực thi hành từ 01/01/2018; triển khai kế hoạch thanh tra, kiểm tra định kỳ theo kế hoạch năm 2018; tăng cường phối hợp giữa các đơn vị để kịp thời phát hiện và xử phạt nghiêm các hành vi vi phạm trên TTCK, đảm bảo sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Thứ chín, đẩy mạnh các giải pháp giúp nâng hạng TTCK Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi. Trong đó, tập trung vào các giải pháp như: tăng quy mô đầu tư cho các NĐTNN thông qua việc gia tăng số lượng các công ty có vốn hóa lớn, thúc đẩy và tạo điều kiện cho doanh nghiệp huy động vốn; nâng cao chất lượng quản trị doanh nghiệp và báo cáo tài chính; khuyến khích công bố thông tin bằng tiếng Anh đối với các doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn, lập và công bố thông tin báo cáo tài chính theo chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế nhằm giúp NĐTNN thuận lợi trong đánh giá doanh nghiệp Việt Nam. Việc nâng hạng thị trường cần có sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ và sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ Tài chính với các bộ, ngành liên quan như Ngân hàng Nhà nước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong việc ổn định vĩ mô và tạo cơ chế thông thoáng hơn trên thị trường ngoại hối và tạo điều kiện cho sự tham gia của NĐTNN trên TTCK./.

UBCKNN

(责任编辑：Cúp C1)