Cho vay ngang hàng có nhiều thuận lợi để phát triển tại Việt Nam,ầncókhungpháplývềchovaynganghàthứ hạng của lion city sailors tuy nhiên chưa có quy định pháp lý đối với hình thức cho vay này.

Hình thức này mang lại sự tiện lợi, nhanh chóng cho khách hàng nhưng cũng đi kèm với nhiều rủi ro. Hiện nay, Việt Nam vẫn chưa có quy định pháp lý đối với hình thức cho vay này.

Tiện lợi đi kèm rủi ro

Cho vay ngang hàng (CVNH) là hình thức cho vay mới chính thức xuất hiện tại Việt Nam từ cuối năm 2015. Hình thức này do các công ty fintech (công nghệ cung cấp dịch vụ tài chính) kết nối những người có nhu cầu cho vay và cần vay với nhau mà không qua ngân hàng. Theo bà Trần Thu Phương, Giảng viên bộ môn tài chính - ngân hàng tại Đại học Ngoại thương, CVNH có nhiều thuận lợi để phát triển tại Việt Nam vì đây hoạt động thuận tiện và nhanh chóng, có sức cạnh tranh cao.

Lý do là vì hầu hết các bước trong quá trình giao dịch và thanh toán thực hiện thông qua mạng internet mà không cần gặp mặt đối tác. Các công ty CVNH cung cấp các khoản vay với số tiền nhỏ và thời gian ngắn, đồng thời các nhà đầu tư ít vốn và ít kinh nghiệm cũng có thể tham gia cho vay. Đơn cử như khách hàng tại công ty CVNH TIMA có thể vay tín chấp theo lương, với số tiền tối thiểu là 5 triệu đồng trong 10 ngày. Hay những nhà đầu tư tại công ty CVNH Lendbiz có thể tham gia đầu tư với số tiền tối thiểu là 500 nghìn đồng.

Thứ hai, quy trình, giấy tờ và điều kiện vay vốn của hình thức này cũng tương đối đơn giản. Không chỉ vậy, các công ty CVNH cung cấp các dịch vụ hỗ trợ giúp hiệu quả và đơn giản hóa quá trình đầu tư và vay vốn của khách hàng như: chấm điểm tín dụng, tổng hợp hồ sơ đối tác, cung cấp hợp đồng CVNH,…

Bà Phương cho biết, những ưu điểm trên xuất phát từ việc CVNH là hình thức tài chính tận dụng các lợi thế của mạng internet và công nghệ tài chính, để tạo lập các công cụ tự động như: tự động kết nối nhà đầu tư và người đi vay, tự động tổng hợp và hiển thị hồ sơ vay vốn trên trang web CVNH, tự động phân bổ vốn của nhà đầu tư,… Các công cụ tự động này chính là chìa khóa giúp đơn giản hóa việc giao dịch, giúp nhiều đối tượng khách hàng khác nhau có thể tham gia đầu tư và vay vốn hiệu quả.

Tuy nhiên, theo chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu, vì là hình thức cho vay mới nên luật pháp chưa có quy định điều chỉnh CVNH. Ông Hiếu cho biết, chúng ta mới có Luật Các tổ chức tín dụng quy định hoạt động cho vay của các tổ chức tín dụng cho các thành phần kinh tế khác, còn CVNH thì thuộc về dân sự. Tuy nhiên, trong Luật Dân sự chỉ có những quy định về hợp đồng dân sự, còn việc cho vay giữa các cá nhân hoặc các doanh nghiệp với nhau thì chưa có quy định. Do đó, hình thức này sẽ có nhiều rủi ro cho cả người cho vay và đi vay. Người cho vay sẽ gặp phải rủi ro cao về nợ xấu. Còn người đi vay thì gặp rủi ro về lãi suất hoặc hợp đồng cho vay không hợp lệ…

Cần quy định vai trò môi giới của công ty fintech

Theo chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu, cần xây dựng luật về CVNH. Theo đó, cần phải quy định rõ vai trò môi giới của công ty fintech. Những công ty này là người môi giới, huy động tiền của dân để cho vay thì có được phép hay không. Vai trò của những công ty này là chỉ môi giới hay là trung gian tài chính, có cần thực hiện theo Luật Các tổ chức tín dụng hay không? Các công ty fintech tham gia CVNH phải được đăng ký, tuân thủ luật lệ của Việt Nam. Các công ty fintech nước ngoài hoạt động tại Việt Nam có phải đăng ký hoạt động Nam hay không.

Bên cạnh đó phải có quy định về vốn, về trụ sở để nếu những công ty này vi phạm còn có chế tài xử lý. Nếu cứ để cho hoạt động đại trà như hiện nay sẽ gây ra nhiều hệ lụy. Chẳng hạn như WeChat, từ Trung Quốc, sử dụng hệ thống thanh toán cho khách hàng Trung Quốc tại Việt Nam đã tạo ra nhiều vấn đề về tài chính, thuế cho Việt Nam. Do vậy, cần phải có quy định chặt chẽ về chức năng, vai trò nối kết của các công ty này.

Cũng đồng quan điểm với ông Hiếu, bà Phương cho biết thêm, ở thời điểm hiện tại, rất khó để có thể nêu ra chế tài cụ thể cho hoạt động CVNH, do hệ thống pháp luật cho hoạt động CVNH tại Việt Nam mới ở mức sơ khai. Vì vậy, chưa có cơ sở đối chiếu để nhận định hoạt động CVNH như thế nào là vi phạm pháp luật để có chế tài xử lý cho phù hợp.

Tuy nhiên, hệ thống cơ sở pháp lý tại các nước có hoạt động CVNH phát triển như Trung Quốc, Anh và Mỹ đều có những quy định cụ thể về giới hạn cho vay, giới hạn đầu tư, sự minh bạch về thông tin hoạt động và thông tin cung cấp cho khách hàng, bảo mật thông tin khách hàng, hoạt động lưu trữ tiền giao dịch của khách hàng. Do đó, có thể sử dụng những thông tin này làm nguồn tham chiếu trong quá trình xây dựng hệ thống cơ sở pháp lý nói chung và chế tài nói riêng cho hoạt động CVNH tại Việt Nam.

Bùi Tư

(责任编辑：Nhà cái uy tín)