Hành trình nâng giá trị cùng thị trường chứng khoán

HNX (tiền thân là HASTC) “khởi sự” bằng hoạt động đấu giá cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước,ămhoạtđộngvàpháttriểnvữngvàngchuyểnsanggiaiđoạnmớtỷ lệ trực tuyến s2 sau đó, các thị trường khác cũng đã được khai trương và đi vào vận hành hiệu quả, đó là thị trường cổ phiếu, thị trường trái phiếu chính phủ và thị trường chứng khoán (TTCK) phái sinh.

Lễ đánh cồng khai trương phiên giao dịch đầu năm 2022 tại HNX, ngày 4/1/2022.

Thị trường giao dịch cổ phiếu với 6 mã cổ phiếu niêm yết đầu tiên, 3 phiên/tuần và chỉ áp dụng phương thức giao dịch thỏa thuận. Tính đến cuối tháng 2 năm 2022, thị trường cổ phiếu niêm yết tại HNX đã có tới 348 doanh nghiệp, với giá trị niêm yết đạt hơn 132 nghìn tỷ đồng, giá trị vốn hóa đạt hơn 482 nghìn tỷ đồng, thanh khoản bình quân phiên đạt gần 2.600 tỷ đồng/phiên. Hệ thống giao dịch chủ động, hiện đại đã đáp ứng tốt nhu cầu giao dịch của nhà đầu tư (NĐT), từ đó, giúp thanh khoản thị trường này tăng mạnh.

Cùng với thị trường cổ phiếu niêm yết, thị trường giao dịch cổ phiếu cho các doanh nghiệp (DN) chưa niêm yết (UPCoM) ra đời và vận hành hiệu quả không chỉ góp phần thu hẹp thị trường tự do, đề cao vai trò quản lý của cơ quan nhà nước, mà còn tạo ra môi trường giao dịch chứng khoán công khai, minh bạch, an toàn đối với chứng khoán của công ty đại chúng chưa niêm yết. Đến cuối tháng 2 năm 2022, thị trường UPCoM đã có 882 DN đăng ký giao dịch, với giá trị đăng ký giao dịch đạt hơn 377 nghìn tỷ đồng, giá trị vốn hóa đạt hơn 1.418 nghìn tỷ đồng, thanh khoản bình quân phiên đạt gần 1.780 tỷ đồng/phiên.

Thị trường giao dịch trái phiếu chính phủ (TPCP) khai trương giao dịch vào ngày 24/9/2009. Tính đến cuối tháng 2/2022, quy mô niêm yết TPCP đạt 1.520 nghìn tỷ đồng; giá trị giao dịch bình quân phiên đạt 14.062 tỷ đồng/phiên - đạt mức kỷ lục trong vòng 10 năm qua và tăng 37,5 lần so với năm 2010.

Thị trường TPCP Việt Nam được Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đánh giá có mức tăng cao nhất trong các nền kinh tế mới nổi tại khu vực Đông Á với tốc độ tăng trưởng bình quân 27%/năm trong thập kỷ vừa qua.

Sau nhiều năm chuẩn bị kỹ lưỡng, ngày 10/8/2017, HNX đã khai trương hoạt động TTCK phái sinh, đánh dấu một bước phát triển mới trong quá trình hoàn thiện cấu trúc TTCK, thị trường tài chính Việt Nam. Sau hơn 4 năm hoạt động, cho tới nay, thị trường phái sinh thực sự trở thành kênh đầu tư mới, hiện đại với công cụ đầu tư và phòng ngừa rủi ro đối với danh mục chứng khoán cơ sở, thúc đẩy thanh khoản trên thị trường cơ sở, góp phần cải thiện cơ sở NĐT, thu hút thêm các NĐT nước ngoài, đặc biệt là các NĐT tổ chức.

Sản phẩm trên thị trường từng bước được đa dạng hóa, bên cạnh sản phẩm Hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu, các sản phẩm hợp đồng tương lai TPCP kỳ hạn 5 năm và 10 năm lần lượt được đưa vào giao dịch trên thị trường.

Thị trường phái sinh ngày càng thu hút sự tham gia của các NĐT trong và ngoài nước. Tính đến cuối tháng 2/2022, số lượng tài khoản giao dịch phái sinh đạt 854.648 tài khoản. TTCK phái sinh Việt Nam không chỉ cho thấy vai trò rất lớn trong việc cung cấp thêm công cụ phòng ngừa rủi ro cho NĐT, mà còn góp phần giữ nhịp dòng tiền trên TTCK nói chung.

Tự tin bước vào giai đoạn phát triển mới

Với chặng đường 17 năm hoạt động và phát triển đầy nỗ lực và đạt được những thành tựu đáng kể, HNX tự tin bước vào giai đoạn phát triển mới, đặt mục tiêu tiếp tục phát triển các thị trường hướng tới mục tiêu đưa TTCK trở thành kênh dẫn vốn chủ yếu cho nền kinh tế.

Theo đó, HNX sẽ tiếp tục các giải pháp để tăng chất lượng và thanh khoản cho thị trường cổ phiếu, không chỉ chú trọng vào công tác “tạo hàng” mà còn quan tâm tới chất lượng hàng hóa đang và sẽ niêm yết, đăng ký giao dịch.

Trước mắt, HNX sẽ tiếp tục nâng cao chất lượng công tác thẩm định hồ sơ đăng ký/niêm yết, bảo đảm chặt chẽ, chắc chắn đúng quy định pháp luật, bảo vệ NĐT và tính toàn vẹn của thị trường; đồng thời, tăng cường các giải pháp, các hoạt động thúc đẩy quản trị công ty, đặc biệt là chương trình chấm điểm quản trị công ty và đánh giá công bố thông tin và minh bạch. Bên cạnh đó, HNX cũng đang nghiên cứu thiết lập thị trường vốn cổ phần dành cho các DN khởi nghiệp (start-ups), các DN vừa và nhỏ nhằm thúc đẩy phát triển khu vực kinh tế tư nhân.

Đặc biệt, HNX sẽ phát triển thị trường trái phiếu trở thành kênh huy động vốn chủ yếu cho ngân sách nhà nước, góp phần huy động vốn cho phát triển kinh tế của đất nước.

HNX sẽ tập trung hoàn thiện tổ chức thị trường trái phiếu bao gồm cả TPCP và trái phiếu DN (TPDN), tăng cường thanh khoản cho thị trường giao dịch thứ cấp, để hỗ trợ cho hoạt động phát hành trên thị trường sơ cấp.

Để thực hiện được mục tiêu đó, HNX sẽ tập trung xây dựng hệ thống hạ tầng công nghệ hiện đại, có độ mở cao, có thể kết nối được với hệ thống công nghệ thông tin của các thị trường quốc tế.

Cùng với đó, HNX sẽ tiếp tục phát triển đa dạng hóa các sản phẩm trên thị trường TPCP, triển khai các sản phẩm phòng ngừa rủi ro lãi suất trên thị trường này. Hệ thống giao dịch TPDN thứ cấp cũng đang được HNX xây dựng, nhằm nâng cao tính minh bạch, công bằng cho thị trường. Đây cũng là ưu tiên của Chính phủ khi yêu cầu rà soát lại điều kiện phát hành TPDN riêng lẻ theo nguyên tắc gắn với công bố thông tin, bổ sung quy định chỉ có NĐT chuyên nghiệp được phép đầu tư vào trái phiếu phát hành riêng lẻ; yêu cầu TPDN phát hành riêng lẻ phải thực hiện đăng ký, lưu ký tập trung.

Trên cơ sở phương án tổ chức thị trường giao dịch đã được Bộ Tài chính phê duyệt, HNX đang chuẩn bị các điều kiện để triển khai, đưa thị trường giao dịch TPDN vào vận hành ngay trong năm 2022 này.

Đối với TTCK phái sinh, nơi có tiềm năng phát triển mạnh trong tương lai, HNX sẽ phát triển thị trường này trở thành nơi cung cấp các công cụ phòng ngừa rủi ro cho NĐT, cũng như có thêm một kênh đầu tư cho các NĐT trên thị trường. HNX đang nghiên cứu để phát triển đa dạng hóa các sản phẩm, không chỉ tiếp tục phát triển các sản phẩm phái sinh dựa trên chỉ số, mà còn phát triển cả các sản phẩm phái sinh dựa trên các cổ phiếu đơn lẻ.

HNX cũng nỗ lực tìm các giải pháp thúc đẩy đa dạng hóa cơ sở NĐT, phát triển hệ thống NĐT tổ chức. Ngoài ra, với tiềm năng phát triển thị trường phái sinh hàng hóa, HNX sẽ nghiên cứu triển khai tổ chức thị trường phái sinh trên hàng hóa, trước mắt tập trung vào các sản phẩm nông nghiệp thế mạnh của Việt Nam như cà phê, hồ tiêu, hạt điều, và các nguyên vật liệu như gas, khí tự nhiên, dầu.

(责任编辑：Cúp C2)