Nhiều vụ ma túy lớn đã bị lực lượng hải quan phát hiện qua tuyến hàng không thời gian qua. Ảnh: TL

Thu nộp ngân sách hàng trăm tỷ đồng

Theo Tổng cục Hải quan, trong quý III/2023, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả vẫn còn diễn biến phức tạp, tập trung vào một số hành vi như: không khai báo, khai hải quan không đúng với thực tế hàng hóa; che giấu nguồn gốc, tuyến đường của lô hàng nhằm buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng cấm, ma túy, động vật hoang dã, tiền tệ qua biên giới; nhập khẩu hàng hóa không đáp ứng điều kiện tiêu chuẩn, quy chuẩn.

Các địa bàn phát sinh các vụ việc buôn lậu lớn như: Lào Cai, Quảng Ninh, Lạng Sơn, Hải Phòng, TP. Hồ Chí Minh, Nghệ An, Quảng Trị, Quảng Bình, An Giang...

9 tháng năm 2023, toàn ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 12.903 vụ việc vi phạm pháp luật hải quan. Trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 5.025 tỷ đồng. Cơ quan hải quan đã khởi tố 26 vụ và chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 85 vụ. Số tiền thu nộp ngân sách nhà nước 384,7 tỷ đồng.

Hoạt động vật chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới tập trung chủ yếu qua tuyến đường hàng không, đường bộ ở các tỉnh phía Nam, quá trình kiểm soát hành lý của hành khách xuất nhập cảnh, cơ quan hải quan thường xuyên phát hiện việc hành khách xuất, nhập cảnh mang tiền, ngoại tệ vượt định mức nhưng không khai báo hải quan.

Hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy qua biên giới diễn ra hết sức phức tạp. Các đối tượng thường xuyên thay đổi phương thức vận chuyển với thủ đoạn ngày càng tinh vi như: cất giấu, ngụy trang ma tuý thành hàng hóa, hành lý thông thường; mang theo người.

Tình hình tội phạm ma túy có chiều hướng gia tăng trên tuyến hàng không, tập trung chủ yếu qua cảng hàng không quốc tế: Nội Bài, Tân Sơn Nhất, Đà Nẵng từ các nước châu Âu, châu Mỹ, có sự chuyển dịch từ Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất ra sân bay quốc tế Nội Bài sau đó vận chuyển bằng đường bộ, đường sắt vào phía Nam. Trong quý III, toàn ngành đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 1.069 vụ vi phạm qua tuyến hàng không, tổng trị giá tang vật vi phạm hơn 802,3 tỷ đồng, tăng tăng 856 vụ, và tăng hơn 759 tỷ đồng trị giá hàng vi phạm so với cùng kỳ năm ngoái.

Mã hóa gây khó khăn cho điều tra

Buôn lậu trên tuyến hàng không nổi lên một số mặt hàng trọng điểm với phương thức thủ đoạn tinh vi. Đơn cử tại Nội Bài, các vụ vi phạm đã được phát hiện, bắt giữ tuyến hàng không chia theo hai đường. Đối với đường hành lý, các đối tượng thuê người nước ngoài, có lịch bay vòng qua nhiều nước, lợi dụng tuyến đường không phải trọng điểm để buôn bán ma túy. Các đối tượng thường cất giấu hết sức tinh vi trong vách ngăn valy, tuýp kem đánh răng, thực phẩm chức năng… để trốn tránh kiểm tra. Đối với đường hàng hóa, các đối tượng thường vận chuyển qua các công ty dịch vụ giao nhận với địa chỉ không cụ thể và vận chuyển qua nhiều khâu trong nội địa. Tên, địa chỉ người nhận thường được mã hóa nên rất khó khăn trong công tác bắt giữ, điều tra và xử lý.

Tại TP. Hồ Chí Minh, do đặc điểm của địa bàn sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất có nhiều cửa, cổng ra vào, nhiều kho hàng nằm riêng biệt, lượng người đến và đi rất lớn… Các đối tượng tìm đủ các phương thức thủ đoạn từ cất giấu, ngụy trang cho đến công khai để đưa hàng lậu vào Việt Nam.

Phương thức thủ đoạn chính của các đối tượng là lợi dụng khả năng xử lý, phân luồng 24/24 của hệ thống tự động để thực hiện thông quan hàng hóa vào thời gian nhạy cảm (ngày lễ, tết) nhằm trốn tránh sự giám sát, kiểm soát hải quan. Hàng xuất khẩu khi được phân luồng miễn kiểm tra thực tế, đối tượng có thể trà trộn, cất giấu hàng lậu vào hàng hóa khai báo, sử dụng địa chỉ giả gửi hàng thông qua các dịch vụ đại lý khai thuê làm thủ tục hải quan.

Các đối tượng buôn bán, vận chuyển ma tuý lại thường khai thác hình thức gửi qua đường bưu chính, chuyển phát nhanh, ma tuý được giấu trong hàng hoá là quà biếu, hàng phi mậu dịch… có khoang rỗng như máy móc, loa kéo, đèn led, trong các tấm mút xốp dùng để bao gói thiết bị điện tử, quạt hộp; ngụy trang ma túy trong các chai, hộp mỹ phẩm, dầu gội...

Để nâng cao hơn nữa công tác đấu tranh với các tội phạm này, theo ông Lưu Mạnh Tưởng - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cần tiếp tục triển khai hiệu quả một số giải pháp. Trước tiên, Tổng cục Hải quan cũng đang chỉ đạo toản ngành tăng cường triển khai các nghiệp vụ từ thu thập, phân tích, xử lý thông tin, triển khai các nghiệp vụ hải quan để xây dựng các kế hoạch, chuyên đề thực hiện xử lý, bắt giữ các vụ việc.

Bên cạnh đó, ngành Hải quan cũng ứng dụng tối đa, hiệu quả trang thiết bị hiện đại để phục vụ công tác phòng, chống ma túy nói riêng và chống buôn lậu, gian lân thương mại nói chung. Ví dụ như các máy soi, máy phát hiện ma túy,…

(责任编辑：Cúp C1)