Năm 2015,ânsáchkhôngngạigiádầugiảbxh vdqg na uy số thu từ dầu thô chỉ chiếm 6% trong tổng thu ngân sách. (Ảnh: S.T)

Không đáng ngại

Dự toán thu NSNN năm 2016 đã được Quốc hội thông qua là 1.014,5 nghìn tỷ đồng, trong đó thu từ dầu thô được tính toán trên cơ sở giá dầu 60 USD/thùng. Theo đánh giá của TS. Nguyễn Đức Độ - Phó Viện trưởng Viện Kinh tế tài chính, việc giá dầu giảm hơn 50% so với dự toán chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến tình hình thu NSNN nói chung, song, tác động không bằng năm 2015 và cũng không đáng ngại. Nếu tính chung nguồn thu từ dầu bao gồm cả thu trực tiếp và thu gián tiếp thông qua thuế XNK xăng dầu hay giá khí và các khoản thu liên quan khác thì ngân sách sẽ bị tác động khoảng 45 nghìn tỷ đồng. "Giai đoạn sụt giảm lớn nhất của giá dầu là năm 2015. Giá rớt từ mức 100 USD/thùng xuống còn chưa đến 50 USD/thùng. Nếu giá năm nay dao động ở mức 20-30 USD/thùng thì mức suy giảm so với dự toán cũng chỉ bằng nửa năm ngoái, tức là khoảng 25 USD/thùng. Chúng ta đã vượt qua được khó khăn của năm 2015, như vậy, sự suy giảm của giá dầu năm 2016 sẽ không đáng ngại" - TS. Nguyễn Đức Độ khẳng định.

Cùng chung quan điểm này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho hay, thực tế, số thu từ dầu thô của Việt Nam ở thời điểm 5 năm, 10 năm trước được duy trì ở mức độ 18% đến 20%, thậm chí 25% tổng thu NSNN. Nhưng, giai đoạn gần đây mà cụ thể là năm 2015, số thu từ dầu thô chỉ chiếm 6% trong tổng thu ngân sách. Dự toán thu NSNN 2016, tỷ lệ này chỉ còn 5,3% (54,5 nghìn tỷ đồng), thấp hơn cả số thu thuế Thu nhập cá nhân (trên 65 nghìn tỷ đồng). "Dẫn ra những con số trên để khẳng định, số thu từ dầu thô không phải là nguồn thu có tỷ trọng quan trọng, quyết định đối với ngân sách như 5 năm, 10 năm trước. Chúng ta có rất nhiều dư địa, giải pháp cụ thể để khuyến khích sản xuất kinh doanh, phát triển các nguồn thu khác để không chỉ bù đắp sự suy giảm do giá dầu mà còn phấn đấu đảm bảo dự toán thu, nhiệm vụ chi, cân đối ngân sách mà còn có thể tăng thu" - Thứ trưởng nói.

Ở khía cạnh khác, xét về lợi ích của nền kinh tế, giá dầu giảm nền kinh tế sẽ được lợi nhiều hơn khi tác động làm giảm giá đầu vào của sản xuất. Hàng năm, Việt Nam sử dụng khoảng 14-16 triệu tấn xăng dầu. Với mức giảm như hiện nay, đầu vào của nền kinh tế sẽ giảm tương ứng khoảng 2,5-2,9 tỷ USD. Theo Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn, mức giảm này sẽ hỗ trợ nền kinh tế có điều kiện phát triển, tích lũy tăng lên, từ đó tăng các khoản thu từ thuế quan trọng sẽ đảm bảo bù đắp được hụt thu từ dầu.

Chủ động điều hành

Không chủ quan trong điều hành, trên thực tế, ngay từ cuối tháng 12-2015, khi giá dầu tiếp tục biến động, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã yêu cầu các đơn vị thuộc và trực thuộc xây dựng và đề xuất các phương án để điều hành nhiệm vụ thu, chi NSNN trong điều kiện giá dầu giảm. Trong các kịch bản đưa ra, việc giá dầu ở mức 25-30 USD/thùng cũng đã được Bộ Tài chính tính đến với những giải pháp cụ thể đi kèm.

Đề cập các giải pháp này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng khẳng định: Năm 2016 tiếp tục kế thừa những giải pháp đã triển khai thành công trong năm 2015, như cắt giảm chi, điều chỉnh chính sách thu, tăng cường thanh tra, kiểm tra chống thất thu, chống nợ đọng, chống gian lận thương mại... qua đó điều chỉnh chính sách thu, tăng thu nội địa, giảm thu từ dầu thô và xuất nhập khẩu. Cùng với đó, toàn Ngành cũng tiếp tục cải cách thủ tục hành chính mạnh mẽ hơn nữa, đặc biệt trong lĩnh vực thuế, hải quan, để tăng cường thu hút đầu tư trong và ngoài nước, tăng cường sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tăng thu cho NSNN.

Trong điều hành, Bộ Tài chính phối hợp tích cực với các ngành, các cấp, chính quyền các địa phương phấn đấu tăng thu nội địa, tăng cường thanh kiểm tra về thuế, chống thất thu, nợ đọng, chuyển giá... Cụ thể hơn, trong một lần trả lời báo chí gần đây, Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho biết, bên cạnh việc nỗ lực hỗ trợ cho DN phát triển để tạo nguồn thu ổn định lâu dài, ngành Tài chính cũng sẽ tích cực xử lý các khoản nợ đọng, đưa tỷ lệ nợ đọng hiện nay từ 6,5% tổng thu xuống khoảng 5%, để phù hợp với thông lệ quốc tế và cũng ở mức độ chấp nhận được của nền kinh tế.

Đặc biệt, việc điều hành ngân sách cũng được thực hiện với tinh thần triệt để tiết kiệm chi thường xuyên để đảm bảo cân đối ngân sách; cắt giảm các khoản từ hội nghị, hội thảo, đi công tác nước ngoài...; không ban hành các chính sách làm tăng chi ngân sách.

Hiến kế thêm, TS. Nguyễn Đức Độ cho rằng: Bên cạnh các giải pháp đã, đang thực hiện có hiệu quả, ngành Tài chính cần mở rộng cơ sở nguồn thuế, ví dụ như giảm bớt đối tượng hưởng ưu đãi thuế để vừa đảm bảo môi trường thuế công bằng hơn, vừa tăng diện nộp thuế nhiều hơn song hành với việc hỗ trợ, tạo điều kiện cho những DN còn nhiều khó khăn, hoạt động ở địa bàn đặc thù. Đó là một trong những cách giúp tăng thu NSNN hiệu quả.

(责任编辑：World Cup)