Ngày 17-11-2010,ậtBảovệquyềnlợingườitiêudùbong daso Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (BVQLNTD) đã đượcQuốc hội khóa XII, kỳ họp thứ 8 thông qua và có hiệu lực thi hành từ ngày1-7-2011. Luật gồm 6 chương, 51 điều, quy định về quyền và nghĩa vụ của NTD; tráchnhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh (TC-CNKD) hàng hóa, dịch vụ đối với NTD;trách nhiệm của tổ chức xã hội trong việc tham gia BVQLNTD; giải quyết tranh chấpgiữa NTD và TC-CNKD hàng hóa, dịch vụ; trách nhiệm quản lý nhà nước về BVQLNTD.

Để giúp bạn đọc hiểu và thực hiện tốt luật này, dướiđây là những nội dung cơ bản của luật về quyền, nghĩa vụ, những hành vi bịnghiêm cấm cũng như việc giải quyết tranh chấp giữa NTD và TC-CNKD…

Do được quan tâm bảo vệ quyền lợi nên người tiêu dùng chuộng mua sắm ở hệthống siêu thị

- Được bảo đảm antoàn tính mạng, sức khỏe, tài sản, quyền, lợi ích khác khi tham gia giao dịch,sử dụng hàng hóa, dịch vụ do TC-CNKD hàng hóa, dịch vụ cung cấp.

- Được cung cấp thôngtin chính xác, đầy đủ về TC-CNKD hàng hóa, dịch vụ; nội dung giao dịch hànghóa, dịch vụ; nội dung giao dịch hàng hóa, dịch vụ; nguồn gốc, xuất xứ hànghóa; được cung cấp hóa đơn, chứng từ, tài liệu liên quan đến giao dịch và thôngtin cần thiết khác về hàng hóa, dịch vụ mà NTD đã mua, sử dụng.

- Lựa chọn hàng hóa,dịch vụ, TC-CNKD hàng hóa, dịch vụ theo nhu cầu, điều kiện thực tế của mình;quyết định tham gia hoặc không tham gia giao dịch và các nội dung thỏa thuậnkhi tham gia giao dịch với TC-CNKD hàng hóa, dịch vụ.

- Góp ý kiến vớiTC-CNKD hàng hóa, dịch vụ về giá cả, chất lượng hàng hóa, dịch vụ, phong cáchphục vụ, phương thức giao dịch và nội dung khác liên quan đến giao dịch giữaNTD và TC-CNKD hóa, dịch vụ.

- Tham gia xây dựngvà thực thi chính sách, pháp luật về BVQLNTD.

- Yêu cầu bồi thường thiệthại khi hàng hóa, dịch vụ không đúng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, chất lượng,số lượng, tính năng, công dụng, giá cả hoặc nội dung khác mà TC-CNKD hàng hóa,dịch vụ đã công bố, niêm yết, quảng cáo hoặc cam kết.

- Khiếu nại, tố cáo,khởi kiện hoặc đề nghị tổ chức xã hội khởi kiện để bảo vệ quyền lợi của mìnhtheo quy định của luật này và các quy định khác của pháp luật có liên quan.

- Được tư vấn, hỗ trợ,hướng dẫn kiến thức về tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ.

Nghĩa vụ của NTD (Điều9):

- Kiểm tra hàng hóatrước khi nhận; lựa chọn tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ có nguồn gốc, xuất xứ rõràng, không làm tổn hại đến môi trường, trái với thuần phong mỹ tục và đạo đứcxã hội, không gây nguy hại đến tính mạng, sức khỏe của mình và của người khác;thực hiện chính xác, đầy đủ hướng dẫn sử dụng hàng hóa, dịch vụ.

- Thông tin cho cơquan Nhà nước, tổ chức, cá nhân có liên quan khi phát hiện hàng hóa, dịch vụlưu hành trên thị trường không bảo đảm an toàn, gây thiệt hại hoặc đe dọa gâythiệt hại đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của NTD; hành vi của TC-CNKD hànghóa, dịch vụ xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của NTD.

Các hành vi bị cấm(Điều 10):

- TC-CNKD hàng hóa, dịchvụ lừa dối hoặc gây nhầm lẫn cho NTD thông qua hoạt động quảng cáo hoặc che giấu,cung cấp thông tin không đầy đủ, sai lệch, không chính xác về một trong các nộidung sau đây: hàng hóa, dịch vụ mà TC-CNKD hàng hóa, dịch vụ cung cấp; uy tín,khả năng kinh doanh, khả năng cung cấp hàng hóa, dịch vụ của TC-CNKD hàng hóa,dịch vụ; nội dung, đặc điểm giao dịch giữa NTD với TC-CNKD hàng hóa, dịch vụ.

- TC-CNKD hàng hóa, dịchvụ quấy rối NTD thông qua tiếp thị hàng hóa, dịch vụ trái ý muốn của NTD từ 2 lầntrở lên hoặc có hành vi khác cản trở, ảnh hưởng đến công việc, sinh hoạt bìnhthường của NTD.

 Ngày Quyền của người tiêu dùng thế giới năm 2014

Ngày Quyền của người tiêu dùng thế giới năm 2014 do Quốc tế người tiêu dùng (CI) đưa ra là “Quyền của người tiêu dùng trong thời đại kỹ thuật số” và phát động phong trào với khẩu hiệu “Khẳng định Quyền điện thoại của chúng tôi”, hướng tới việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong sử dụng điện thoại di dộng, tăng cường yếu tố công bằng và bảo mật thông tin cá nhân cho người sử dụng các dịch vụ thông tin, băng thông rộng, kỹ thuật số… CI cũng khuyến khích các tổ chức thành viên sáng tạo và đưa ra các hoạt động, chương trình đặc thù tại các quốc gia mình nhằm hưởng ứng chủ đề chung đó.

Để hưởng ứng chủ đề CI đưa ra, Hội Tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam đưa ra chủ đề Ngày 15-3-2014 là “Quyền được cung cấp thông tin chính xác và bảo mật thông tin cá nhân của người tiêu dùng trong thời đại kỹ thuật số”.

- TC-CNKD hàng hóa, dịchvụ ép buộc NTD thông qua việc thực hiện một trong các hành vi sau đây: dùng vũlực, đe dọa dùng vũ lực hoặc các biện pháp khác gây thiệt hại đến tính mạng, sứckhỏe, danh dự, uy tín, nhân phẩm, tài sản của NTD; lợi dụng hoàn cảnh khó khăncủa NTD hoặc lợi dụng thiên tai, dịch bệnh để ép buộc giao dịch.

- TC-CNKD hàng hóa, dịchvụ thực hiện hoạt động xúc tiến thương mại, đề nghị giao dịch trực tiếp với đốitượng là người không có không có năng lực hành vi dân sự hoặc người mất năng lựchành vi dân sự.

- TC-CNKD hàng hóa, dịchvụ yêu cầu NTD thanh toán hàng hóa, dịch vụ đã cung cấp mà không có thỏa thuậntrước với NTD.

- NTD, tổ chức xã hộitham gia BVQLNTD, TC-CNKD hàng hóa, dịch vụ lợi dụng việc BVQLTD để xâm phạm lợiích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác.

- TC-CNKD hàng hóa, dịchvụ lợi dụng hoàn cảnh khó khăn của NTD hoặc lợi dụng thiên tai, dịch bệnh đểcung cấp hàng hóa, dịch vụ không bảo đảm chất lượng.

- TC-CNKD hàng hóa, dịchvụ không bảo đảm chất lượng gây thiệt hại đến tính mạng, sức khỏe, tài sản củaNTD.

Phương thức giải quyếttranh chấp giữa NTD và TC-CNKD hàng hóa, dịch vụ (Điều 30):

Tranh chấp phát sinhgiữa NTD và TC-CNKD hàng hóa, dịch vụ được giải quyết thông qua: thương lượng,hòa giải, trọng tài và tòa án.

Không thương lượng,hòa giải trong trường hợp tranh chấp gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, lợiích của nhiều NTD, lợi ích công cộng.

Thương lượng (Điều31):

NTD có quyền gửi yêucầu đến TC-CNKD hàng hóa, dịch vụ để thương lượng khi cho rằng quyền, lợi ích hợppháp của mình bị xâm phạm.

TC-CNKD hàng hóa, dịchvụ có trách nhiệm tiếp nhận, tiến hành thương lượng với NTD trong thời hạnkhông quá 7 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được yêu cầu.

Hòa giải (Điều 33):

TC-CNKD hàng hóa, dịchvụ và NTD có quyền thỏa thuận lựa chọn bên thứ ba là cá nhân hoặc tổ chức hòagiải để thực hiện việc hòa giải.

Hiệu lực của điều khoảntrọng tài và trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp trọng tài (Điều 38 và 39):

TC-CNKD hàng hóa, dịchvụ phải thông báo về điều khoản trọng tài trước khi giao kết hợp đồng và đượcNTD chấp thuận. Trường hợp điều khoản trọng tài do TC-CNKD hàng hóa, dịch vụđưa vào hợp đồng theo mẫu hoặc điều kiện giao dịch chung khi xảy ra tranh chấp,NTD là cá nhân có quyền lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp khác.

Trình tự, thủ tục giảiquyết tranh chấp tại trọng tài được thực hiện theo quy định của pháp luật về trọngtài thương mại.

Vụ án dân sự và nghĩavụ chứng minh trong vụ án dân sự về BVQLNTD (Điều 41và 42):

Vụ án dân sự vềBVQLNTD là vụ án mà bên khởi kiện là NTD hoặc tổ chức xã hội tham gia BVQLNTDtheo quy định của luật này.

Vụ án dân sự vềBVQLNTD được giải quyết theo thủ tục đơn giản quy định trong pháp luật về tố tụngdân sự khi có đủ các điều kiện sau đây: cá nhân là NTD khởi kiện, tổ chức, cánhân trực tiếp cung cấp hàng hóa, dịch vụ cho NTD bị khởi kiện; vụ án đơn giản,chứng cứ rõ ràng; giá trị giao dịch dưới 100 triệu đồng.

NTD có nghĩa vụ cungcấp chứng cứ và chứng minh trong vụ án dân sự để bảo vệ quyền, lợi ích hợp phápcủa mình theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, trừ việc chứng minh lỗicủa TC-CNKD hàng hóa, dịch vụ.

TC-CNKD hàng hóa, dịchvụ có nghĩa vụ chứng minh mình không có lỗi gây ra thiệt hại.

Tòa án quyết định bêncó lỗi trong vụ án dân sự về BVQLNTD…

Bạn đọcmuốn tìm hiểu rõ vấn đề về BVQLNTD hoặc thắc mắc, phản ánh, khiếu nại về quyềnvà nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân và NTD sẽ được Hội Tiêu chuẩn và BVQLNTD tỉnhBình Dương tư vấn, giải đáp và giúp đỡ.

* Thủ tướng chính phủ tặng bằng khen cho Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tỉnh Bình Dương vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác xây dựng, phát triển tổ chức hội tích cực tham gia bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng từ năm 2002 đến năm 2012.

* Hội Tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam tặng bằng khen năm 2013 cho tập thể Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tỉnh Bình Dương; cá nhân ông Nguyễn Văn Bán - Chủ tịch hội.

 XUÂN LẠC

(责任编辑：La liga)