Lợi ích sức khỏecủa quả na

Tiến sĩ - Lương Y Phùng Tuấn Giang, Chủ tịch Viện Nghiên cứu Phát triển Y dược Cổ truyền Việt Nam, cho biết, na là loại trái cây có hương vị độc đáo và những lợi ích sức khỏe tiềm năng. Vào mùa thu, khoảng từ cuối tháng 7 đến đầu tháng 10 là lúc na chín rộ. Na (Annona squamosa) thuộc họ Na (Annonaceae). 

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng các bộ phận khác nhau của cây na sở hữu đa dạng các hoạt chất sinh học với hàm lượng polyphenol và alkaloid cao, được dùng trong y học dân gian để điều trị các bệnh về mắt, tim, các vấn đề về da và tiêu hóa.

Quả na không chỉ thơm ngon mà còn có những giá trị dinh dưỡng và lợi ích đối với sức khỏe. 

"Về dinh dưỡng, quả na có chứa carbohydrate trong đó giàu chất xơ hòa tan, protein, lượng nhỏ chất béo, vitamin C, vitamin B6, kali, riboflavin, thiamine, folate, niacin, axit pantothenic, mangan, magie, đồng, phospho, sắt. 100gr thịt quả na cung cấp cho cơ thể khoảng 70-80 calo", Lương y Giang nói.

Theo chuyên gia, lợi ích của quả na đến từ hàm lượng chất chống oxy hóa, chất xơ và vi chất dinh dưỡng. Nó có các đặc tính chống viêm và các chất dinh dưỡng quan trọng đối với sức khỏe tim mạch, tiêu hóa và nhận thức.

Tương tự theo Healthline, quả na chứa nhiều chất chống oxy hóa, chống lại các gốc tự do trong cơ thể. Nồng độ gốc tự do cao có thể gây ra tình trạng căng thẳng oxy hóa, liên quan đến nhiều bệnh mãn tính, bao gồm ung thưvà bệnh tim.

Một số hợp chất nhất định trong na - bao gồm axit kaurenoic, flavonoid, carotenoid và vitamin C - có tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ. 

Một nghiên cứu trong ống nghiệm cho thấy cả vỏ và cùi đều là nguồn chất chống oxy hóa tuyệt vời, với các hợp chất trong vỏ đặc biệt hiệu quả trong việc ngăn ngừa tổn thương oxy hóa. Tuy nhiên, lưu ý rằng bạn không nên ăn vỏ na vì lo ngại về sức khỏe. 

Ngoài ra, quả na có nhiều chất dinh dưỡng giúp điều hòa huyết áp, chẳng hạn như kali và magie. Cả kali và magie đều tăng tính đàn hồi các mạch máu, từ đó giúp hạ huyết áp. Huyết áp cao có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ. 

Một số hợp chất trong na có thể giúp chống lại ung thư. Quả na chứa flavonoid bao gồm catechin, epicatechin và epigallocatechin, đã được chứng minh là có thể ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư trong các nghiên cứu trong ống nghiệm.

Một nghiên cứu cho thấy việc điều trị ung thư bàng quangbằng epicatechin dẫn đến sự phát triển và nhân lên của tế bào ít hơn đáng kể so với các tế bào không nhận được flavonoid này. 

Một nghiên cứu trong ống nghiệm khác quan sát thấy rằng một số catechin - bao gồm cả catechin trong quả na - đã ngăn chặn tới 100% sự phát triển của tế bào ung thư vú. 

Hơn nữa, các nghiên cứu cũng cho thấy những người tiêu thụ chế độ ăn giàu flavonoid có nguy cơ mắc một số loại ung thư - chẳng hạn như ung thư dạ dày và ruột kết - thấp hơn những người có chế độ ăn ít các hợp chất này. 

Ăn na đúng cách để tốt cho sức khỏe

Mặc dù na mang lại những lợi ích sức khỏe ấn tượng, nhưng nó lại chứa một lượng nhỏ các hợp chất độc hại.

Na và các loại trái cây khác trong loài Annona có chứa annonacin, một chất độc có thể ảnh hưởng đến não và hệ thần kinh của bạn. Tất cả các bộ phận của cây na đều có thể chứa annonacin, nhưng nó tập trung nhiều nhất ở hạt và vỏ.

Để thưởng thức na và hạn chế tiếp xúc với annonacin, hãy loại bỏ và vứt bỏ hạt và vỏ trước khi ăn.

Dưới đây Lương y Giang lưu ý một khi ăn na để đảm bảo an toàn cho sức khỏe: 

- Chọn na ngon

Bạn nên chọn những quả na to tròn, mắt to, kẽ mắt trắng, cuống nhỏ, chín mềm không nứt, vỏ không có đốm đen, nên mua na rõ nguồn gốc xuất xứ, tốt nhất là na hữu cơ. Chúng ta không nên ăn những quả na vỏ có nhiều vảy trắng, nhiều vết nứt nẻ, bị chảy nước, những quả na này thường bị ủng thối, có giòi.

- Không cắn vỡ hạt na

Khi ăn na, người dân không được cắn vỡ hạt na bởi hạt na có độc tính. Hạt na chứa các như squamosten A, anoslin, neo - desacetyluvaricin, neo - anonin - B, neo - reliculatacin A, các squamocin, các squamostatin... 

Nếu không may nuốt phải hạt, chúng ta cũng không cần quá lo lắng, vì lớp vỏ cứng dày bao bọc bên ngoài hạt na sẽ không làm hạt na phát độc chất ra ngoài. Tuy nhiên, khi ăn nên cẩn thận vì hạt na khi nuốt vào có thể gây sặc, hóc.

- Chỉ nên ăn một quả na mỗi ngày

Theo y học cổ truyền na có vị ngọt chua, tính ấm, nếu ăn quá nhiều có thể sẽ gây nóng, táo bón, mọc mụn. Bạn nên ăn vào bữa phụ thay thế cho các loại bánh kẹo ngọt, đồ ăn nhanh.

- Không tự ý sử dụng các bộ phận khác của cây na

Quả na đã được dùng từ rất lâu đời, ai ai cũng biết về công dụng bổ dưỡng của nó. Tuy nhiên, các bộ phận khác từ hạt, lá, thân, rễ cũng có nhiều tác dụng dược lý như gây độc tế bào ung thư, kháng khuẩn, kháng nấm, diệt ký sinh trùng… Những tác dụng này đang được khoa học quan tâm nghiên cứu. 

Tuy nhiên, do chúng có độc tính nên người dân không được tự ý sử dụng.