Dữ liệu từ Triển vọng xe điện toàn cầu năm 2024 của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dễ dàng phủ nhận các báo cáo chủ quan về sự sụt giảm doanh số bán xe điện thời gian tới. Số xe điện bán ra trên toàn cầu có thể đạt 17 triệu chiếc vào năm 2024,điệnsẽsớmchiếmdoanhsốtoàncầngoại hạng a hôm nay hơn 20% tổng số xe ô tô được bán.
Theo Forbes, nhu cầu về xe điện sạch, giá rẻ sẽ tăng cao cho đến hết thập kỷ này và sẽ thay đổi hoàn toàn ngành công nghiệp ô tô toàn cầu. Đến năm 2035, IEA dự kiến 50% tổng số ô tô bán ra trên toàn cầu sẽ là xe điện, cắt giảm nhu cầu dầu từ 6-10 triệu thùng mỗi ngày, tương đương với lượng sử dụng cho vận tải đường bộ hiện nay ở Mỹ.
Sự chênh lệch giá giữa xe điện và động cơ đốt trong chạy bằng nhiên liệu hóa thạch thu hẹp nhanh đến mức giá bán ban đầu hầu như không còn khác nhau. Chưa kể, việc tiêu thụ điện sẽ ngày càng tiết kiệm hơn so với xăng.
Doanh số xe điện đang tăng tốc
Một số báo cáo gần đây dẫn tin về sụt giảm doanh số, báo trước sự kết thúc của cuộc cách mạng xe điện, nhưng con số thực tế ở ba thị trường ô tô lớn nhất thế giới lại khác xa so với những dự đoán chủ quan đó.
Doanh số bán xe điện năm nay tại Trung Quốc, thị trường ô tô lớn nhất thế giới, dự kiến đạt 10 triệu xe, chiếm khoảng 45% tổng lượng ô tô bán ra tại đây.
Tại Mỹ, thị trường ô tô lớn thứ hai thế giới, doanh số bán xe điện được dự báo sẽ tăng 20% so với năm 2023, chiếm khoảng 11% tổng doanh số bán ô tô mới.
Tại châu Âu, thị trường ô tô lớn thứ ba thế giới, doanh số bán xe điện có thể tăng 10%, chiếm 25% tổng doanh số.
IEA dự đoán rằng đến năm 2030, xe điện chiếm 33% tổng số ô tô trên đường ở Trung Quốc và 20% ở Mỹ, châu Âu.
Chìa khóa cho doanh số bán hàng này là sự kết hợp giữa chính sách thông minh và sự trưởng thành trong toàn bộ ngành xe điện. IEA đặc biệt lưu ý các chính sách tại 3 thị trường ô tô lớn – kế hoạch 5 năm lần thứ 14 của Trung Quốc, Đạo luật giảm lạm phát của Mỹ và Đạo luật Công nghiệp Net Zero của EU - đã mang lại cho các nhà sản xuất ô tô sự chắc chắn về chính sách để thực hiện đầu tư dài hạn, giúp cắt giảm chi phí đồng thời tăng thêm nguồn cung.
Triển vọng tương lai
Hơn 20 nhà sản xuất ô tô trên toàn thế giới, đại diện cho 90% doanh số bán ô tô toàn cầu, đã đặt mục tiêu điện khí hóa và trong giai đoạn 2022-2023, tổng vốn đầu tư vào sản xuất xe điện và pin đạt 500 tỷ USD. Chi phí cho xe điện đang ngày càng giảm cùng tốc độ phát triển của công nghệ và mở rộng sản xuất. Hiện hầu hết xe điện bán ở Trung Quốc đều rẻ hơn xe động cơ đốt trong và chi phí dự kiến ngang bằng vào năm 2030 ở tất cả các thị trường lớn khác ngoài nước này.
Ngay cả khi chi phí trả trước của xe điện không rẻ hơn ô tô chạy bằng xăng, việc sở hữu xe điện vẫn thường rẻ hơn – thuê xe điện hiện là cách rẻ nhất để có một chiếc ô tô mới ở Mỹ và việc sạc xe điện sẽ rẻ hơn so với việc đổ xăng xe sudan, SUV hay thậm chí là xe tải ở mọi tiểu bang nước này.
Công suất tái chế pin toàn cầu đạt 300 GWh vào năm 2023 và có thể vượt 1.500 GWh vào năm 2030, đáp ứng gấp 3 lần nguồn pin có thể được tái chế vào năm đó khi thế hệ xe điện hiện nay hết tuổi thọ. Chưa kể, số lượng lắp đặt trạm sạc công cộng trên toàn cầu đã tăng 40% vào năm 2023 so với năm 2022, và số lượng bổ sung trạm sạc nhanh vượt xa các trạm sạc chậm.
Nói cách khác, 4 rào cản chính với việc sở hữu xe điện – tính sẵn có, chi phí, việc sạc và phế thải – đều đang trên đà được khắc phục. Không có gì ngạc nhiên khi IEA lạc quan về tương lai của xe điện.
Tại Mỹ, trong khi doanh số của Tesla có thể đang sụt giảm thì các thương hiệu khác lại tăng doanh số, bù đắp một phần cho sự sụt giảm. Ví dụ: doanh số bán hàng xe điện từ đầu năm đến nay của Ford tăng gần gấp đôi, tổng doanh số bán hàng trên toàn quốc tăng trong quý 1 năm 2024 và tăng hàng quý kể từ năm 2021.
Chính sách liên bang cũng đang thúc đẩy phần còn lại của hệ sinh thái xe điện. Kể từ khi Đạo luật Giảm lạm phát được thông qua, các nhà sản xuất ô tô và pin đã công bố đầu tư gần 88 tỷ USD vào các nhà máy sản xuất pin và xe điện mới.
Hiện ở Mỹ có 8.200 trạm sạc nhanh công cộng, tức là cứ 15 trạm xăng thì có một trạm sạc nhanh. Con số đó chắc chắn sẽ tăng lên nhờ 7,5 tỷ USD vào quỹ sạc xe điện do Đạo luật Việc làm và Đầu tư Cơ sở hạ tầng phân bổ để xây dựng mạng lưới quốc gia gồm ít nhất 500.000 bộ sạc công cộng vào năm 2030 - tất cả đều nằm trong chiến lược năng lượng sạch của chính quyền ông Biden.
Cuối cùng, các chuyên gia cho rằng lái xe điện cũng là cách nhanh chóng để được hít thở không khí trong lành hơn. Ô nhiễm ống xả từ động cơ đốt trong tập trung quanh các tuyến đường lớn và gây hại cho sức khỏe người dân, gây ra các bệnh như hen suyễn, tim mạch, suy giảm sự phát triển phổi ở trẻ em và tử vong sớm. Trong tình hình đó, việc sử dụng xe điện sẽ khiến cả ví tiền và phổi của bạn "dễ thở" hơn nhiều.