Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng trả lời chất vấn

Nợ xấu đến cuối tháng 9/2017 là 566.000 tỷ đồng

Tại phiên chất vấn,ốngđốcLêMinhHưngTỷlệnợxấugiảmcòkết quả bóng đá ukraine trả lời câu hỏi của đại biểu Bùi Văn Xuyền (Thái Bình) về tỷ lệ nợ xấu báo cáo liệu có chính xác, Thống đốc cho biết tỷ lệ nợ xấu đến cuối tháng 9/2017 theo báo cáo của NHNN là 2,34%, giảm so với mức 2,46% cuối năm sau. Tuy nhiên, đây chỉ là tỷ lệ nợ xấu nội bảng của các ngân hàng.

Nếu tính thận trọng bao gồm cả một số khoản nợ tiềm ẩn, nợ VAMC đã mua cùng với nợ xấu nội bảng tại ngân hàng thì tổng mức nợ xấu đến cuối tháng 9/2017 là khoảng 566.000 tỷ đồng, giảm hơn so với con số 600.000 tỷ đồng đã báo cáo cuối năm 2016. Mức nợ xấu này tương đương tỷ lệ 8,61%, giảm so với tỷ lệ 10,08% cuối năm 2016.

Tiếp tục trả lời đại biểu Nguyễn Thanh Hiền (Nghệ An) về hiện tượng gian lận trong thanh toán thẻ ngân hàng, Thống đốc NHNN cho biết tỷ lệ gian lận trong thanh toán thẻ trên thế giới là 0,07%/tổng số giao dịch. Tuy nhiên tại Việt Nam, tỷ lệ này chỉ bằng 1/3 mức bình quân của thế giới.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này như kẻ gian cài thiết bị gian lận trên cây ATM; lỗ hổng bảo mật trong hệ thống ngân hàng; người tiêu dùng sơ hở trong bảo quản thông tin. Cá biệt có trường hợp tổ chức chấp nhận thẻ thông đồng để gian lận…

Thời gian tới, để hạn chế tình trạng này, NHNN sẽ tiếp tục chỉ đạo các ngân hàng thương mại tăng cường công tác bảo mật thẻ, tăng cường thanh tra, kiểm tra dịch vụ thanh toán thẻ. Đặc biệt là đẩy mạnh công tác truyền thông, bảo mật, nâng cao cảnh giác, cẩn trọng trong thực hiện thanh toán thẻ; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Bộ Công an, cảnh báo cho các tổ chức tín dụng (TCTD).

Một vấn đề cũng được các đại biểu quan tâm là tình trạng lãi suất cho vay tài chính tiêu dùng rất cao, dẫn đến những bức xúc từ phía người tiêu dùng. Theo Thống đốc, thông thường lãi suất cho vay tài chính tiêu dùng cao hơn lãi suất cho vay thương mại khác. Nguyên nhân là do tính rủi ro của loại hình này cao hơn nhiều, chủ yếu là cho vay tín chấp, tài sản đảm bảo thấp, chi phí hoạt động cao do mạng lưới rộng, giá trị vay nhỏ, thời hạn ngắn. Các công ty tài chính tiêu dùng cũng không được huy động vốn từ dân cư, nên chi phí huy động vốn cao hơn các ngân hàng.

Tuy nhiên, thời gian qua, NHNN cũng đã có những quy định cụ thể về lãi suất trong lĩnh vực này, bổ sung các quy định riêng nhằm tăng tính minh bạch, yêu cầu công bố công khai lãi suất, thời gian, cách tính lãi để người tiêu dùng hiểu rõ.

Cơ bản giải quyết tình trạng sở hữu chéo

Tiếp tục trả lời đại biểu Bùi Thanh Tùng (Hải Phòng) về kết quả việc xử lý tình trạng sở hữu chéo, Thống đốc NHNN cho biết thời gian qua, NHNN đã chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ xử lý các vi phạm về giới hạn sở hữu TCTD bằng việc yêu cầu chuyển nhượng, thoái vốn, hợp nhất, mua lại cổ phần của các TCTD.

Đến nay, tình trạng sở hữu chéo đã cơ bản được giải quyết, các ngân hàng minh bạch hơn. Tình trạng cổ đông, nhóm cổ đông lớn thao túng ngân hàng đã được nhận diện, xử lý và kiểm soát. Các nhóm chi phối hoạt động ngân hàng đã giảm mạnh.

Đại biểu Bùi Thanh Tùng (Hải Phòng) nêu câu hỏi chất vấn.

Kết quả là, hiện nay không còn cá nhân sở hữu trên 5% vốn điều lệ ở các ngân hàng cổ phần, số TCTD sở hữu trực tiếp nhau đã giảm từ 7 cặp năm 2012 xuống còn 2 cặp, số cặp sở hữu trực tiếp lẫn nhau giữa ngân hàng và doanh nghiệp giảm từ 56 cặp năm 2012 xuống còn 5 cặp. Số TCTD có cổ đông sở hữu trên 15% giảm từ 19 xuống còn 4 tổ chức. Tuy nhiên, tình trạng sở hữu chéo khá phức tạp, khó phát hiện, nhất là với những trường hợp cố tình nhờ người đứng tên, đòi hỏi phải có thanh tra, kiểm tra kỹ lưỡng hoặc điều tra mới phát hiện được.

Tuy nhiên, Thống đốc cũng cho biết vẫn còn hiện tượng chưa xử lý dứt điểm như đại biểu nêu. Nguyên nhân là do việc thoái vốn khó khăn, chưa tìm được đối tác. Việc thoái vốn ngoài ngành quy mô lớn có thể gây tổn thất cho TCTD và doanh nghiệp nhà nước. Hơn nữa, việc thoái vốn liên quan nhiều đến điều kiện thị trường, nhiều nhà đầu tư khó khăn về nguồn vốn nên cản trở việc đẩy nhanh thoái vốn.

Để khắc phục tình trạng sở hữu chéo, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật các TCTD đã có những sửa đổi, bổ sung các quy định như khái niệm người có liên quan để tạo cơ sở xác định cổ đông đích thực và cổ đông hưởng lợi cuối cùng, qua đó tăng kiểm soát của NHNN với nhóm cổ đông lớn. Rà soát, sửa đổi tiêu chuẩn với các chức danh hội đồng quản trị, hội đồng thành viên, ban điều hành của TCTD theo hướng chặt chẽ, quy định về giới hạn sở hữu cổ phần tại TCTD, hạn chế sự thao túng TCTD của các cổ đông chi phối…

“Tôi tin rằng nếu dự thảo luật được thông qua thì sở hữu chéo được xử lý triệt để, chặt chẽ, minh bạch hơn” - Thống đốc khẳng định.

Trả lời đại biểu Phạm Đình Cúc (Bà Rịa - Vũng Tàu) về thông tin người Việt chi 3 tỷ USD mua nhà ở nước ngoài, có đúng là chuyển tiền ra nước ngoài mua nhà hay không, Thống đốc cho rằng không có cơ sở nào cho thấy đây là con số chuyển tiền mua nhà ở Mỹ. Số liệu này được các chuyên viên địa ốc của Mỹ công bố thông qua việc thực hiện phiếu điều tra nên có thể là gồm cả người Việt Nam định cư ở Mỹ nhưng chưa có quốc tịch Mỹ hoặc công dân Việt Nam nhưng sinh sống ở các quốc gia khác và đến Mỹ mua nhà.

Theo Thống đốc, hiện có 43 dự án bất động sản đầu tư ra nước ngoài, trong đó 17 dự án đầu tư vào Mỹ, chiếm một phần ba vốn đầu tư ra nước ngoài. NHNN đã có các cơ chế kiểm soát đầy đủ việc chuyển tiền ra nước ngoài, xử phạt các vi phạm về quy định, thủ tục chuyển tiền ra nước ngoài...

Không miễn trừ trách nhiệm chỉ để tái cơ cấu ngân hàng

Tại phiên chất vấn sáng nay, đại biểu Trương Trọng Nghĩa đề cập tới kết luận của Thanh tra Chính phủ cuối tháng 8 về năng lực thanh tra giám sát của NHNN, trong đó có nội dung NHNN chậm ban hành quyết định đưa TCTD vào tình trạng kiểm soát đặc biệt. "Báo cáo có đề nghị Thống đốc cho kiểm tra và xử lý trách nhiệm của cá nhân có liên quan. Từ tháng 8 đã xử lý như thế nào?" - đại biểu chất vấn.

Đồng thời, đại biểu cũng đặt câu hỏi về việc Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật các TCTD được NHNN trình mới đây có điều khoản miễn trừ trách nhiệm cho cán bộ ngân hàng tham gia xử lý TCTD yếu kém.

Tuy nhiên, theo đại biểu, có nhiều ngành khác cũng có rủi ro khi làm việc như công an, toà án…. nhưng không có ngành nào có điều khoản miễn trừ trách nhiệm như vậy. Do đó, đại biểu hỏi nếu Luật sửa đổi Luật các TCTD được thông qua không có điều khoản này thì ngành Ngân hàng có làm tròn nhiệm vụ của mình không?

Trả lời đại biểu Trương Trọng Nghĩa, Thống đốc cho biết hiện NHNN đang tiến hành thực hiện kiểm điểm làm rõ trách nhiệm các cá nhân liên quan trong hoạt động thanh tra, giám sát vừa qua và sẽ báo cáo hướng xử lý trong thời gian tới.

Về quy định về miễn trừ trách nhiệm cho cán bộ ngân hàng, Thống đốc cho biết NHNN “không đề nghị miễn trừ trách nhiệm với cá nhân có hành vi vi phạm, mà chỉ yêu cầu tạo điều kiện cho các cán bộ có năng lực được cử sang cơ cấu lại ngân hàng yếu kém để họ yên tâm công tác”./.

Hoàng Yến

(责任编辑：Nhà cái uy tín)