Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Tayip Erdogan trong cuộc gặp ngày 9-8 tại cố đô Sankt - Peterburg.

Việc cả Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đều muốn khôi phục quan hệ hoàn toàn dễ hiểu vì điều này sẽ giúp cả hai nước được hưởng lợi từ kim ngạch trao đổi thương mại khổng lồ,ốiquanhệthựcdụnggiữaNgavàThổNhĩKỳunion saint gilloise gây áp lực lên Berlin, Brussels và Washington.

Trên thực tế, mối quan hệ Moscow-Ankara đã được cải thiện từ tháng 6-2016 khi ông Erdogan đồng ý gửi thư xin lỗi ông Putin về vụ máy bay nói trên và nhất là cuộc gọi mang tính bước ngoặt của Putin cho nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ sau vụ đảo chính hôm 15-7 để thể hiện sự đoàn kết, trước cả các nhà lãnh đạo trong khối đồng minh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) của Ankara. Trong khi đó, Tổng thống Erdogan đã chọn Nga là điểm đến đầu tiên trong chuyến công du nước ngoài sau cuộc đảo chính. Chính những động thái trên giữa hai nhà lãnh đạo, vốn loại bỏ mối đe dọa về một cuộc đụng độ vũ trang giữa Nga – Thổ, cho thấy một mối quan hệ thực dụng đang tồn tại giữa Nga-Thổ Nhĩ Kỳ, và là một tin không hề tốt lành đối với phương Tây.

Giới phân tích cho rằng bất kỳ thỏa thuận nào trong tương lai giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ gây tác động đáng kể tới Trung Đông và châu Âu bởi lẽ ngoài việc là một thành viên của NATO, Thổ Nhĩ Kỳ còn đóng vai trò sống còn, quyết định sự thành bại của châu Âu trong nỗ lực nhằm ngăn chặn dòng người di cư từ Syria và Afghanistan đang đổ vào châu lục này. Hiện mối lo ngại lớn nhất đối với phương Tây là Tổng thống Erdogan có thể "mở cửa xả" bất kỳ lúc nào để cho phép hàng trăm nghìn người di cư từ Syria và những nước đang có chiến tranh khác một lần nữa đổ vào châu Âu thông qua thành viên yếu nhất của Liên minh châu Âu (EU) là Hy Lạp. Trước khi EU trao cho Chính quyền Ankara 6 tỷ euro để trợ giúp người di cư trên lãnh thổ nước này và một thỏa thuận miễn thị thực trên khắp châu Âu cho công dân Thổ Nhĩ Kỳ, ông Erdogan không hề bận tâm tới việc đạt thỏa thuận về tái tiếp nhận người di cư. Nhưng thỏa thuận này chưa hoàn tất do sự phản đối trong EU đối với việc miễn thị thực cho công dân Thổ Nhĩ Kỳ. Do đó, Tổng thống Erdogan hy vọng sẽ tận dụng đòn bẩy của mối quan hệ tốt đẹp hơn với Nga để buộc châu Âu phải đồng ý với một thỏa thuận có lợi hơn cho Thổ Nhĩ Kỳ. Trong khi đó, ông Putin lại gần như không che giấu tham vọng muốn làm suy yếu NATO và làm tan rã sự đoàn kết của châu Âu vì cho rằng đó là cơ hội để ông hình thành một mối quan hệ mới và thân thiết với ông Erdogan.

Bên cạnh đó, quan hệ thân thiết hơn giữa Ankara và Moscow cũng có nguy cơ gây căng thẳng trong nội bộ NATO, đặc biệt trong bối cảnh quan hệ căng thẳng giữa Chính quyền Erdogan và NATO đã trầm trọng hơn kể từ sau cuộc đảo chính. Dù có quân đội lớn thứ hai trong NATO, nhưng Thổ Nhĩ Kỳ lại do dự trong việc hợp tác với các thành viên khác, nhất là Mỹ, trong cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Lâu nay, Washington và Ankara, vẫn bất đồng xung quanh việc Mỹ hậu thuẫn người Kurd ở Syria và Iraq, gần đây lại có thêm một loạt xích mích mới. Tâm lý bài Mỹ đã dâng cao ở Thổ Nhĩ Kỳ do những cáo buộc rằng Washington đứng sau vụ đảo chính bất thành vừa qua tại nước này trong khi dư luận Thổ Nhĩ Kỳ phẫn nộ trước việc Nhà Trắng chỉ trích Ankara về chiến dịch đàn áp hậu đảo chính.

Chính căng thẳng giữa Thổ Nhĩ Kỳ và phương Tây là "cơ hội vàng" để Moscow kéo Ankara lại gần. Và mối quan hệ giữa Nga-Thổ Nhĩ Kỳ đã minh chứng cho một mối quan hệ thực dụng, không phải dựa trên tình hữu nghị hay hệ tư tưởng mà dựa trên những lợi ích chung. Do đó, còn quá sớm để đoán định tương lai của mối quan hệ vốn được coi là ít có tiếng nói chung trong các cuộc khủng hoảng quốc tế, song rõ ràng khi đặt lợi ích chung lên trên, chắc chắn không thể sử dụng sức mạnh quân sự hay các biện pháp trừng phạt để giải quyết mâu thuẫn mà phải thông qua con đường hòa bình, đối thoại và hợp tác.

(责任编辑：World Cup)