(CMO) Được đánh giá là 1 trong 5 chỉ số thành phần thấp hơn điểm trung vị cả nước trong chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2018, chỉ số tiếp cận đất đai của tỉnh hiện nay đang vướng phải nhiều vấn đề khó khăn, chồng chéo cần tháo gỡ kịp thời.

Theo kết quả công bố của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, năm 2018, chỉ số tiếp cận đất đai (chỉ số thành phần của chỉ số PCI) trên địa bàn tỉnh đạt 6.12 điểm, xếp 52/63 tỉnh, thành cả nước (so với năm 2017 giảm 0.07 điểm và 13 hạng). Các chỉ số thành phần của chỉ số tiếp cận đất đai năm 2018 có 4 chỉ số chuyển biến tích cực, 7 chỉ số chuyển biến tiêu cực.

Nhiều hạn chế trong quản lý đất

Giám đốc Sở TN&MT Trịnh Văn Lên nhìn nhận: “Có nhiều nguyên nhân dẫn đến chỉ số tiếp cận đất đai đạt thấp. Trong đó phải nhìn nhận công tác quản lý đất đai ở địa phương còn hạn chế, nhiều chủ sử dụng đất từ nơi khác đến nên không biết địa chỉ liên hệ dẫn đến công tác xác lập hồ sơ tốn rất nhiều thời gian để xác minh, tham mưu xử lý”.

Ngoài ra, một số văn phòng công chứng khu vực ngoài Nhà nước ký chứng thực nhiều hợp đồng chuyển nhượng đất đai sau khi Nhà nước đã công bố chủ trương thu hồi đất, gây rất nhiều khó khăn trong quá trình thực hiện. Một số tổ chức được Nhà nước giao quản lý, sử dụng đất nhưng để hoang hoá, hoặc cho thuê, cho mượn trái quy định pháp luật, hoặc để bị lấn chiếm kéo dài nhiều năm và đến nay vẫn chưa xử lý dứt điểm.

Song, nguyên nhân sâu xa của vấn đề trên chính là do công tác giải phóng mặt bằng vẫn còn chậm. Bởi có một số dự án nguồn gốc đất rất phức tạp; Nhiều trường hợp chuyển nhượng giấy tay sai quy định; Đa số nhà, công trình, vật kiến trúc xây dựng không phép, trái với quy định… dẫn đến khó khăn, kéo dài thời gian công tác giải phóng mặt bằng do phải xác minh nguồn gốc khiến công tác lập hồ sơ chậm.

Cụ thể, năm 2018, Trung tâm Phát triển quỹ đất đã thực hiện 106 dự án (trong đó có 24 dự án mới được giao trong năm 2018, còn lại 82 dự án từ năm 2017 chuyển sang). Đến cuối năm, có 36 dự án hoàn thành 100% khối lượng công việc, 24 dự án hoàn thành từ 80-90% khối lượng công việc, các dự án còn lại đang trong quá trình triển khai thực hiện, trong đó có một số dự án tạm dừng để chờ chủ trương.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh còn nhiều nhà, công trình, vật kiến trúc xây dựng không phép, trái với quy định, ảnh hưởng đến công tác quản lý đất đai.

Tìm giải pháp tháo gỡ

Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất chính là do một số doanh nghiệp dự kiến đầu tư trên địa bàn tỉnh tự ý lựa chọn vị trí xây dựng. Chính vì vậy, khi thực hiện các thủ tục để triển khai dự án thì chưa phù hợp theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cấp thẩm quyền phê duyệt. Do đó làm chậm quá trình thực hiện thủ tục đất đai, đầu tư… để triển khai thực hiện dự án như mong muốn.

Thêm vào đó, một số doanh nghiệp nhỏ lẻ dự kiến thực hiện các dự án sản xuất, kinh doanh… do tự thoả thuận tìm vị trí đất để thực hiện dự án, ít quan tâm đến việc có phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hay không nên dẫn đến việc lập thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rất chậm.

Do vậy, đẻ gỡ nút thắt cho chỉ số tiếp cận đất đai năm 2019, Sở TN&MT xem công tác bồi thường giải phóng mặt bằng là nội dung quan trọng để cải thiện chỉ số tiếp cận đất đai. Ông Lên cho biết, sẽ tham mưu, kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo tháo gỡ khó khăn cho các huyện, thành phố trong thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan có liên quan trong việc triển khai thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư.

 Đồng thời, rà soát lại chính sách bồi thường, hỗ trợ trong công tác giải phóng mặt bằng, đặc biệt là đối với khoản hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm đối với hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp, địa điểm bố trí tái định cư để hộ dân có đủ điều kiện ổn định cuộc sống, bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công. Công khai các quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.

Sở TN&MT sẽ làm tốt công tác tham mưu UBND tỉnh giao đất, cho thuê đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Phối hợp với UBND huyện, TP Cà Mau, Sở Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn doanh nghiệp lựa chọn vị trí đầu tư, xây dựng phải đảm bảo đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng, quy hoạch của từng ngành. Các giải pháp này sẽ giúp doanh nghiệp đảm bảo thực hiện được các TTHC liên quan đến đầu tư, xây dựng và đất đai được thực hiện nhanh chóng, đúng quy định, hạn chế rủi ro bị thu hồi đất, góp phần nâng cao chỉ số tiếp cận đất đai cũng như chỉ số năng lực cạnh tranh của tỉnh./.

Hồng Nhung

(责任编辑：Cúp C1)