Nhân viên ĐLHQ làm thủ tục nhập khẩu tại Hải quan Đồng Nai. Ảnh: Hải Anh

Dự thảo sửa đổi Thông tư 12 có nhiều điểm mới,ậplạitrậttựhoạtđộngđạilýthủtụchảkết quả giao hữu các câu lạc bộ châu âu khắc phục hạn chế, bất cập trong hoạt động ĐLHQ… Dự kiến Tổng cục Hải quan sẽ trình Bộ Tài chính phê duyệt trong tháng 12/2018” - bà Bùi Thị Minh Hải - Phó trưởng Phòng tổng hợp Cục Giám sát quản lý hải quan (Tổng cục Hải quan) cho biết.

Nhiều hoạt động chưa chính danh

Theo đánh giá của Tổng cục Hải quan, sau 3 năm thực hiện, Thông tư 12 (hướng dẫn Luật Hải quan năm 2014) đã góp phần hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật quản lý nhà nước về hải quan đối với ĐLHQ. ĐLHQ đã và đang trở thành “cánh tay nối dài”, giúp doanh nghiệp (DN) thực hiện thủ tục xuất nhập khẩu (XNK) hàng hóa được nhanh chóng, đảm bảo tuân thủ các quy định của Nhà nước.

Thời gian qua, Tổng cục Hải quan đã quan tâm tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động ĐLHQ phát triển cả về số lượng và chất lượng. Cụ thể, Tổng cục Hải quan thực hiện công nhận hoạt động ĐLHQ đối với 950 DN và cấp mã nhân viên ĐLHQ cho 1.500 người.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, hoạt động ĐLHQ cũng phát sinh bất cập, cần được khắc phục. Trên thực tế, cơ quan hải quan đã phát hiện nhiều DN chưa quan tâm, nghiêm túc tuân thủ theo quy định tại Thông tư 12. Phổ biến nhất là tình trạng ĐLHQ chưa thực hiện đầy đủ chế độ báo cáo quý; không sử dụng mã nhân viên đại lý; không thông báo cho Tổng cục Hải quan khi có thay đổi thông tin về ĐLHQ (tên, địa chỉ), hoặc thay đổi nhân viên ĐLHQ.

Đáng kể hơn là có không ít trường hợp chưa hoạt động đúng vai trò ĐLHQ: không ký hợp đồng đại lý, không đứng tên trên tờ khai; có hoạt động dịch vụ khai thuê, vận chuyển nhưng chỉ sử dụng giấy giới thiệu của chủ hàng để làm thủ tục hải quan cho từng lô hàng cụ thể làm sai lệch bản chất hoạt động của ĐLHQ..., dẫn đến khả năng gây thất thu thuế, gian lận thương mại.

Hơn nữa, một số DN đã được công nhận ĐLHQ nhưng đến nay vẫn chưa triển khai hoạt động kinh doanh dịch vụ; chưa sẵn sàng thực hiện trách nhiệm của mình khi phải thay mặt chủ hàng đóng thuế... Trình độ nghiệp vụ của nhân viên ĐLHQ chưa đồng đều. Nhiều nhân viên ĐLHQ chưa chủ động nghiên cứu và cập nhật thường xuyên về chính sách quản lý hàng hóa XNK và thủ tục hải quan...

Chặt chẽ hơn trong quản lý hoạt động ĐLHQ

Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn nêu trên, bà Bùi Thị Minh Hải cho biết, cơ quan hải quan nhận thấy cần thiết nhanh chóng sửa đổi, bổ sung Thông tư 12 theo hướng tạo thuận lợi song vẫn đảm bảo yêu cầu quản lý nhà nước. Quy định cấp và đình chỉ, chấm dứt hoạt động của ĐLHQ được chặt chẽ hơn.

Theo đó, Tổng cục Hải quan sẽ tạm dừng hoạt động của ĐLHQ khi hoạt động không đảm bảo các điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 20 Luật Hải quan, hoặc không hoạt động đúng tên và địa chỉ đã đăng ký với cơ quan hải quan. Trong thời hạn 6 tháng, nếu ĐLHQ không khắc phục và không có văn bản đề nghị tiếp tục hoạt động, Tổng cục Hải quan ra quyết định chấm dứt hoạt động của ĐLHQ.

Để đảm bảo chế tài xử lý đối với các trường hợp ĐLHQ hoạt động không đúng quy định, hoặc cố tình gian lận trong hoạt động ĐLHQ, dự thảo bổ sung 2 trường hợp vào đối tượng phải chấm dứt hoạt động và không được xem xét công nhận ĐLHQ trong thời hạn 2 năm kể từ ngày ra quyết định chấm dứt hoạt động. Đó là trường hợp ĐLHQ bị xử lý về hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, trốn thuế hoặc thông đồng với chủ hàng để buôn lậu, gian lận thương mại, trốn thuế đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự và trường hợp ĐLHQ thực hiện chế độ báo cáo không đúng, đủ về nội dung và không đúng thời hạn với cơ quan hải quan từ 3 lần trở lên theo quy định…

Bên cạnh việc siết chặt hậu kiểm ĐLHQ, trong dự thảo thông tư mới, cơ quan hải quan cũng đơn giản thủ tục tham gia ĐLHQ theo tinh thần Nghị quyết 104/NQ-CP về việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân liên quan đến quản lý dân cư thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Tài chính.

Theo đó, dự thảo sửa đổi bỏ quy định về bản sao giấy chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu trong thủ tục tham gia ĐLHQ. Đồng thời, thực hiện Quyết định số 832/QĐ-BTC (ngày 31/5/2018) thì điều kiện là nhân viên ĐLHQ được sửa đổi) theo phương án quy định “có trình độ cao đẳng trở lên” thay cho quy định như hiện hành là “có trình độ cao đẳng kinh tế, luật, kỹ thuật trở lên”.

Phúc Hải

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)