Chiều nay 8/1,ậtsưnhắcđếnnhữngđêmmấtngủcủabịcáoNguyễlịch thi đấu bóng đá hôm nay và rạng sáng ngày mai tại phiên tòa xét xử vụ Việt Á, HĐXX dành thời gian cho luật sư của cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long trình bày phần bào chữa. Sáng cùng ngày, đại diện VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Nguyễn Thanh Long mức án 19-20 năm tù về tội Nhận hối lộ.

Bào chữa cho cựu Bộ trưởng Bộ Y tế, luật sư đồng tình với ý kiến của VKSND Tối cao đề nghị cho ông Nguyễn Thanh Long được hưởng 4 tình tiết giảm nhẹ. Luật sư cũng mong HĐXX và VKS cân nhắc, xem xét tới 3 vấn đề để giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bị cáo Nguyễn Thanh Long. 

Thứ nhất, việc ông Long và các bị cáo làm công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực y tế làm sai đều nằm trong bối cảnh đặc thù, đòi hỏi phải có cách xử lý chưa từng có tiền lệ.

Khi nhận nhiệm vụ Thứ trưởng - Phó Trưởng Ban chỉ đạo, bị cáo Nguyễn Thanh Long được phân công làm công tác truyền thông, không được phân công nhiệm vụ liên quan đến cấp phép test xét nghiệm. 

Do đó, tại thời điểm sự kiện cấp phép tạm thời diễn ra, bị cáo không hề tiếp cận hồ sơ, không nắm được quy trình; bản thân bị cáo tiếp cận sự kiện “cấp phép tạm thời” dưới khía cạnh nhiệm vụ được phân công, tức là truyền thông.

Đó chính là lý do trong Hội nghị diễn tập toàn quân sáng 4/3/2020, cùng ngày test xét nghiệm của Việt Á được cấp tạm thời, ông Long đã phát biểu, biểu dương “Học viện Quân y đã phát triển thành công test chẩn đoán, đang được Bộ Y tế xem xét cấp phép” vì vẫn tưởng test xét nghiệm là sản phẩm của Học viện Quân y.

Khi được nhờ tác động tới Hội đồng để đẩy nhanh quá trình cấp số đăng ký lưu hành, bị cáo Nguyễn Thanh Long đã từ chối vì không có chuyên môn trong lĩnh vực này. Bị cáo cũng không có bất kỳ ý kiến chỉ đạo gì đối với các thành viên của Hội đồng…

Ngoài ra, vấn đề cấp phép chính thức test của Việt Á không chỉ liên quan trực tiếp đến trách nhiệm của ông Long.

Thứ hai, căn cứ bối cảnh, thời gian nhận tiền, có cơ sở nhận định rằng bị cáo Nguyễn Thanh Long không có hành vi đòi hỏi, gợi ý, yêu cầu.

Luật sư phân tích rằng: Về thời điểm nhận tiền, theo cáo trạng, bị cáo Nguyễn Thanh Long đã nhận tiền từ Phan Quốc Việt lần đầu tiên vào tháng 12/2020, lần nhận tiền cuối vào tháng 11/2021. 

Hai sự kiện này diễn ra sau thời điểm Bộ Y tế cấp phép test xét nghiệm tạm thời, Bộ Tài chính hiệp thương giá (tháng 3/2020) lần lượt là 9 tháng và 20 tháng. 

“Với diễn biến thời gian như vậy, tôi rất băn khoăn với cáo buộc bị cáo Long “gợi ý, đề nghị” nhận tiền để tác động giúp bị cáo Phan Quốc Việt. Trong thực tiễn, không ai có ý đồ “gợi ý, đề nghị nhận tiền” để giúp một việc mà lại thực hiện sau khi việc ấy hoàn thành cả năm trời như vậy”, lời luật sư.

Thứ ba, cần đánh giá đầy đủ về nhân thân, những cống hiến của cựu Bộ trưởng Bộ Y tế trong suốt quá trình công tác, đặc biệt là trong công tác phòng, chống dịch Covid-19 khi xem xét trách nhiệm hình sự.

Theo luật sư, trước dịch bệnh, gia đình có một Giáo sư Nguyễn Thanh Long khỏe mạnh, tràn đầy sinh lực và nhiệt huyết, sau khi dịch bệnh qua đi, gia đình nhận lại một bị cáo Long mắc nhiều bệnh hiểm nghèo.

Luật sư cho hay, mắt trái của ông Long hầu như mất hẳn thị lực do chứng bệnh bong đáy võng mạc không được chữa trị kịp thời do sang chấn tâm lý và nhiều đêm mất ngủ trong thời gian chống dịch.

“Ông Nguyễn Thanh Long có thể đột tử bất cứ lúc nào vì những rối loạn chứng ngưng thở khi ngủ. Trong trại tạm giam bị cáo cũng phải dùng máy thở, là kết quả của nhiều năm làm việc lao lực bất kể ngày đêm”, lời luật sư.

Vẫn theo luật sư, ông Long không làm tròn trách nhiệm của một người con khi không một ngày chăm mẹ ốm, phải phó thác cho gia đình. Cuối năm 2022, khi ông Nguyễn Thanh Long bị khởi tố và tạm giam, bị cáo đã không có cơ hội gặp mẹ mình lúc lâm chung để nói lời tạm biệt.

Luật sư của bị cáo Nguyễn Thanh Long cho biết, có 2 văn bản của Bộ Y tế và văn bản của Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương xin ghi nhận các thành tích và đề nghị giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bị cáo.

Ngoài ra, luật sư còn nhận được văn bản từ hơn 140 đồng nghiệp thân thiết, những người đã có khoảng thời gian dài công tác, làm việc cùng hoặc dưới sự lãnh đạo của cựu Bộ trưởng, trong đó có hơn 40 giáo sư, phó giáo sư đầu ngành hiện nay. 

“Tôi cũng nhận được Đơn giảm nhẹ hình phạt của những người học trò, những người đã được thân chủ tôi tận tình hướng dẫn, chỉ dạy và hiện nay đang giữ nhiều trọng trách trong ngành y tế…”, luật sư của bị cáo Long cho biết.

Sáng 8/1, đại diện VKS đề nghị tuyên phạt Chủ tịch Việt Á Phan Quốc Việt mức án 30 năm tù về 2 tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng và Đưa hối lộ.

Chiều cùng ngày, bào chữa cho bị cáo Phan Quốc Việt, luật sư đưa ra quan điểm cho rằng, bản cáo trạng xác định hậu quả thiệt hại hơn 1.235 tỷ đồng do hành vi Vi phạm quy định về đấu thầu của Phan Quốc Việt là không có căn cứ.

Theo luật sư, chỉ xác định hậu quả thiệt hại do hành vi phạm tội trên của Phan Quốc Việt và đồng phạm gây ra trong vụ án là hơn 402 tỷ đồng.

Bởi việc gộp cả khoản tiền 833 tỷ đồng không bị truy tố vào hậu quả thiệt hại của vụ án là không khách quan, không chính xác và không có căn cứ pháp luật.; bản cáo trạng không xác định được cụ thể những ai gây ra, ở đơn vị nào, ở gói thầu nào hoặc hợp đồng nào ...

Quan điểm bào chữa của luật sư cũng cho rằng, động cơ của Phan Quốc Việt khi đưa tiền chỉ với một suy nghĩ- những người đã có công giúp Công ty Việt Á được sản xuất test xét nghiệm Covid-19 phục vụ chống dịch, khi có lợi nhuận thì trích ra để cảm ơn họ.

Việc đưa tiền cám ơn này đều thực hiện sau khi Công ty Việt Á được sản xuất test xét nghiệm Covid-19 và thu được lợi nhuận từ việc này.

Đối với số tiền mà Phan Quốc Việt đã đưa hối lộ, theo luật sư, bị cáo đã chủ động khai báo về hành vi; tích cực hợp tác giúp điều tra, xử lý các hành vi đưa hối lộ và nhận hối lộ trong vụ án này. Do vậy, đề nghị HĐXX áp dụng khoản 7 Điều 364 BLHS, trả lại toàn bộ số tiền mà Việt đã đưa hối lộ cho Công ty Việt Á.

Đối với các tài sản là tiền trong tài khoản, sổ tiết kiệm và các thửa đất của vợ chồng Phan Quốc Việt đang bị tạm giữ, kê biên, luật sư đề nghị HĐXX xem xét, nếu tài sản nào không thuộc diện phải kê biên để đảm bảo thi hành án thì trả lại cho Việt. Vì số tiền bồi thường thiệt hại thuộc trách nhiệm của Công ty Việt Á.

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)