Tổng giám đốc WTO Roberto Azevêdo phát biểu tại buổi đối thoại.

Ông Lộc nêu ra ba vấn đề “hậu” gia nhập WTO của Việt Nam. Thứ nhất là, tăng trưởng của Việt Nam chưa đạt so với yêu cầu đặt ra, từ đó có thể thấy, thể chế kinh tế chưa theo kịp quá trình hội nhập. Thứ hai là, khu vực nông nghiệp bị ảnh hưởng theo chiều hướng tiêu cực, chậm hội nhập. Thứ ba là, lĩnh vực xuất nhập khẩu. Cụ thể, trong xuất khẩu, giá trị gia tăng thấp cho thấy doanh nghiệp đã không tận dụng được cơ hội của WTO.

“Đây là những điều chúng tôi nuối tiếc. Vậy chúng tôi có thể học được gì từ những bài học có thể nói là chưa thành công trong WTO để vượt lên thách thức, để tận dụng những cơ hội mới mà hội nhập đang mang lại cho Việt Nam, để không tiếp tục chậm chân trên con đường hội nhập và cải cách?”- ông Lộc dường như sốt ruột, liên tục đưa ra nhiều câu hỏi.

Tuy nhiên, theo ông Trần Quốc Khánh, Thứ trưởng Bộ Công Thương, nếu nói là “chúng ta bỏ lỡ cơ hội WTO” hay nói “những gì đạt được chưa được như mong muốn”, ông thích ý thứ hai hơn. Ông lý giải: Đôi khi chúng ta quá khắt khe khi đánh giá, quý vị có thể hỏi ngay ông TGĐ WTO, ông Roberto Azevedo sẽ sẵn sàng trả lời rằng, WTO coi Việt Nam là câu chuyện thành công nhất WTO, thu được lợi ích nhất, các tổ chức quốc tế cũng đánh giá cao quốc gia của chúng ta.

“Năm 2006, kim ngạch xuất nhập khẩu của chúng ta chưa đến 50 tỷ USD, nhưng nay đã lên 162 tỷ USD. Có một điều ít khi được nhắc đến, chúng ta luôn phê bình thể chế nhưng cần thừa nhận rằng, môi trường kinh doanh đã thay đổi hết sức cơ bản sau khi gia nhập WTO.

Trước năm 2006, doanh nghiệp không được kinh doanh, xuất nhập khẩu tự do, phải có giấy phép kinh doanh xuất nhập khẩu, nay doanh nghiệp không cần giấy này. Trước doanh nghiệp muốn nhập khẩu ô tô, xe máy phải xin giấy phép hay còn gọi là quota, nay không còn nữa. Giờ mọi người thấy đó là điều đương nhiên nhưng cách đây 10 năm, câu chuyện đó không đương nhiên chút nào”- ông Trần Quốc Khánh nói.

Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cũng nêu vấn đề, có ý kiến cho rằng, dường như “trào lưu” hiệp định thương mại tự do (FTA) ảnh hưởng đến việc kiện toàn hệ thống thương mại đa biên của WTO và ông khẳng định, không phải như vậy.

“Việc Việt Nam đàm phán và tham gia các FTA là không thể thay thế hay làm suy giảm giá trị của WTO mà chúng ta còn đang kiện toàn hệ thống thương mại đa phương”- Thứ trưởng nói.

Đồng quan điểm về vấn đề này, TGĐ Roberto Azevedo cũng khẳng định ông chưa thấy xung đột nào trong vấn đề này. “Có những lĩnh vực có thể WTO đề cập rồi và các hiệp định (HĐ) khu vực cũng đề cập nhưng không hề có xung đột. Tôi không nghi ngờ gì việc chúng ta sẽ có sự hòa hợp hơn nữa. Tôi đảm bảo WTO sẽ hỗ trợ Việt Nam tiếp tục đạt được nhiều thành tựu” – ông Roberto Azevedo nói.

Vị TGĐ của Tổ chức thương mại lớn nhất toàn cầu cũng chia sẻ, trước khi trở thành TGĐ WTO, ông cũng là Thứ trưởng phụ trách kinh tế của Bộ Ngoại giao của Brazil. “Chúng tôi cũng phải quyết định đất nước sẽ đi theo chính sách phát triển như thế nào. Liên quan đến thương mại hay kinh tế, chúng ta sẽ phải thực hiện thực tế một chút, nếu là nhà xuất khẩu và bạn thấy lợi nhuận đang bị bào mòn thì sẽ không tham gia những HĐ như thế. Nếu không muốn bị chậm lại, cần tìm kiếm HĐ phù hợp”.

Theo ông Roberto Azevedo, trong WTO hay các HĐ đa phương, sẽ không có những HĐ giảm thuế trong thời gian gần cũng như sẽ không có việc giảm mạnh thuế quan trong các hệ thống HĐ đa phương. “Nếu Việt Nam muốn có khả năng cạnh tranh, Việt Nam buộc phải tham gia vào các HĐ với các mục tiêu đó trong đầu”- vị TGĐ WTO nói.

(责任编辑：Cúp C2)