Nhựa phế liệu không đạt yêu cầu NK bị bắtg giữ tại cảng Cát Lái TP.HCM. Ảnh: Thu Hòa

“Ách” gần 5.000 container phế liệu

Thesiếtkết quả bóng đá anh tối quao thông tin từ Hiệp hội nhựa, hiện nay các DN trong ngành đang bị “ách” gần 5.000 container phế liệu tại các cảng TP.HCM và Hải Phòng, khiến cho các DN nhựa gặp nhiều khó khăn vì không có nguyên liệu sản xuất.

Theo ông Trần Vũ Lê, Giám đốc Công ty Lê Trần – một DN chuyên sản xuất XK các sản phẩm nhựa tái chế, kế hoạch XK khoảng 30 triệu USD các sản phẩm nhựa tái chế của DN này trong năm 2018 có thể sẽ không thể thực hiện được vì không có nguyên liệu sản xuất. Tuy nhiên, với các đơn hàng đã ký với khách hàng, DN vẫn phải thực hiện và nếu không NK nhựa phế liệu, DN sẽ phải NK nhựa zin về để sản xuất và nếu như vậy, DN sẽ phải chịu lỗ khoảng 10 triệu USD trong năm nay.

Ông Trần Vũ Lê, việc siết nhập khẩu phế liệu còn khiến cho hàng loạt DN tái chế khác bị điêu đứng vì đã phải bỏ ra hàng trăm tỷ đồng đầu tư nhà máy và các dây chuyền công nghệ giải quyết các vấn đề về môi trường trong tái chế phế liệu nhựa nhưng lại không có nguyên liệu để sản xuất.

Cũng liên quan đến việc NK phế liệu nhựa, ông Hồ Đức Lam, Chủ tịch Hiệp hội nhựa cho biết, việc Trung Quốc có chính sách cấm NK phế liệu nhựa vào nước này đang tạo cơ hội rất tốt các DN nhựa tái chế Việt Nam về nguồn nguyên liệu. Hoạt động của các DN ngành nhựa cũng nhờ vậy mà phát triển, nhiều DN đã bỏ ra hàng trăm tỷ đồng để đầu tư rất bài bản cả về công nghệ tái chế và xử lí khí thải, chất thải. Kim ngạch XK nhựa tái chế của Việt Nam cũng có sự tăng trưởng đáng kể trong 2 năm qua từ 86,5 triệu USD vào năm 2016 lên 95,7 triệu USD vào năm 2017.

Lý giải nguyên nhân các DN phải NK phế liệu nhựa từ nước ngoài về tái chế, các DN cho biết là do các sản phẩm phế liệu nhựa từ nước ngoài đều là nguồn nguyên liệu sạch, có chất lượng do các nước đã làm tốt khâu phân loại rác tại nguồn, còn tại Việt Nam do nguồn phế liệu nhựa rất hạn chế chỉ chiếm khoảng 10% trong tổng nguồn rác thải sinh hoạt, đồng thời, do không làm tốt công tác phân loại rác tại nguồn nên chất lượng phế liệu nhựa của Việt Nam rất kém, không đáp ứng được yêu cầu sản xuất các sản phẩm để XK đi nước ngoài.

Liên quan đến vấn đề gây ô nhiễm môi trường, các DN cũng khẳng định, phế liệu nhựa nếu được xử lý đúng quy trình sẽ không gây tác hại cho môi trường. Chưa kể đến nhiều sản phẩm cũng nằm trong phế liệu nhựa nhưng hoàn toàn là sản phẩm sạch và còn mới như bao zumbo, màng nhựa (các sản phẩm này trước đây đã NK rất nhiều và được các DN bán cho các đơn vị khác sử dụng đúng công năng của sản phẩm. Tuy nhiên gần đây đã bị liệt và danh sách cấm NK). Do vậy, việc xác định một số sản phẩm trong phế liệu nhựa là chất thải nguy hại như hiện nay là không đúng theo quy định của cả Việt Nam và thế giới.

Tại sao hàng tồn nhiều tại cảng?

Phân tích nguyên nhân hàng ngàn container phế liệu đang tồn tại cảng gây bức xúc dư luận và áp lực cho các cơ quan quản lý nhà nước, đại diện Hiệp hội Nhựa cho rằng, một trong những nguyên nhân là do thay đổi quản lý cấp phép NK của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Từ tháng 9/2015, việc cấp phép NK phế liệu do Bộ Tài nguyên và Môi trường thực hiện. Tuy nhiên trong năm 2016-2017 rất ít DN xin giấy phép vì không cạnh tranh được với các DN Trung Quốc. Từ năm 2018, khi Trung Quốc cấm NK phế liệu các DN tái chế mới bắt đầu đầu tư xây dựng nhà máy để đáp ứng điều kiện cấp phép NK của Bộ Tài Nguyên và Môi trường. Tuy nhiên, để đầu tư bài bản theo đúng yêu cầu thì cần thời gian tới 1-2 năm, trong khi hàng đã nhập mà hạ tầng kỹ thuật của nhà máy chưa hoàn thiện dẫn đến tồn tại cảng.

Một nguyên nhân dẫn đang tồn hàng là do Quy chuẩn QCVN-32 của Bộ Tài nguyên và Môi trường không thể áp dụng trong thực tế vì DN không có cách nào để tính được phần tạp chất trong lô hàng không vượt quá 2% theo quy định. Cũng theo quy chuẩn này chỉ có 4 loại hình nguyên phụ liệu được phép NK còn rất nhiều loại khác dù hiệu quả tái chế cao nhưng không được phép lẫn. Do đó cũng dẫn đến hàng bị bỏ tại cảng do DN không dám nhận hàng vì không đáp ứng được yêu cầu.

Bên cạnh đó, một số quy định của cơ quan Hải quan thời gian gần đây nhằm siết chặt việc cấm NK phế liệu cũng góp phần làm nhiều container hàng phế liệu bị tồn đọng tại cảng do không thể thông quan. Ngoài ra, do hàng tồn quá lâu, chi phí lưu container, lưu bãi lớn hơn cả giá trị lô hàng khiến không ít DN muốn bỏ hàng cũng là một nguyên nhân khiến cho hàng ngàn container nhựa phế liệu đang tồn tại cảng...

Trước những khó khăn nêu trên, để tháo gỡ khó khăn cho các DN trong ngành, Hiệp hội nhựa kiến nghị Bộ Tài Nguyên và Môi trường cần tập trung nhân lực đẩy nhanh việc cấp phép NK mới cho các DN đã đầu tư đúng quy chuẩn để các DN nhanh chóng đi vào sản xuất. Xem xét mở rộng quy chuẩn VNQV32, đưa các loại nhựa có thể tái chế không lẫn tạp chất nguy hại vào danh mục đươc phép NK nhằm tận dụng nguồn liệu tránh tồn cảng... Bộ Giao thông vận tải cần yêu cầu hãng tàu chỉ nhận hàng đối với các DN có giấy phép NK, đề nghị hãng tàu miễn chi phí phạt lưu container, lưu bãi để DN nhanh chóng giải phóng hàng tồn.

Ngoài ra Hiệp hội nhựa cũng kiến nghị cơ quan Hải quan thực hiện kiểm soát thông quan mặt hàng phế liệu nhựa theo Nghị định 38/2015/NĐ-CP và Thông tư 41/2015/TT-BTNMT và cho thông quan các container hàng phế liệu nhựa đang tồn tại cảng trước đây.

(责任编辑：Cúp C1)