Đường còn xa

Đúng với cả nghĩa đen và nghĩa bóng nếu dùng cụm từ “đường còn xa” để bình luận về việc thu hút đầu tưnước ngoài theo danh mục kêu gọi đầu tư quốc gia. Đó là vì,útđầutưnướcngoàitheodanhmụcquốcgiaĐườngvẫncòtin soi kèo bóng đá bây giờ mới là nửa cuối năm 2017, trong khi Danh mục Dự ánquốc gia kêu gọi đầu tư nước ngoài có thời hạn được đưa ra vào cuối năm 2020. Có nghĩa rằng, vẫn còn hơn 3 năm nữa để thực hiện mục tiêu này. Nhưng đường cũng còn xa là bởi nếu nhìn lại, có vẻ như chưa nhiều dự án trong danh mục này đã được kêu gọi đầu tư thành công.

Cuối tháng 4/2014, Danh mục đã chính thức được Chính phủ ban hành, với 127 dự án và tổng vốn đầu tư cần kêu gọi lên tới gần 60 tỷ USD. Thời điểm đó, sự ra đời của Danh mục đã gây sự chú ý của dư luận, bởi Danh mục có cách tiếp cận theo ngành, chứ không phải theo địa phương như trước. Và cũng chỉ một số ngành được lựa chọn để tập trung thu hút đầu tư nước ngoài ở tầm quốc gia theo định hướng của Chính phủ trong giai đoạn tới. Đó là các ngành kết cấu hạ tầng kỹ thuật, kết cấu hạ tầng xã hội, nông nghiệp, bảo quản - chế biến và các lĩnh vực sản xuất - dịch vụ. Các hình thức thu hút đầu tư cũng rất phong phú, bao gồm cả theo hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI); hợp tác công - tư (PPP), trong đó có BOT; ODA…

Cũng vào thời điểm đó, rất nhiều kỳ vọng được đặt vào các dự án quy mô lớn, có ý nghĩa lớn đối với sự phát triển kinh tế- xã hội Việt Nam. Tuy nhiên, cho đến nay, không nhiều dự án trong số này kêu gọi thành công. Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, do vấp phải khá nhiều quan điểm trái chiều về việc nên hay không nên đầu tư, vẫn đang trong giai đoạn đầu chuẩn bị. Trong khi đó, Dự án Đường cao tốc Dầu Giây - Liên Khương cũng mới chỉ chuẩn bị xây dựng giai đoạn I, đoạn Dầu Giây - Tân Phú, vốn đầu tư khoảng 7.974 tỷ đồng, thực hiện theo hình thức BOT.

Dự án Lọc dầu Nam Vân Phong, sau gần 10 năm có chủ trương đầu tư và sau hơn 3 năm kể từ khi được gọi vốn đầu tư trở lại, vẫn đang giậm chân tại chỗ. Đúng ra là cuối năm 2014, JX Nippon Oil & Energy (Nhật Bản) đã cùng Petrolimex đã ký thỏa thuận chiến lược, mở đường cho đối tác này tham gia Dự án Lọc dầu Nam Vân Phong. Tuy nhiên cho đến nay, ngay cả thời điểm triển khai Dự án cũng chưa được xác định. Hơn nữa, trong bối cảnh giá dầu giảm như hiện nay, nguy cơ “đứt gánh giữa đường” của dự án này cũng đã được dư luận đồn đoán…