1. Có cả trăm ngàn định nghĩa về hạnh phúc. Đơn giản nhất,o lclermont đấu với lyon theo ngạn ngữ Hy Lạp, thì người hạnh phúc là người có đủ 3 thứ: Sức khỏe, trí thông minh và sự giàu có. Một lý luận gia đã khái quát: Hạnh phúc lớn nhất chính là ở thời khắc hiện tại, bạn thực sự hài lòng với những gì bạn có. Tuy nhiên, có người phản biện, tất cả điều đó không làm nên hạnh phúc mà hạnh phúc ở chính những gì bạn đang ao ước và tư duy. Như vậy có thể nói, nội hàm 2 từ hạnh phúc cứ thế được mở rộng, bổ sung, trở nên phong phú đến vô cùng, vì mang nhiều dấu ấn cá nhân đặc thù cũng như hoàn cảnh sống của mỗi người. Chẳng hạn, với C.Mác, trả lời con gái Laura, cũng như trong suốt cuộc đời mình, hạnh phúc là cuộc đấu tranh không biết mệt mỏi của người cho hạnh phúc nhân loại. Còn văn hào Victor Hugo thì cho rằng, hạnh phúc lớn nhất trên đời là niềm tin vững chắc rằng chúng ta được yêu - được yêu vì chính bản thân, hay đúng hơn được yêu bất chấp bản thân ta. Cũng như không ai chê trách nhà văn Frank Tyger khi ông nói: “Làm điều bạn thích là tự do. Thích điều bạn làm là hạnh phúc”. Cũng vậy, trong khi có người nhấn mạnh ý tưởng hạnh phúc không phải tự nhiên mà có, nó sẽ đến từ chính những hành động của bạn. Thì quan niệm cho rằng, hạnh phúc chính là sự sẻ chia, là sự cho đi chứ không phải nhận lấy thì cũng vẫn được chấp nhận. Cũng thế, trong khi một số lý luận gia nhấn mạnh hạnh phúc luôn mỉm cười với những ai dũng cảm, kiên trì và hăng say lao động, thì quan niệm hạnh phúc là cái gì đó thật mơ hồ khiến ta ước mơ của một số văn nghệ sĩ theo khuynh hướng lãng mạn chủ nghĩa cũng vẫn được lưu tồn.

 Như vậy, có thể nói hạnh phúc có hàm nghĩa rất rộng. Tuy nhiên, nhìn chung, hạnh phúc chính là một trạng thái cảm xúc của con người khi được thỏa mãn nhu cầu vật chất và tinh thần, một trạng thái sảng khoái, mãn nguyện từ thể chất đến con tim, khiến con người yêu đời, luôn sống với những cảm xúc và suy nghĩ tích cực.

2. Trong 6 năm gần đây, vượt qua 150 quốc gia, Phần Lan luôn được vinh danh là quốc gia hạnh phúc nhất toàn cầu. Căn cứ vào đâu Phần Lan được nhận vinh dự cao quý đó? Vì tổ chức xếp hạng của Liên hợp quốc căn cứ vào 6 tiêu chí sau: sự hỗ trợ xã hội, thu nhập bình quân đầu người, sức khỏe và tuổi thọ trung bình, sự tự do, sự hào phóng của cộng đồng nơi mỗi người vì mọi người và không tham nhũng.

Tôi có được những thông tin nêu trên khi đọc bài viết “Một quốc gia hạnh phúc” đăng trên mục Góc nhìn của VnExpress vào Chủ nhật, ngày 26-3-2023, của tác giả Ngô Trọng Thanh, một người cha có con du học ở Phần Lan. Đặc biệt, sau khi đưa ra 6 tiêu chí nêu trên, ông nhấn mạnh: “Khó có nụ cười với một cái dạ dày lép”, người dân đất nước Bắc Âu này có cuộc sống thịnh vượng và giàu có bậc nhất, mức bình đẳng thu nhập cao nhất giữa các tầng lớp xã hội, chế độ an sinh hào phóng và nền giáo dục tốt nhất thế giới.

Như vậy có thể nói: Hạnh phúc là một khái niệm rộng, nhưng khi áp dụng vào cuộc sống con người thì hoàn toàn có thể định lượng, cân, đo, đong, đếm theo những tiêu chí cụ thể.

3. Đã có thể định lượng được thế nào là một cuộc sống hạnh phúc. Tuy nhiên, lần lượt xem xét 6 tiêu chí mà người Phần Lan được hưởng thì có thể coi nhận định sau đây của tác giả Ngô Trọng Thanh là hoàn toàn chính xác: Nhưng, sự thỏa mãn về vật chất đơn thuần cũng không mang lại hạnh phúc trọn vẹn. Nền tảng mang lại hạnh phúc cho Phần Lan đến từ một nét đẹp riêng có, như lặn sâu vào gen di truyền của xã hội, đó là sự hợp tác dựa trên lòng tin xã hội.

Vậy, cái gọi là sự hợp tác dựa trên lòng tin xã hội, một nét đẹp riêng có của Phần Lan là gì? Theo tác giả Ngô Trọng Thanh, người ta đã từng làm một cuộc thử nghiệm. Đó là, những chiếc ví được cố tình đánh rơi ở 16 thành phố trên thế giới. Mỗi ví có 50 USD, thẻ mua hàng, ảnh gia đình và danh thiếp có số điện thoại liên lạc. 11/12 chiếc ví tại Thủ đô Helsinki (Phần Lan) đã được quay về với chủ nhân, đưa nơi này thành "thành phố thật thà nhất thế giới".

Còn đây là chuyện đã xảy ra của một người bạn cùng học với con tác giả. Người này quên ví tại bến xe bus, trong đó có tiền, thẻ ngân hàng và đặc biệt là thẻ cư trú (một dạng visa của Phần Lan dành cho thời hạn lưu trú trên 3 tháng). Người này phát hiện mất ví và quay lại tìm sau 2 giờ. Tại bến xe bus, có 2 người bản địa đang đứng đó với chiếc ví giơ cao trên tay. Trong thời gian chờ đợi, họ đã cố gắng thông báo trên các trang mạng xã hội và tin rằng người mất ví sẽ sớm quay lại. Đó là một vài ví dụ nhỏ về lòng tin xã hội.

4. “Để có cuộc sống thịnh vượng với thu nhập bình quân đầu người cao sẽ cần một thế hệ (20 năm) như bài học của Nhật Bản hay Hàn Quốc nếu có chính sách đúng đắn, nhưng sẽ ít nhất cần 3 thế hệ để có xã hội hạnh phúc dựa trên chỉ số cao về lòng tin” - tác giả Ngô Trọng Thanh viết.

Đọc mấy dòng nêu trên của ông, lại nhớ đến mục tiêu cụ thể trong Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII, được tóm tắt như sau: Đến năm 2025, nước ta sẽ là nước đang phát triển, có nền công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp. Đến năm 2030, là nước đang phát triển, có nền công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao. Đến năm 2045, nước ta sẽ trở thành nước phát triển, thu nhập cao.

Hiển nhiên là trong khi đề ra chỉ tiêu về thu nhập bình quân đầu người, tức là có cuộc sống vật chất ở mức cao, chúng ta luôn coi trọng xây dựng một xã hội trong đó con người được sống trong sự hài hòa cùng các giá trị tinh thần. Tuy vậy, nếu cần nói về chỉ số cao của lòng tin, nền tảng của hạnh phúc, như khi nói về xã hội Phần Lan thì sao? “Công cha như núi Thái Sơn/Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra/Một lòng thờ mẹ kính cha/Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”; “Nhiễu điều phủ lấy giá gương/Người trong một nước phải thương nhau cùng”; “Bầu ơi thương lấy bí cùng/Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn”... Một dân tộc có truyền thuyết mẹ Âu Cơ sinh ra 100 trứng, nở thành 100 người con, chia ra 50 người con xuống biển, 50 người con lên núi để mở mang bờ cõi. Và Bác Hồ đã khẳng định: “Nước Việt Nam là một. Dân tộc Việt Nam là một. Sông có thể cạn. Núi có thể mòn. Song chân lý đó không bao giờ thay đổi”. Đó chẳng phải là nét đẹp riêng có, điều lặn sâu trong gen di truyền của xã hội truyền thống ngàn năm văn hiến của người Việt đó sao? Tới đây, thiết nghĩ, những tiền đề để tiến tới một cuộc sống hạnh phúc trong một thế giới hiện đại đã có đủ và đang chờ đợi sự nỗ lực để biến thành hiện thực của mọi đảng viên và mỗi chúng ta.

(责任编辑：World Cup)