VHO- Với nhiều nỗ lực ngoại giao và cả sức ép quốc tế,áođộngtìnhtrạngnhânđạongàycàngthảmkhốcởkết quả trận kazakhstan sau hơn 2 tuần xung đột giữa Israel và phong trào vũ trang Hồi giáo Hamas, viện trợ nhân đạo bắt đầu vào dải Gaza.

 Xe tải chở hàng cứu trợ nhân đạo từ Ai Cập đi qua cửa khẩu Rafah vào dải Gaza, ngày 21.10.2023 Ảnh: REUTERS

Theo đó, ngày 21.10 vừa qua cửa khẩu biên giới Rafah (Ai Cập, dải Gaza) đã được mở, đoàn xe viện trợ nhân đạo đầu tiên tiến vào dải Gaza. Đây là diễn biến rất được mong đợi sau hơn hai tuần xung đột khiến dải Gaza bị Israel phong tỏa hoàn toàn, cắt nguồn cung cấp điện, nước và lương thực, gây ra khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng. Liên Hợp Quốc (LHQ) cho biết, đoàn xe gồm 13 xe tải chở thuốc và vật tư y tế, 5 xe tải chở thực phẩm và 2 xe tải chở nước do Hiệp hội Trăng lưỡi liềm đỏ Ai Cập và LHQ cung cấp đã được Hiệp hội Trăng lưỡi liềm đỏ Palestine tiếp nhận. Tuy nhiên, viện trợ không bao gồm nhiên liệu, thứ đang dần cạn kiệt ở Gaza.

Tuy nhiên, bấy nhiêu thôi chưa đủ. Bộ Y tế Palestine cho biết, viện trợ được chuyển giao hôm 21.10 “chỉ chiếm 3% nhu cầu nhân đạo và y tế hằng ngày đã từng vào dải Gaza trước khi xung đột bùng phát”. Theo Bộ này, “việc không có nhiên liệu trong các chuyến hàng viện trợ sẽ gây ra mối đe dọa cho tính mạng của bệnh nhân và những người bị thương”, khiến nguồn lực tại các bệnh viện ở Gaza “hoàn toàn cạn kiệt”, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế “hành động ngay lập tức để cung cấp nhiên liệu và nguồn cung cấp y tế khẩn cấp trước khi có thêm nhiều sinh mạng thiệt mạng trong bệnh viện”.

Theo ước tính của LHQ, mỗi ngày cần khoảng 100 xe tải mới có thể đáp ứng nhu cầu tối thiểu ở Gaza. Thậm chí, theo ông Mustafa Barghouti, thành viên Hội đồng Lập pháp Palestine, Gaza cần ít nhất 500 xe tải chở nhiên liệu, thực phẩm, thuốc men và nước hằng ngày. Nhu cầu trước mắt bây giờ là 7.000 xe tải viện trợ ngay lập tức. Rõ ràng, nếu cửa khẩu chỉ mở cửa trong thời gian ngắn ngủi như hôm 21.10 và với 20 xe tải thì chẳng khác nào muối bỏ bể, không đủ để kiểm soát tình hình nhân đạo đang ngày càng xấu đi.

Trước thực tế đó, năm cơ quan của LHQ, gồm: Chương trình Phát triển LHQ (UNDP), Quỹ Dân số LHQ (UNFPA), Quỹ Nhi đồng LHQ (UNICEF), Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã ra tuyên bố chung báo động tình trạng nhân đạo ngày càng “thảm khốc” ở Gaza, đồng thời kêu gọi hỗ trợ quốc tế đối với dân thường. “Gaza từng là nơi có tình trạng nhân đạo tuyệt vọng. Giờ đây nó thật thảm khốc. Thế giới phải làm nhiều hơn nữa”, tuyên bố nhấn mạnh và cho biết thêm, hơn 1,6 triệu người ở Gaza đang rất cần viện trợ nhân đạo sau hai tuần lãnh thổ này bị ném bom liên tục khiến phần lớn cơ sở hạ tầng dân sự như nhà cửa cơ sở y tế, nước, hệ thống vệ sinh và điện... bị hư hại. Tuyên bố cũng cảnh báo nguy cơ tỉ lệ tử vong tăng vọt do dịch bệnh bùng phát và thiếu năng lực chăm sóc sức khỏe.

Khủng hoảng nhân đạo không còn là nguy cơ mà đang là thực tế hiện hữu. Giám đốc điều hành WFP, bà Cindy McCain cho biết, nạn đói đang lan tràn ở Gaza. “Tình hình ở Gaza đang thảm khốc do thiếu lương thực, nước, điện và nhiên liệu. Nó giống như một cơn bão lớn của thảm họa nhân đạo”, bà McCain cho biết, đồng thời yêu cầu tạo điều kiện để WFP tiếp tục gửi thêm xe tải đến khu vực để “tiếp cận hàng triệu người sắp chết đói theo đúng nghĩa đen”.

Cùng với nạn đói là nguy cơ dịch bệnh bùng phát. WHO đã đưa ra cảnh báo này và lo ngại về khoảng 350.000 người ở dải Gaza mắc các bệnh mạn tính như tiểu đường đang vật lộn để tiếp cận chăm sóc y tế.

Sau hơn hai tuần xảy ra xung đột, đã có hơn 4.300 người Palestine thiệt mạng và 13.000 người bị thương. Con số này chắc chắn sẽ tăng không chỉ do bom rơi, đạn lạc mà còn do nạn đói và dịch bệnh. Đáng lo, phụ nữ và trẻ em vô tội là nạn nhân của cuộc xung đột. Trong số người thiệt mạng nói trên thì đã có hơn 1.500 trẻ em. Chiếm khoảng một nửa trong số 2,3 triệu dân số dải Gaza, những đứa trẻ vô tội này đang có nhiều dấu hiệu tổn thương hơn bao giờ hết sau hơn hai tuần bị Israel tấn công. Chúng không có nơi nào an toàn để tránh trú khỏi những quả bom, và tâm trạng sợ hãi luôn thường trực. Nhưng điều đáng lo hơn là bọn trẻ bị chai sạn, trơ lỳ trước những nỗi đau. Các chuyên gia sức khỏe tâm thần cho biết, ở Gaza không có hiện tượng rối loạn căng thẳng hậu chấn thương bởi tình trạng này diễn ra liên tục, với xung đột vũ trang lặp đi lặp lại kéo dài gần hai thập kỷ. Sáng sớm 21.10, sau khi cuộc không kích của Israel phá hủy một tòa nhà ở Gaza City, giết chết nhiều người, một nhóm trẻ em đứng theo dõi lực lượng cứu hộ bới đống đổ nát để tìm người sống sót và thi thể. Trong khi những người phụ nữ gần đó than khóc, bọn trẻ đứng nhìn, khuôn mặt chúng không biểu lộ cảm xúc.

Khủng hoảng nhân đạo đang tiến dần tới thảm cảnh thì chiến sự không hề thuyên giảm, ngược lại, đang có chiều hướng gia tăng. Cuối tuần vừa qua Israel đã tăng cường bộ binh và trang thiết bị quân sự tới các khu vực giáp ranh với dải Gaza, dấu hiệu cho thấy nước này đang chuẩn bị cho giai đoạn tiếp theo của cuộc chiến. Điều mà cộng đồng quốc tế lo ngại nhất một khi Israel sẽ tiến hành tấn công trên bộ ở dải Gaza. Nếu vậy, không chỉ Hamas sẽ chịu tổn thất lớn mà bản thân Israel cũng sẽ phải trả giá đắt. Đồng thời, cuộc xung đột cũng có nguy cơ lan rộng sang các mặt trận khác, viễn cảnh hoà bình ngày càng mong manh hơn.

Trong khi, kỳ vọng nỗ lực ngoại giao chấm dứt xung đột chưa mang lại hiệu quả. Hội nghị Thượng đỉnh Hòa bình Cairo vừa kết thúc mà không mang lại được bất kỳ đột phá nào về Gaza. Sự vắng mặt của Israel và các quan chức cấp cao của Mỹ và phương Tây cũng đã báo trước kết quả như thế nào rồi. Và tại Hội nghị, trong khi các quốc gia Ả rập và Hồi giáo kêu gọi chấm dứt ngay lập tức cuộc tấn công của Israel, đại diện các nước phương Tây chủ yếu đề cập tới những mục tiêu khiêm tốn hơn như cứu trợ nhân đạo cho người dân.

Mỗi ngày trôi qua, con số thương vong ở dải Gaza ngày một tăng, khủng hoảng nhân đạo ngày càng tồi tệ. 17 năm qua, người dân nơi đây đã phải chịu sự phong tỏa và bao vây. Giờ đây còn thảm cảnh hơn và những người dân vô tội còn chịu đựng đến bao giờ nữa? 

 THANH BÌNH

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)