Từ chính sách hỗ trợ tài chính với xe điện trên thế giới

Theo hãng nghiên cứu thị trường Rho Motion, doanh số của xe thuần điện và lai điện (hybrid) toàn cầu năm 2023 đạt 13,6 triệu chiếc, tăng 31% so với 2022. Trong đó, xe thuần điện chiếm 9,5 triệu chiếc và xe hybrid là 4,1 triệu chiếc. Doanh số xe thuần điện tăng 50% ở Mỹ và Canada, đồng thời tăng lần lượt 27% và 15% ở châu Âu, Trung Quốc vào 2023.

Sự tăng trưởng ngoạn mục của doanh số xe điện trong những năm qua, ngoài yếu tố đầu tư của các “ông lớn” trong ngành công nghiệp xe hơi, một phần quan trọng là nhờ chính sách hỗ trợ tài chính của chính phủ các nước. Để kích cầu và hỗ trợ người dân ra quyết định mua xe điện nhanh hơn, kể từ năm 2020, các chính phủ trên thế giới đã chi 14 tỷ USD cho các ưu đãi trực tiếp hoặc khấu trừ khi mua xe điện.

Đơn cử như tại Trung Quốc, chính sách trợ cấp với khoản tiền hoàn trả lên tới 8.300 USD cho người mua xe điện trong giai đoạn 2012 - 2022 đã giúp ngành xe điện bùng nổ. Hiện, doanh số xe điện của Trung Quốc đạt 7,6 triệu chiếc, chiếm khoảng 55,5% thị trường toàn cầu và tăng trưởng liên tục.

Tại Mỹ, với việc đạo luật Giảm lạm phát (IRA) được thông qua và có hiệu lực kể từ ngày 1/1/2023, người mua các loại xe điện sẽ được trợ cấp tối đa lên tới 7.500 USD. Nhờ vậy, so với năm 2022, doanh số của xe điện tại thị trường Mỹ năm 2023 đã vượt trội hơn đến 40%.

Ở châu Âu, để thúc đẩy thị trường xe điện, chính phủ Pháp đã áp dụng chương trình “Khuyến mãi xanh”. Theo đó, kể từ ngày 1/1/2023, người mua xe điện tại Pháp sẽ được chính phủ trợ giá tối đa tới 7.000 Euro. Tương tự, Tây Ban Nha cũng hỗ trợ người mua xe điện tối đa là 6.000 Euro. Theo số liệu của Canalys, đã có 3,2 triệu chiếc xe điện được bán ra ở châu Âu chỉ trong năm 2023.

Từ những kết quả ấy, theo các chuyên gia, việc giải bài toán tài chính cho người dùng đã và đang đóng vai trò quan trọng để kích thích, tạo nên sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng. Tuy nhiên, đây cũng không phải là phương án dễ thực hiện bởi nguồn lực đòi hỏi rất lớn. Bởi thế, ngoài chính sách chung của Nhà nước, nhiều doanh nghiệp sản xuất ô tô lớn trên thế giới thường không chủ động hỗ trợ người dùng theo cách này.

Tới nỗ lực chuyển đổi xanh của VinFast

Tại Việt Nam, cùng với các ưu đãi tích cực của chính phủ cho xe điện như: miễn phí trước bạ, giảm thuế tiêu thụ đặc biệt… VinFast là hãng xe điện tiên phong đưa ra những giải pháp tài chính đặc biệt tốt, giúp “gỡ rối” cho khách hàng khi mua xe điện.

Nằm trong chiến dịch “Mãnh liệt tinh thần Việt Nam” lần 2 được phát động từ ngày 29/2/2024, VinFast lần đầu áp dụng gói ưu đãi mua xe trả góp "3 nhất" gồm thời hạn cho vay dài nhất - tối đa 8 năm; giá trị vay cao nhất - tới 80% giá xe và lãi suất hấp dẫn nhất. Tất cả chi phí hỗ trợ lãi suất và rủi ro phát sinh trong suốt 8 năm sẽ do hãng hỗ trợ.

Ngoài ra, khách hàng đang sở hữu xe xăng VinFast sẽ được ưu đãi trừ thêm 5% vào giá bán xe, đồng thời nhận gói bảo dưỡng tri ân trị giá lên đến 5 triệu đồng.

Giới quan sát đánh giá, đây là một trong những chương trình “bạo tay” nhất của VinFast từ trước tới nay. Những động thái này sẽ là chất xúc tác giúp người dân dễ dàng chuyển đổi từ xe chạy bằng động cơ đốt trong sang xe thuần điện.

Thực tế, chỉ trong vòng 2 năm sau khi VinFast ra mắt VF e34, xe điện đã trở thành phương tiện phổ biến, được đông đảo người dùng đón nhận. Trong năm 2023, doanh số ô tô điện của VinFast đạt gần 35.000 xe, tăng 5 lần so với lượng xe điện mà hãng bàn giao trong năm 2022.

Những con số ấy cho thấy, những nỗ lực chuyển đổi xanh của VinFast đã và đang nhận được sự tin tưởng của người tiêu dùng Việt. Ngoài ra, VinFast cũng là doanh nghiệp hiếm hoi nhận được nhiều sự công nhận và ủng hộ của các tổ chức quốc tế.

Nhiều tổ chức uy tín như Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), Tập đoàn Tài Chính Phát triển Quốc tế Mỹ (DFC)… đều cho thấy mong muốn đồng hành, hỗ trợ hãng xe Việt Nam để thúc đẩy phát triển xe điện tại Việt Nam, hướng tới mức phát thải ròng bằng 0.

Mới đây, tại lễ trao giải “Make the Future Green” trong khuôn khổ Hội nghị Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2023, VinFast đã được Autobest (tổ chức đánh giá xe lâu đời ở châu Âu) trao giải thưởng danh giá “Dự án công nghiệp xanh xuất sắc”.

Phát biểu trước đó, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng, VinFast đã chứng minh được khả năng cũng như tầm vóc để tạo sự thay đổi cho lĩnh vực di chuyển xanh. Tuy vậy, vị chuyên gia cũng cho rằng, để đạt được thành tựu thay đổi mạnh mẽ hơn nữa, VinFast cần được tạo “hậu phương” tốt ngay từ trong nước, trong đó có sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp, người tiêu dùng và đặc biệt là sự hỗ trợ kịp thời của Nhà nước.

“Rất nhiều vấn đề cần sự chung tay như phát triển hệ thống trạm sạc, chính sách khuyến khích người dùng chuyển đổi sang phương tiện xanh… Đây không phải chuyện ưu đãi hay hỗ trợ doanh nghiệp cụ thể nào mà cho cả lĩnh vực công nghiệp ô tô và rộng hơn là nền kinh tế nước nhà”- PGS.TS Đinh Trọng Thịnh nhận định.