Liên hoan sinh vật cảnh Thủ đô đang diễn ra tại khu đô thị Mailand Hanoi (huyện Hoài Đức, Hà Nội) quy tụ hàng nghìn cây cảnh lớn nhỏ từ khắp miền đất nước tề tựu. Trong số đó, có hàng trăm cây cảnh quý hiếm giá trị cao, đặc biệt không ít cây giá bằng cả căn chung cư mới tại Hà Nội.

Những "siêu cây" này còn được coi là những tác phẩm nghệ thuật độc nhất vô nhị. Ví dụ như tác phẩm “Mộc lão kim cương” của nhà vườn Thi Võ, được tạo tác từ một cây tùng kim cương hàng trăm năm tuổi, có giá trị hơn 3 tỷ đồng. Hay như tác phẩm “Tứ đại đồng đường”, được tạo từ một cây duối cổ thụ cũng có giá ở mức trên 3 tỷ đồng mà chủ nhân vẫn chưa muốn bán.

Với vẻ ngoài đồ sộ và mức giá "khủng", những tác phẩm này thu hút rất nhiều ánh nhìn. Tuy nhiên, nhiều người không trong giới đam mê cây cảnh, không am hiểu thực sự thì sẽ không thể hiểu tại sao những cây này lại có giá trị cao đến vậy.

Để giải đáp thắc mắc này, ông Vương Xuân Nguyên - Viện trưởng Viện Kinh tế Văn hóa và Nghệ thuật cho biết - trải qua bề dày lịch sử bao đời nay, giới chơi cây cảnh sẽ có những tiêu chí để đánh giá một cây cảnh có giá trị cao, bao gồm: cổ - kỳ - mỹ - văn; hoặc: cổ - linh - tinh - quái. 

Nhưng bộ tiêu chí mới nhất tại Liên hoan sinh vật cảnh Thủ đô 2024 mà giới chơi cây đang dùng lại gồm 7 yếu tố cụ thể hơn đó là: Phô thân (từ gốc đến ngọn không bị lấp, khuất); Khoe dáng: (chuẩn dáng trực, dáng xiêu, dáng hoành, dáng huyền); Lộ căn (cây phải phô lộ được bộ mâm dễ xung quanh, mô phỏng như một cây cổ thụ); Cổ linh (phải là một cây cổ thụ, già nhưng phải có hồn cốt); Tinh tú (sự khác biệt, độc đáo hơn hẳn những cây cùng giống loại khác); Kỹ dăm (kỹ thuật tỉa dăm của người nghệ nhân được phô bày trên tác phẩm); Mịn tàn (cây sau khi qua bàn tay của người nghệ nhân có được tán lá dày mịn, đều màu).

“Sau khi nắm được 7 tiêu chí cơ bản này, một người bình thường hoàn toàn có thể đánh giá được đâu là một cây cảnh đẹp, có giá trị cao”, ông Nguyên khẳng định.

Tuy nhiên, 7 tiêu chí này không hoàn toàn giống như một bộ đo lường giá trị quy đổi thành tiền của cây, mà chỉ giúp người dân hiểu được cơ bản vì sao một cây cảnh lại có giá trị cao hơn hẳn những cây khác.

Ngoài ra, các yếu tố quan trọng khác cũng góp phần tạo nên một cây cảnh có giá trị cao, đó là: giống cây, đặc điểm đột biến, chậu và đế, ý nghĩa phong thủy, ý nghĩa văn hóa, nghệ thuật, thời gian và công sức chăm cây, chứng nhận nguồn gốc…

“Các giống cây quý hiếm, độc đáo, khó nhân giống hoặc có nguồn gốc tự nhiên hạn chế thường có giá trị cao. Hay những cây có đột biến về màu sắc, hình dáng lá độc đáo cũng thường được săn lùng. Cây có ý nghĩa đặc biệt trong văn hóa, lịch sử của một vùng miền cũng có giá trị cao. Hay cây có nguồn gốc từ những vùng đất nổi tiếng về cây cảnh, cây có giấy chứng nhận nguồn gốc, giấy chứng nhận giải thưởng sẽ làm tăng độ tin cậy và giá trị của cây”, ông Nguyên nói.

Khoảng hơn 500 cây cảnh quý hiếm, hiện đang tề tựu tại Liên hoan sinh vật cảnh thủ đô năm 2024 từ ngày 25/11 - 5/12; đồng thời có khoảng 4.500 cây cảnh dễ chơi, có giá khoảng vài chục triệu đồng để người dùng phổ thông có thể dễ dàng tiếp cận.

Nơi đây thu hút hàng trăm người đến tham quan, mua sắm mỗi ngày, giúp thị trường cây cảnh quý hiếm khá sôi động trước dịp cuối năm.