Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng phát biểu tại Phiên chất vấn ngày 13/6.

>> Câu chuyện giải cứu thịt lợn làm “nóng" nghị trường Quy hoạch chưa phù hợp với năng lực và nhu cầu Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho rằng,ềunhómgiảiphápcảicáchngànhNôngnghiệgiải vô địch quốc gia y bên cạnh những kết quả đạt được của ngành nông nghiệp, trong thời gian vừa qua, rõ ràng chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của các sản phẩm nông nghiệp còn hạn chế. Tình trạng “được mùa mất giá” vẫn diễn ra và chưa có những giải pháp hữu hiệu. Gần đây nhất là tình trạng dư thừa thịt lợn làm ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của người dân. Theo Phó Thủ tướng, nguyên nhân của tình trạng trên, trước hết là do chất lượng quy hoạch còn chưa cao. “Vấn đề này thuộc trách nhiệm quản lý của Nhà nước, quy hoạch chưa phù hợp với năng lực sản xuất của các lĩnh vực nông nghiệp, chưa gắn với nhu cầu của thị trường”, Phó Thủ tướng nói. Phó Thủ tướng dẫn chứng, thực tế một số sản phẩm nông nghiệp hiện nay sản xuất đã vượt xa so với các chỉ tiêu quy hoạch đề ra. Chẳng hạn, cà phê vượt 21,9%, cao su vượt 25%, hồ tiêu vượt 149%... Như vậy, chất lượng quy hoạch của chúng ta chưa phù hợp, những dự báo trong quy hoạch còn thiếu chính xác, có quy hoạch cao hơn nhu cầu của thị trường. Ba mục tiêu phát triển ngành Nông nghiệp: Thứ nhất, đạt mục tiêu về chất lượng, giảm chi phí, nâng cao hiệu quả và nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp. Thứ hai, phải sản xuất ra khối lượng sản phẩm hàng hóa lớn, thì mới có sức cạnh tranh với khu vực và quốc tế. Thứ ba, phải hình thành được các vùng sản xuất chuyên canh tập trung các nhóm sản phẩm chủ lực quốc gia, của vùng, của địa phương, gắn với việc xây dựng thương hiệu, gắn với nhu cầu thị trường trong nước và quốc tế. Một vấn đề nữa được Phó Thủ tướng chỉ ra là công tác điều chỉnh quy hoạch còn chậm, chưa kịp thời, công tác tổ chức thực hiện quy hoạch còn nhiều hạn chế, tình trạng đầu tư vượt quy hoạch và đầu tư theo phong trào hiện nay rất phổ biến. Phó Thủ tướng cho biết thêm, hệ thống hạ tầng phục vụ cho sản xuất nông nghiệp cũng đầu tư còn chưa đạt yêu cầu đề ra do nhiều nguyên nhân, trong đó có vốn đầu tư là rất khó khăn, cả những khu vực miền núi. Song song với đó, vấn đề tổ chức sản xuất nông nghiệp còn nhiều bất cập, diện tích đất canh tác bình quân theo đầu người rất thấp. Trong khi yêu cầu phải công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nhưng thực tế quy mô sản xuất vừa nhỏ, vừa manh mún, chủ yếu vẫn là kinh tế hộ gia đình. Điều này là rất khó khăn cho việc đưa công nghiệp và khoa học công nghệ vào phát triển nông nghiệp. Công nghiệp chế biến phát triển chậm, việc ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất chưa được chú trọng, chủ yếu là dựa vào kinh nghiệm. Công tác phát triển thị trường, xây dựng thương hiệu cho nông sản Việt Nam còn nhiều hạn chế. Mặt khác, công tác quản lý nhà nước còn rất nhiều bất cập, cơ chế, chính sách chậm được điều chỉnh để đáp ứng đòi hỏi thực tế, đặc biệt là công tác dự báo, cảnh báo tín hiệu thị trường, điều chỉnh định hướng quy hoạch... Do đó, “chúng ta rất cần có một giải pháp tổng thể để nâng cao năng lực và sức cạnh tranh của ngành nông nghiệp Việt Nam nói chung”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh. Tập trung vào các nhóm giải pháp lớn Để phát triển ngành nông nghiệp bền vững, Phó Thủ tướng cho rằng, trước hết phải tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách pháp luật đồng bộ để tạo môi trường, tạo động lực cho phát triển nông nghiệp và nông thôn. Trong đó tạo điều kiện thuận lợi để người nông dân, doanh nghiệp tiếp cận được các nguồn lực một cách bình đẳng, minh bạch, như đất đai, tài nguyên, nguồn vốn, khoa học công nghệ,... để sản xuất hàng hóa. “Đây là giải pháp rất quan trọng nhằm đổi mới mô hình tăng trưởng trong nông nghiệp”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh. Phó Thủ tướng cũng cho rằng, phải là rà soát, điều chỉnh lại chiến lược quy hoạch, kế hoạch của các ngành, các lĩnh vực, các sản phẩm nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế của quốc gia, của vùng, của địa phương. “Việc này phải làm, hạn chế của chúng ta là có quy hoạch rồi nhưng coi như không; do đó, phải gắn quy hoạch với nhu cầu, diễn biến thị trường, gắn quy hoạch với thích ứng biến đối khí hậu...”, Phó Thủ tướng nói. Cùng với đó, Nhà nước cần có kế hoạch hóa đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất nông nghiệp, phân định rõ các nguồn vốn cho đầu tư hạ tầng. Theo Phó Thủ tướng, phải tổ chức lại sản xuất, phát triển các hình thức tổ chức sản xuất phù hợp theo hướng hợp tác, liên kết theo chuỗi giá trị. Ở đây phải giảm bớt các khâu trung gian để hạ giá thành sản phẩm, nhân rộng các mô hình sản xuất có hiệu quả, đặc biệt là các mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, công nghệ hữu cơ,... Nói về vấn đề liên kết rất quan trọng của 4 nhà (Nhà nước – nhà nông – nhà doanh nghiệp và nhà khoa học), Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng bổ sung thêm “nhà băng”, bởi không có tín dụng, không có vốn thì không thể làm được. Phó Thủ tướng cũng cho rằng cần đẩy mạnh phát triển công nghiệp, ngành nghề tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ ở nông thôn để tạo việc làm, giảm lao động trong nông nghiệp, ...; đồng thời, phải tăng cường nghiên cứu chuyển giao ứng dụng khoa học, công nghệ trong nông nghiệp, nhất là công nghệ sinh học. Ngoài ra, Nhà nước cần tổ chức lại hệ thống thương mại, sản phẩm nông sản trong nước và mở rộng thị trường xuất khẩu. “Cuối cùng là phải nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ngành nông nghiệp nói chung, đặc biệt là đào tạo, trang bị kiến thức cho người dân để người dân có đủ kiến thức, thông tin để có thể nắm bắt được thị trường và tạo ra những sản phẩm có năng suất, chất lượng, hiệu quả và tiêu thụ được”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh./.

Duy Thái

(责任编辑：Cúp C1)