(CMO) Nhu cầu nhà ở tại TP Cà Mau rất lớn, khi mà tốc độ phát triển đô thị đang diễn ra rất nhanh. Trong khi các khu đô thị mới với các dự án nhà ở thương mại liên tục được hình thành, lượng cung cao hơn nhu cầu thực tế thì dự án về nhà ở xã hội dành cho người có thu nhập thấp lại “lẹt đẹt”, chỉ đếm trên một bàn tay.

Hành trình... 10 năm

Ngày 2/8/2010, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau chấp thuận chủ trương cho Công ty TNHH Thiên Tân đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội dành cho người có thu nhập thấp, với diện tích 4,5 ha đất thuộc khu đất quy hoạch khu hành chính và văn hoá xã Lý Văn Lâm, TP Cà Mau (dự án).

Sau đó đúng 1 năm, UBND tỉnh cấp giấy phép đối với dự án trên và nâng diện tích xây dựng lên 6,8 ha. Sau thời gian “treo", đến ngày 13/4/2013, UBND TP Cà Mau ban hành Thông báo số 27 về việc thu hồi đất dự án.

8 ngày sau đó, UBND thành phố có văn bản (Quyết định 196) về phê duyệt chủ trương dự án với diện tích trở lại tại thời điểm ban đầu là 4,5 ha. Sự việc vẫn tiếp tục kéo dài, ngày 27/6/2014, UBND TP Cà Mau ban hành Quyết định 498 về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án.

Theo phương án phê duyệt thì lúc này diện tích thu hồi lên 6,3 ha. Gần 1 tháng sau đó, UBND tỉnh cấp Giấy phép quy hoạch số 45 cho Công ty Thiên Tân, lúc này diện tích của dự án lên 6,8 ha.

Ngày 10/12/2018, UBND tỉnh tiếp tục cấp Giấy phép quy hoạch số 55 cho Công ty Thiên Tân, diện tích được nâng lên 7,22 ha. Ðến ngày 2/7/2019, UBND tỉnh phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết dự án, tỷ lệ 1/500 và ngày 8/1/2020, UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư dự án tại Quyết định số 31.

Hàng loạt văn bản được ban hành; nhiều cuộc làm việc giữa các sở, ngành, chính quyền thành phố và chủ đầu tư nhằm tháo gỡ khó khăn; UBND tỉnh liên tục có những công văn chỉ đạo xử lý dứt điểm những tồn tại, khó khăn, nhằm sớm triển khai dự án… Tuy nhiên, trên 10 năm qua, tiến độ công trình chậm chạp trong nỗi mong chờ vô vọng của người có thu nhập thấp.

Hiện trạng trên 10 năm khu vực quy hoạch là nhà ở cho người có thu nhập thấp, nay có thêm diện tích cho nhà ở thương mại, kết nối liền kề với đó là khu dân cư Thạnh Phú (nhà ở thương mại) có cùng một chủ đầu tư là Công ty TNHH Thiên Tân.

Nguồn cơn mang tên 489

Nguồn cơn dẫn đến dự án kéo dài được xác định từ việc UBND TP Cà Mau ban hành văn bản thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư dự án tại Quyết định 489, ngày 27/6/2014, do Phó chủ tịch UBND TP Cà Mau lúc bấy giờ, ông Chung Tấn Hải, ký (nay đã nghỉ hưu).

Theo quyết định này, trên 3,4 tỷ đồng là tổng số tiền bồi thường, hỗ trợ cho 180 hộ dân trong vùng dự án với tổng diện tích trên 6,32 ha, trong đó người dân thực lãnh chỉ trên 2,8 tỷ đồng. Một điều lạ là phương án này chỉ phê duyệt đối với chi phí bồi thường về đất theo giá đất tại thời điểm đó là 45.000 đồng/m², nghĩa là căn cứ vào bảng giá các loại đất trên địa bàn tỉnh Cà Mau năm 2013.

Thêm vào đó, phương án không nêu hỗ trợ về đất theo giá đất bình quân khu vực, cũng như chưa lập phương án bồi thường, hỗ trợ công trình, vật kiến trúc… nên khi triển khai không nhận được sự đồng tình của người dân trong vùng dự án.

Khi có Quyết định 489, Công ty Thiên Tân tiến hành ngay việc thảo luận bồi thường giải phóng mặt bằng được 17 hộ gia đình, cá nhân với diện tích trên 18.000 m²theo chính sách của công ty, với tổng số tiền chỉ trên 1 tỷ đồng (chỉ bồi thường về đất).

Ngày 20/8/2015, UBND tỉnh kịp thời ban hành Quyết định số 86 về phê duyệt giá đất ở trung bình khu vực hỗ trợ thu hồi của dự án với mức 860.000 đồng/m². Tại văn bản này, Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Dương Tiến Dũng ký thay Chủ tịch UBND tỉnh với yêu cầu giao UBND TP Cà Mau chỉ đạo Hội đồng Bồi thường và tái định cư TP Cà Mau áp dụng mức giá đất ở trung bình khu vực nêu trên để lập phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư dự án, trình cấp thẩm quyền thẩm định, phê duyệt để triển khai thực hiện theo quy định.

Chưa phù hợp theo quy định

Ngay khi Quyết định 489 của UBND TP Cà Mau vừa được ban hành, 2 ngày sau đó, tức ngày 29/6/2014, Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Cà Mau (cơ quan Thường trực Hội đồng Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư TP Cà Mau) đã tiến hành triển khai ngay quyết định thu hồi đất và quyết định phê duyệt phương án bồi thường, nhưng đã gặp ngay phản ứng quyết liệt của người dân.

Kiểm tra hồ sơ từ Trung tâm Thông tin Tài nguyên và Môi trường (nay là Trung tâm Kỹ thuật - Công nghệ - Quan trắc Tài nguyên và Môi trường), là đơn vị tư vấn do Công ty Thiên Tân thuê (đo đạc, kiểm kê…) thì có đến 97 hộ không có thông tin về đất, do không liên hệ được với chủ đất (đất trống), trong đó có 20 hộ diện tích đất nhỏ lẻ giáp khu dân cư hiện trạng tiếp giáp với đường từ Quốc lộ 1 và xã Lý Văn Lâm (Công ty Thiên Tân ngay sau đó đề nghị loại bỏ ra ngoài phương án, không thu hồi đất, trong khi chưa có chủ trương điều chỉnh quy hoạch); 44 hộ đã điều tra mô tả tài sản trên đất nhưng chưa đầy đủ…

Tài liệu phóng viên có được, theo chính sách hiện hành thì vùng thực hiện dự án, hộ có diện tích dưới 525 m²được bồi thường, hỗ trợ 475.000 đồng/m²đối với đất trồng cây hàng năm và 520.000 đồng/m²đối với đất trồng cây lâu năm; hộ có diện tích đất từ 525 m²đến dưới 1.000 m²được bồi thường, hỗ trợ là 313.500 đồng/m²đối với đất trồng cây hàng năm và 401.250 đồng/m²đối với đất trồng cây lâu năm; hộ có diện tích đất trên 1.000 m²được bồi thường, hỗ trợ 224.250 đồng/m²đối với đất trồng cây hàng năm và 335.625 m²đối với đất trồng cây lâu năm.

Trần Nguyên

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)