1.

Liệu chúng ta có thể,ệtNamBàitoáncủanhữngnỗlựcphithườpau đấu với bastia có dám nghĩ đến một kịch bản tăng trưởng cao hơn, ví dụ 7% chẳng hạn? Đâu là các giới hạn hay cản lực của tốc độ tăng trưởng mà nhiều đánh giá cho là lãng mạn trong bối cảnh hiện nay? Tiềm năng và cơ sở cho thực hiện kịch bản tạm mơ ước ấy là có hay không?...

Hàng loạt câu hỏi của TS. Lê Duy Bình, Giám đốc Economica Việt Nam khiến buổi công bố dự báo kinh tếnăm 2024 của Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) hồi giữa tháng 1/2024 trầm lại.

Trước đó, khi CIEM công bố 2 kịch bản tăng trưởng kinh tế năm 2024, với kịch bản cao là GDP tăng trưởng 6,48% và kịch bản thấp hơn là 6,13%, cuộc bàn luận sôi nổi giữa các chuyên gia kinh tế chủ yếu tập trung vào những khó khăn, bất định của năm 2024. Thậm chí, đã có đề nghị CIEM bổ sung thêm phương án thấp hơn, với những giả định kém lạc quan về kinh tế thế giới, khả năng gia tăng các xung đột địa chính trị, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn... và cả dự báo tăng trưởng khu vực sản xuất, chế tạo chậm lại ở Trung Quốc sẽ làm giảm thương mại khu vực, đặc biệt là với các nền kinh tế mở, hướng mạnh vào xuất khẩu như Việt Nam...

Trong các dự báo của Ngân hàngThế giới (WB), Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) hay Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đưa ra cuối năm ngoái, tăng trưởng của kinh tế Việt Nam dao động trong khoảng 5,5-6%.

Thừa nhận các biến số đang rất khó đoán định, nhất là khi xung đột ở Trung Đông đã nóng lên, song ông Bình không muốn khoanh bài toán tăng trưởng kinh tế Việt Nam chỉ trong năm 2024.

Nếu xem xét kỹ, ngoại trừ các yếu tố mang tính ngoại cảnh, nằm ngoài tầm kiểm soát của Việt Nam, không ít lĩnh vực tiềm năng và có thể tạo nên yếu tố đột phá. Trong đó, đầu tưcủa khu vực tư nhân đang nhiều dư địa.

Trong quá khứ, đầu tư của khu vực này từng có tốc độ tăng trung bình 13,2%/năm trong giai đoạn 2011-2018, có năm đạt đến 18,86%/năm. Ngay trước dịch bệnh, năm 2019, đầu tư khu vực này tăng tới 14,5%. Với tỷ trọng trong tổng vốn đầu tư toàn xã hội lên tới gần 60%, thì 1 điểm phần trăm tăng lên của đầu tư tư nhân có thể cộng thêm cho tăng trưởng  khoảng 0,41 điểm phần trăm, chưa kể các đóng góp trong tạo việc làm, thu nhập, tạo năng lực sản xuất mới cho nền kinh tế...

Tuy nhiên, năm 2023 đã ghi nhận mức lao dốc mạnh của nguồn vốn này, với mức tăng 2,7%, rất thấp so với 8,7% của năm 2022. Với kịch bản tăng trưởng GDP 6-6,5%, các chuyên gia tính toán, đầu tư tư nhân phải tăng gấp đôi năm 2023, khoảng 6%.

“Dư địa có, tuy đầy thách thức. Với nỗ lực mạnh mẽ, tôi tin kịch bản 6-6,5% có thể đạt được. Nhưng mục tiêu phía trước của chúng ta không chỉ là tăng tốc phục hồi mà còn là GDP bình quân đầu người đạt 4.700-5.000 USD vào năm 2025, là vượt bẫy thu nhập trung bình và trở thành nước có thu nhập cao vào năm 2045”, TS. Bình bảo vệ quan điểm.

Giải pháp được đưa ra là tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, tận dụng cơ hội từ các động lực tăng trưởng mới, gắn với xu thế phát triển, công nghệ, phát triển xanh… Dư địa để thực hiện cũng rất lớn.

Chính vì vậy, các nỗ lực cao hơn là chưa đủ, mà phải là những nỗ lực phi thường, ngay từ bây giờ để hiện thực hóa các dư địa. Trước hết là đưa tăng trưởng đầu tư tư nhân lên 10-15%. Đây sẽ là những yếu tố quan trọng, tạo sự khác biệt về tăng trưởng trong năm 2024 và trong nhiều năm tới.

2.

Hoài bão hơn và tự đặt mức xà cao hơn, yêu cầu cao hơn trong tăng trưởng kinh tế không phải là chủ đề mới được đặt ra.

Trong cuộc hội ngộ đặc biệt giữa nhiều thế hệ chuyên gia kinh tế vào cuối năm 2023, nhân dịp ra mắt cuốn sách “Vì một Việt Nam dân giàu, nước mạnh”, ông Bùi Quang Vinh, nguyên Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư và nhiều chuyên gia kinh tế có mặt hôm đó đã nhắc lại khát vọng Việt Nam 2035 với nhiều hoài bão mà  họ đã dành rất nhiều tâm huyết và kỳ vọng để viết lên cách đây tròn 10 năm, vào năm 2014.