Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung phát biểu giải trình tại hội trường Quốc hội,ânnhắctínhkhảthimởrộngđốitượngbảohiểmxãhộibắtbuộsoi kèo lazio vs ac milan sáng 23/11. Ảnh: TL

Cân nhắc kỹ khả năng đảm bảo ngân sách khi sửa luật

So với luật hiện hành, dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) mở rộng 5 đối tượng tham gia BHXH bắt buộc như: chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh; người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố; người quản lý doanh nghiệp, người đại diện cổ phần vốn nhà nước…

Theo đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương), việc mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc là cần thiết, phù hợp với tâm tư, nguyện vọng và kiến nghị của cử tri trong nhiều năm gần đây.

Tán thành nội dung này, song đại biểu Trần Thị Thanh Hương (đoàn An Giang) cho rằng, vấn đề cần quan tâm khi mở rộng việc tham gia BHXH bắt buộc là nhiều người trong số nhóm đối tượng dự kiến được mở rộng đều là những người có thu nhập thấp. Chính vì vậy, chúng ta cần tiếp tục rà soát và đánh giá kỹ hơn các tác động của các chính sách liên quan về bảo hiểm y tế, BHXH một lần…

Cùng quan điểm, đại biểu Phạm Thị Kiều (Đắk Nông) cho biết hiện nay phụ cấp hàng tháng với nhóm người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố rất thấp mà phải trích nộp BHXH thì phần thực nhận của họ sẽ còn thấp hơn. Trong khi đó, số lượng nhóm này trên cả nước rất lớn nên phần ngân sách nhà nước chịu trách nhiệm đóng cũng không nhỏ. Do đó, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo cần có đánh giá, phân tích kỹ lưỡng về khả năng đảm bảo ngân sách cho các đối tượng này.

Đại biểu Đoàn Thị Thanh Mai (đoàn Hưng Yên) cũng đề nghị cần đánh giá tác động đến các chi phí phát sinh; đồng thời cần có chế tài xử phạt nghiêm minh để tránh tình trạng chậm và trốn đóng BHXH.

Đại biểu phân tích, theo báo cáo đánh giá tác động chính sách trong sách trong dự án luật, có gần 2 triệu hộ đăng ký kinh doanh, khoảng 270.000 người hoạt động không chuyên trách ở thôn tổ dân phố, chưa kể ba nhóm đối tượng còn lại chưa có thống kê cụ thể. Thực tiễn vừa qua cho thấy, tình trạng trốn, nợ đóng BHXH đối với các đối tượng dễ quản lý hơn vẫn chưa được giải quyết triệt để. Do đó nếu mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc như dự thảo luật cần phải có chế tài quy định kiểm soát và thực hiện nghiêm xử lý xử phạt nghiêm minh, để đảm bảo tính hiệu lực, hiệu quả của các quy định…

Nhiều quan điểm khác nhau về rút bảo hiểm một lần

Cân nhắc tính khả thi mở rộng đối tượng bảo hiểm xã hội bắt buộc

Liên quan đến quy định rút BHXH 1 lần, Chính phủ đề xuất 2 phương án. Phương án 1 là người lao động tham gia BHXH trước khi luật có hiệu lực (dự kiến 1/7/2025) được rút BHXH một lần, người lao động tham gia BHXH sau 1/7/2025 không được rút BHXH một lần. Phương án 2 là người lao động được rút BHXH một lần bằng 50% tổng thời gian đóng BHXH, 50% còn lại được bảo lưu để người lao động tiếp tục tham gia sau này.

Ủng hộ phương án 1, đại biểu Trần Thị Diệu Thúy (đoàn TP. Hồ Chí Minh) cho biết phần lớn ý kiến của công nhân, cán bộ công đoàn tại các doanh nghiệp ở TP. Hồ Chí Minh tha thiết đề nghị Quốc hội lựa chọn phương án 1. Đây là phương án tương đối hài hòa đảm bảo quyền được rút một lần với người đang tham gia đóng BHXH, có thể đảm bảo ổn định quan hệ lao động khi luật có hiệu lực thi hành.

Mặc dù có thể sẽ có một làn sóng nghỉ việc, xin rút BHXH một lần ngay sau khi Quốc hội bấm nút thông qua luật này, song đại biểu cho rằng nhóm lao động mới tham gia BHXH sau năm 2025 sẽ duy trì sự tham gia của mình đến cuối dòng đời lao động.

“Thực tiễn cho thấy không một chính sách nào làm hài lòng được tất cả đối tượng liên quan. Do đó, nếu muốn hạ năm đóng tối thiểu xuống 15 năm như dự thảo luật thì đồng thời cần phải chấm dứt quy định rút BHXH một lần nhưng không làm ảnh hưởng nhiều đến ổn định quan hệ lao động” - đại biểu phân tích.

Ở chiều ngược lại, nhiều đại biểu nghiêng về phương án 2, nhưng có thể có một số điều chỉnh. Đại biểu Tô Văn Tám (đoàn Kon Tum) cho rằng nếu áp dụng phương án 1, người lao động sẽ không đồng tình. Đại biểu đề nghị nên quy định theo hướng là người lao động được lựa chọn hưởng BHXH một lần và chỉ được rút phần mình đã đóng, còn phần mà người sử dụng lao động đóng thì được Nhà nước bảo lưu để họ tiếp tục đóng hoặc hưởng khi hết độ tuổi lao động. Đây cũng là phương án đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp), đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn Đắk Nông) đồng tình.

Tranh luận về nội dung này, đại biểu Phạm Văn Thịnh (đoàn Bắc Giang) nêu quan điểm Nhà nước chỉ nên giữ chân người lao động bằng các lợi ích chứ không phải bằng các hạn chế.

Với tinh thần đó, đại biểu đề xuất giải pháp theo hướng cho phép người lao động rút BHXH một lần nhưng có phương án trung gian. Đó là khi người lao động có nhu cầu rút BHXH một lần thì cơ quan bảo hiểm xác định được số tiền rút một lần chuyển sang Ngân hàng Chính sách xã hội. Người lao động rút số tiền đó từ ngân hàng, nhưng chịu mức lãi suất chính sách khoảng dưới 5%/năm. Khi nào người lao động quay trở lại thì sẽ phải đóng bổ sung số lãi đó và tiếp tục được tham gia BHXH.

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)