Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1 kiểm tra hàng hóa NK. Ảnh: T.H

Thực trạng

Tại hội thảo đơn giản hóa thủ tục kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa XNK được tổ chức tại TP.HCM mới đây,ỡnútthắtđốivớihànghóakiểmtrachuyênngàtrận đấu werder bremen gặp bayern các doanh nghiệp rất đồng tình và mong muốn có giải pháp tháo gỡ đối với hàng hóa kiểm tra chuyên ngành theo nội dụng Đề án của ngành Hải quan.

Theo ông Ngô Minh Hải, Phó Cục trưởng Cục Giám sát Quản lý- Tổng cục Hải quan, thực tế hiện nay, hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến kiểm tra chuyên ngành quá nhiều nhưng chưa đầy đủ, thiếu đồng bộ, chưa phù hợp thực tế và thông lệ của quốc tế.

Có 259 văn bản quy phạm pháp luật về quản lý chuyên ngành (19 luật, pháp lệnh; 54 Nghị định, chỉ thị, quyết định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; 186 thông tư, quyết định của các bộ, ngành); trên 200 Danh mục hàng hóa thuộc diện quản lý chuyên ngành với khoảng 100.000 dòng hàng hóa.

Tuy hệ thống văn bản nhiều, nhưng vẫn còn có lĩnh vực quản lý chưa được hướng dẫn đầy đủ. Có tình trạng một mặt hàng phải áp dụng nhiều chính sách quản lý; hoặc một mặt hàng thuộc diện quản lý của nhiều bộ, ngành.

Bên cạnh đó, Danh mục hàng hóa được công bố nhưng phạm vi quá rộng, tên hàng không rõ ràng và không có mã số HS, thiếu quy chuẩn kỹ thuật. Tổ chức hoạt động kiểm tra chuyên ngành tại cửa khẩu lực lượng còn mỏng, phương tiện còn thiếu, hiệu quả thấp.

Tại nhiều cửa khẩu đường bộ, đường biển, đường hàng không chưa có đại diện của các cơ quan kiểm tra chuyên ngành về kiểm tra an toàn thực phẩm, kiểm tra chất lượng, tiêu chuẩn hàng hóa.

Việc trao đổi thông tin và phối hợp trong hoạt động kiểm tra chuyên ngành tại cửa khẩu còn nhiều hạn chế. Một số doanh nghiệp XNK có hàng hóa thuộc đối tượng kiểm tra chuyên ngành không tự giác trong việc thực hiện đầy đủ các quy định về kiểm tra chuyên ngành…

Gỡ nút thắt kiểm tra chuyên ngành

Nhằm gỡ vướng nút thắt từ công tác kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa XNK, Tổng cục Hải quan đang xây dựng Đề án “Giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa XNK”.

Theo Đề án, đối với hàng kiểm tra chuyên ngành sẽ xác định những lĩnh vực, mặt hàng thuộc diện kiểm tra chuyên ngành mà Nhà nước cần quản lý, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ ngay từ khi nhập khẩu, như: Lĩnh vực kiểm dịch động vật, kiểm dịch thực vật; kiểm dịch y tế; mặt hàng hóa chất độc hại, thuốc trừ sâu, các mặt hàng là phế liệu, rác thải, chất gây ô nhiễm môi trường...

Xác định những lĩnh vực, mặt hàng XNK thuộc diện kiểm tra chuyên ngành do cơ quan quản lý nhà nước thực hiện, hoặc do cơ quan, đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp, viện nghiên cứu thực hiện.

Áp dụng QLRR trong hoạt động kiểm tra chuyên ngành trên cơ sở ứng dụng công nghệ thông tin, phân tích thông tin, trao đổi dữ liệu điện tử, công nhận kết quả lẫn nhau... đồng thời đẩy mạnh sang hoạt động hậu kiểm. Hoạt động kiểm tra chuyên ngành phải phù hợp với thông lệ quốc tế, với các Công ước, Hiệp định quốc tế Việt Nam đã ký và tham gia.

Có 4 nhóm giải pháp thực hiện Đề án. Trong đó, nhóm giải pháp về hoàn thiện cơ sở pháp lý cho hoạt động kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa XNK, bao gồm: Ban hành đầy đủ văn bản quy định; rà soát công bố Danh mục hàng hóa XNK thuộc diện kiểm dịch, kiểm tra an toàn thực phẩm; kiểm tra chất lượng; theo giấy phép... Danh mục có mã số HS; công bố tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật; công khai các quy định về thủ tục, hồ sơ, thời gian thực hiện kiểm tra chuyên ngành.

Nhóm giải pháp đổi mới về phương pháp, cách thức kiểm tra chuyên ngành: Tăng cường kiểm tra đối với mặt hàng có nguy cơ cao về dịch bệnh, sức khỏe, môi trường, an ninh...; quy định rõ mặt hàng cần kiểm tra tại cửa khẩu; áp dụng QLRR trong kiểm tra chuyên ngành (kiểm tra trong điểm, kiểm tra xác xuất; kiểm tra thông quan; giảm kiểm tra với hàng hóa có rủi ro thấp...). Ưu tiên mặt hàng nhà nước khuyến khích XK, NK; công nhận kiểm tra chuyên ngành, ứng dụng CNTT trong kiểm tra chuyên ngành (đăng ký, trả kết quả kiểm tra, phối hơp và trao đổi thông tin kiểm tra chuyên ngành qua mạng...

Nhóm giải pháp tăng cường đầu tư máy móc, thiết bị và nguồn nhân lực cho các đơn vị kiểm tra chuyên ngành và nhóm giải pháp về xã hội hóa hoạt động kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa XNK nhằm phát huy tối đa nguồn nhân lực, cơ sở vật chất, phương tiện máy móc kỹ thuật hiện có, tiết kiệm nguồn lực đầu tư của nhà nước.

Đề án này đang được hoàn thiện, áp dụng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động XNK hàng hóa tại cửa khẩu với việc thực hiện các thủ tục kiểm tra nhanh chóng, thuận tiện. Giảm thời gian thông quan hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu ngang bằng với các nước ASEAN-6.

Tạo môi trường pháp lý và điều kiện cần thiết để thực hiện xã hội hóa hoạt động kiểm tra chuyên ngành nhằm phát huy mọi nguồn lực của xã hội. Đảm bảo quản lý chặt chẽ, đúng quy định pháp luật, góp phần bảo đảm an ninh quốc gia, an toàn kinh tế, bảo vệ môi trường. Tạo điều kiện thuận lợi khuyến khích hoạt động XK hàng hóa của Việt Nam; tạo hàng rào kỹ thuật đối với hàng hóa NK.

(责任编辑：Nhận Định Bóng Đá)