Chuyển đổi số đang mang đến những cơ hội và thách thức chưa từng có,ăngcườngbảovệanninhmạngantoànthôngtintrongthờikỳchuyểnđổisốvong 38 ngoai hang anh mở ra một không gian sống mới - không gian mạng. Trong môi trường này, mọi người dễ dàng tham gia mạng xã hội, học tập và giải trí trực tuyến, cũng như mua sắm qua mạng. Tuy nhiên, không gian số cũng đồng thời là mảnh đất màu mỡ cho các hình thức lừa đảo, tấn công mạng và thu thập thông tin cá nhân trái phép. Tại Điện Biên, công tác bảo vệ an toàn thông tin đã và đang được triển khai mạnh mẽ, nhằm bảo vệ người dân trước những rủi ro tiềm ẩn.

Điện Biên triển khai mạnh mẽ công tác đảm bảo an ninh mạng trong kỷ nguyên số.

Năm 2024, Sở Thông tin và Truyền thông Điện Biên phối hợp với các cơ quan liên quan đã ghi nhận và xử lý 236.770 cuộc tấn công mạng vào các phần mềm, nền tảng dùng chung, cổng thông tin điện tử của tỉnh. Trong đó, 3.821 máy tính đã được xử lý khỏi virus và mã độc, 3.813 tệp tin nhiễm mã độc được khắc phục. Đồng thời, 4.779 máy tính trên địa bàn tỉnh được giám sát hoạt động, với 5 cơ quan tham gia mạng botnet được hỗ trợ loại bỏ kết nối nguy hiểm. Công tác phát hiện, xử lý 3.020 lỗ hổng phần mềm cũng được thực hiện nghiêm ngặt. Ngoài ra, các cuộc diễn tập thực chiến an toàn thông tin và các khóa đào tạo kỹ năng số cho cán bộ chuyên trách cũng đã được tổ chức, giúp nâng cao nhận thức và kỹ năng bảo vệ an toàn thông tin.

Tuy nhiên, sự thiếu cảnh giác của người dân trước các hình thức lừa đảo trên không gian mạng vẫn là một vấn đề đáng báo động. Điển hình là câu chuyện của chị T.T.D., cư dân phường Tân Thanh, TP. Điện Biên Phủ. Chị nhận được một cuộc gọi từ một người tự xưng là H., hướng dẫn chị làm việc tại nhà với mức lợi nhuận hấp dẫn. Người này yêu cầu chị cài đặt ứng dụng và thực hiện nhiệm vụ thanh toán hóa đơn trên ứng dụng để nhận lại lợi nhuận từ 20-40%. Ban đầu, chị D. nhận lại được tiền gốc và lãi từ các giao dịch nhỏ, nhưng khi số tiền tăng lên, chị không còn nhận được khoản hoàn trả nào. Sau khi phát hiện đây là hình thức lừa đảo, chị D. đã mất gần 20 triệu đồng và không thể liên lạc lại với đối tượng.

Theo ông Vũ Hoàng Thiên - Giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin và Truyền thông (Sở Thông tin và Truyền thông Điện Biên), sự mất an toàn thông tin phần lớn bắt nguồn từ thói quen và nhận thức của người dùng. Nhiều người không đặt mật khẩu đủ mạnh hoặc chia sẻ thông tin cá nhân một cách bất cẩn trên không gian mạng. Các thiết bị thông minh, từ máy tính đến điện thoại, khi không được bảo mật kỹ lưỡng cũng dễ trở thành mục tiêu tấn công của tin tặc. Đặc biệt, các camera giám sát gia đình hoặc cơ quan khi không được đổi mật khẩu thường xuyên hay sử dụng phần mềm không rõ nguồn gốc đều có thể bị xâm nhập.

Những lỗ hổng này không chỉ đến từ sự bất cẩn của người dùng mà còn xuất phát từ sự phức tạp ngày càng gia tăng của các nhóm tội phạm công nghệ cao. Tin tặc hiện nay không chỉ sử dụng các mánh khóe lừa đảo đơn giản mà còn phát triển các phần mềm độc hại tinh vi, dễ dàng xâm nhập và thu thập dữ liệu cá nhân. Vì vậy, để giảm thiểu rủi ro, người dùng cần chủ động trang bị kiến thức về an toàn thông tin. Các chuyên gia khuyến cáo không nên đăng nhập tài khoản cá nhân trên thiết bị lạ, không sử dụng phần mềm không rõ nguồn gốc và luôn bật tường lửa trên thiết bị. Đồng thời, người dùng nên đặt mật khẩu mạnh, gồm cả chữ, số và ký tự đặc biệt, đồng thời sử dụng xác thực hai lớp để bảo vệ tài khoản.

Một yếu tố quan trọng khác trong việc đảm bảo an toàn thông tin là sự hợp tác chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và cộng đồng. Bộ Thông tin và Truyền thông đã nhấn mạnh vai trò của các tổ công nghệ số cộng đồng trong việc tuyên truyền, đào tạo và hỗ trợ người dân nâng cao nhận thức về an toàn số. Bên cạnh đó, các chương trình tập huấn kỹ năng số cũng được tổ chức rộng rãi, hướng dẫn người dân cách bảo vệ dữ liệu cá nhân và ứng phó với các mối đe dọa trên không gian mạng.

Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng từng khẳng định: "Việt Nam phải khẳng định chủ quyền và sự thịnh vượng quốc gia trên không gian mạng, và mỗi người dân đều có trách nhiệm bảo vệ môi trường này".

Trong thời đại số, không gian mạng không chỉ là nơi lưu trữ thông tin mà còn là không gian sống, làm việc và giải trí của hàng triệu người. Do đó, việc bảo vệ an toàn thông tin không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan chức năng mà còn là ý thức của mỗi cá nhân.

Đối với các thiết bị thông minh như điện thoại di động, người dùng cần đặc biệt cẩn trọng. Điện thoại thông minh ngày nay không chỉ là công cụ liên lạc mà còn chứa đựng nhiều dữ liệu quan trọng, từ hình ảnh cá nhân, thông tin tài chính đến lịch sử duyệt web. Tuy nhiên, sự tiện ích đi kèm với rủi ro lớn khi các thiết bị này có thể bị tin tặc lợi dụng để theo dõi, nghe lén hoặc giả mạo danh tính. Để giảm thiểu nguy cơ, người dùng nên kiểm soát quyền truy cập của từng ứng dụng, chỉ cài đặt ứng dụng từ nguồn tin cậy và thường xuyên kiểm tra các quyền mà ứng dụng đã được cấp.

Cuối cùng, trong một thế giới ngày càng kết nối, việc bảo vệ an toàn thông tin cá nhân không chỉ là hành động bảo vệ tài sản vô hình mà còn là bảo vệ danh tính và quyền riêng tư của mỗi người. Chỉ cần mỗi cá nhân nâng cao ý thức và áp dụng các biện pháp cơ bản, nguy cơ mất an toàn thông tin có thể được giảm thiểu đáng kể. Đây không chỉ là cách bảo vệ bản thân mà còn góp phần xây dựng một không gian mạng an toàn và lành mạnh cho cộng đồng.

Duy Trinh

(责任编辑：La liga)