Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu tại phiên họp. Ảnh: H.Y

Chưa dung hòa được giữa y tế và kinh doanh

TheòngchốngtáchạirượubiaPhảithayđổivănhóaquotépuốket qua bong da halano báo cáo của Ủy ban về Các vấn đề xã hội (Ủy ban), ngay cả từ tên gọi của luật đã có nhiều đề xuất khác nhau. Nhiều ý kiến nhất trí với tên gọi là “Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia” và một số ý kiến đề nghị lấy các tên gọi khác như: “Luật Phòng, chống tác động có hại và kiểm soát rượu, bia”; “Luật Phòng, chống tác hại của lạm dụng đồ uống có cồn” hoặc “Luật Kiểm soát đồ uống có cồn”; “Luật Phòng, chống tác hại của lạm dụng rượu, bia”; ‟Luật Kiểm soát rượu, bia”...

Thường trực Ủy ban đề xuất không sử dụng các từ “lạm dụng”, “hạn chế” hoặc cụm từ “đồ uống có cồn” và xin ý kiến UBTVQH hai phương án về tên gọi là “Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia” và “Luật Phòng, chống tác động có hại và kiểm soát rượu, bia vì sức khỏe con người”. Đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban nghiêng về phương án 1 là phương án được nhiều đại biểu lựa chọn và là phương án Chính phủ trình.

Về chính sách của Nhà nước trong phòng, chống tác hại của rượu, bia, một số ý kiến đề nghị nên có 5 nhóm chính sách về tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; về sản xuất, kinh doanh; về giá; về giảm tác hại của rượu, bia; về tài chính và xã hội hóa; có chính sách ưu tiên biện pháp phòng, chống tác hại của rượu, bia đối với thanh niên, người chưa thành niên; phát huy vai trò của y tế cơ sở, cộng đồng và xã hội hóa hoạt động phòng, chống tác hại của rượu, bia... Các ý kiến của đại biểu đã được tiếp thu và thể hiện tại Điều 3 của dự thảo luật.

Thảo luận tại phiên họp, nhiều ý kiến cho rằng, các quy định trong dự thảo luật còn chưa hợp lý, cụ thể. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định cho rằng, đây là luật khó, nhiều nội dung chưa dung hòa được giữa lĩnh vực y tế và kinh doanh. Ngay từ phạm vi điều chỉnh, dự thảo luật đã nhận được nhiều ý kiến của các hiệp hội nói rằng ngôn ngữ luật chưa chuẩn và quan điểm đó lại mâu thuẫn với ngành y tế.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển, nhiều quy định trong dự thảo sẽ tạo ra sự bất hợp lý trong đối xử với các sản phẩm rượu bia, các hộ kinh doanh, nhà sản xuất, đồng thời kém khả thi trên thực tế. Đơn cử như quy định cấm bán rượu bia trên 15 độ trên Internet.

“Điều này phải chăng là bia và rượu vang thì có thể bán thoải mái? Trong khi đó, bán hàng trên Internet chỉ là phương thức kinh doanh. Cần nhớ là Việt Nam đang tiêu thụ tới 3 tỷ lít bia mỗi năm, cũng gây ra những tác hại không hề nhỏ” - Phó Chủ tịch Quốc hội nói.

Cho rằng để hạn chế việc lạm dụng rượu bia thì cần áp dụng đồng bộ cả 4 nhóm giải pháp là giảm cung, giảm cầu, giảm tiếp cận và giảm tác hại, Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải cho biết, theo số liệu công bố tại hội thảo mà Bộ Y tế tổ chức, chi phí tiền mua rượu 4 tỷ USD, trong khi xuất khẩu gạo 2,41 tỷ USD. Nếu con số này là đúng thì tình trạng tiêu thụ rượu bia đã đến mức báo động.

Thay đổi văn hóa sử dụng rượu bia

Liên quan đến việc quản lý rượu thủ công, Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng nhận xét: “Vấn đề là kiểm soát được chất lượng đầu ra của sản phẩm, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm chứ đừng vội vã kết tội sản xuất thủ công”. Đồng quan điểm này Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định cho rằng, quan trọng là quản lý đầu ra của rượu thủ công để bảo đảm chất lượng, không có độc, không bị phát tán ra thị trường, gây ảnh hưởng sức khỏe của nhân dân.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hoá, Giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng Phan Thanh Bình đề nghị, không đẩy xa khoảng cách, gây ra sự chênh lệch giữa rượu công nghiệp và rượu thủ công, thay vào đó nên kiểm soát đăng ký và chất lượng đầu ra.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng nêu rõ, luật này ban hành không ảnh hưởng đến đến rượu thủ công truyền thống, tuy nhiên phải bảo đảm quản lý được chất lượng của rượu thủ công.

Về 5 nhóm chính sách dự thảo đưa ra để phòng, chống tác hại rượu bia, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đánh giá, các quy định dự thảo đưa ra phù hợp, nhưng chưa cụ thể. Chủ tịch Quốc hội cho rằng phải chú trọng mục tiêu tăng cường giáo dục truyền thông để thay đổi thói quen tiêu dùng, xử lý nghiêm khắc việc lạm dụng rượu bia.

“Việt Nam được đánh giá là một trong những nước sử dụng bia nhiều nhất thế giới. Ở nước ngoài dùng bia ai có nhu cầu tự rót. Còn ở Việt Nam thì ép nhau uống, cụng ly là phải uống hết, một văn hoá kỳ lạ, phải thay đổi văn hoá của người sử dụng, trước hết là từ truyền thông” - Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nói.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng đề nghị cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra cần cân nhắc, tiếp thu đầy đủ các ý kiến đóng góp để đảm bảo tính khả thi, phù hợp với văn hoá, tập quán của người Việt. Luật không cấm hoạt động sản xuất, kinh doanh và quảng cáo đúng pháp luật.

“Chúng ta không vội vã ban hành luật khi chưa xem xét kỹ, toàn diện vấn đề. Nếu chưa chín muồi, chưa đồng thuận thì chưa thông qua” - Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng khẳng định.

H.Y

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)