Dầu thô đang trong đợt giảm giá “sốc”. Ảnh: S.T.

3 kịch bản cho giá dầu

Đưa ra 3 kịch bản tác động giá dầu đến kinh tế Việt Nam cho năm 2016,sốcsoi kèo crotia nhóm nghiên cứu của Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế xã hội quốc gia cho biết: Kịch bản giá dầu 50 USD/thùng, nền kinh tế Việt Nam - nước vừa NK xăng dầu thành phẩm vừa XK dầu thô, chịu tác động cả tiêu cực và tích cực. Đối với Việt Nam, cú sốc giảm giá dầu này có tác động tới nền kinh tế nước ta khiến GDP giảm mạnh vào năm 2016, cụ thể giảm 0,47 điểm % trong năm 2016 (giả sử mục tiêu tăng trưởng GDP 2016 là 6,7%, thì mức giảm 0,47 điểm % này sẽ khiến GDP giảm còn 6,23% - PV). Song tốc độ giảm dần vào các năm sau do các nền kinh tế là đối tác kinh tế quan trọng của Việt Nam được cải thiện.

Với kịch bản thứ 2, giá dầu giảm xuống mức 40 USD/thùng, so với cùng kỳ năm trước, tăng trưởng kinh tế Việt Nam giảm 0,85 điểm % trong năm 2016. Do thu ngân sách giảm mạnh nên tác động tới chi tiêu Chính phủ và cầu trong nước, khiến quy mô GDP 3 năm giai đoạn 2016-2018 suy giảm mạnh so với kịch bản không có cú sốc giảm giá dầu này.

Trong kịch bản thứ 3, khi giá dầu trung bình của thế giới giảm xuống mức 30 USD/thùng, so với cùng kỳ năm trước, tăng trưởng kinh tế Việt giảm 1,36 điểm % trong năm 2016.

Cú sốc giảm giá dầu này khiến lạm phát Việt Nam giảm 3,95 điểm % và nền kinh tế Việt Nam ở trong tình trạng giảm phát sâu. Do tiền đồng tăng giá 4,04 điểm % nên tác động tới kim ngạch XK. Do tăng trưởng kinh tế thế giới những năm sau được cải thiện nên có tác động tích cực tới tăng trưởng kinh tế Việt Nam.

Trao đổi với phóng viên, TS Lương Văn Khôi, Trưởng ban Kinh tế thế giới (Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế xã hội quốc gia) cho rằng: Chúng tôi đã nghiên cứu 3 kịch bản giá dầu giảm tác động đến Việt Nam như giảm xuống 50 USD/ thùng, 40 USD/thùng và 30 USD/thùng. Trong cả 3 kịch bản, nền kinh tế Việt Nam đều ở trong tình trạng giảm phát nặng nên tùy thuộc vào điều kiện vĩ mô, cần có những biện pháp bổ trợ khác như nới lỏng tiền tệ để kích thích tăng trưởng nền kinh tế.

“Để nguồn thu ngân sách đảm bảo khi khu vực kinh tế được cải thiện, Chính phủ cần cải cách một cách toàn diện hệ thống thuế quốc gia từ Trung ương xuống địa phương để tránh thất thu thuế, đảm bảo nguồn thu và/hoặc bù đắp phần suy giảm do tác động giảm giá dầu thế giới tới ngân sách Nhà nước…” – TS Lương Văn Khôi khuyến nghị.

Không lo

Cách đây ít ngày, trao đổi với các phóng viên tại trụ sở, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh cũng nhắc đến “cú sốc” giá dầu và tác động tới kinh tế Việt Nam. Bộ trưởng Bùi Quang Vinh cho rằng: Năm 2015, mặc dù giá dầu giảm nhưng tổng thu ngân sách của Việt Nam vẫn không giảm, chỉ thay đổi cơ cấu là làm ngân sách Trung ương hụt 31 nghìn tỷ đồng song ngân sách địa phương lại vượt thu rất nhiều. Chúng ta là nước XK dầu mỏ, nhưng cũng là nước NK xăng dầu. Cho nên giá dầu giảm làm giá đầu vào của các ngành kinh tế giảm, làm tăng giá trị gia tăng trong các sản phẩm, làm tăng GDP.

Đánh giá những tác động của việc giá dầu thế giới đã xuống đến ngưỡng 36 USD/thùng, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho rằng, đây là giá dầu kỳ hạn của các tháng trong tương lai nên có thể nói là không ảnh hưởng trực tiếp đến nhiệm vụ thu ngân sách của năm 2015. Theo tính toán của Bộ Tài chính, năm nay, ngân sách vẫn sẽ thu đạt và vượt mức thu dầu thô đã báo cáo Quốc hội (khoảng 65-66 nghìn tỷ đồng).

Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho biết thêm, sang năm 2016, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã chỉ đạo và Bộ Tài chính cũng đã tính toán các phương án để giúp Chính phủ, Quốc hội điều hành ngân sách một cách tích cực, chủ động nhất. Trong các phương án đưa ra có tính đến trường hợp giá dầu xuống đến ngưỡng 35-36 USD/thùng. Nếu mức giá này kéo dài cả năm 2016 thì tác động giảm thu ngân sách khoảng 33-35 nghìn tỷ đồng. Trong đó, giảm trực tiếp thu từ dầu thô khoảng hơn 20 nghìn tỷ đồng và giảm từ các khoản liên quan thuế XNK, giá khí,… khoảng 15 nghìn tỷ đồng.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn, khi đánh giá tác động, cần nhìn cả 2 mặt của vấn đề, đặc biệt là sau bài học rút ra từ kinh nghiệm điều hành ngân sách 2015. Khi giá dầu xuống 35 USD/thùng, với dự kiến NK khoảng 12,5 - 13 triệu tấn xăng dầu cho năm 2016, thì tương ứng giá xăng dầu NK cho nền kinh tế sẽ giảm khoảng 2-2,1 tỷ USD, tương đương 45 nghìn tỷ đồng. Con số này kết hợp cùng với giá nguyên liệu đầu vào giảm theo thì nền kinh tế Việt Nam sẽ được lợi và theo đó, đời sống sản xuất, đời sống nhân dân cũng sẽ được lợi. Khi đó, các khoản thu thuế từ nội bộ nền kinh tế sẽ tăng lên.

"Với nguyên do đó, theo tính toán của các cơ quan chuyên môn của Bộ Tài chính, cân đối ngân sách 2016 vẫn được đảm bảo vì quan trọng nhất vẫn là tác động tích cực của giá dầu hỗ trợ nền kinh tế đảm bảo được tốc độ tăng trưởng 6,5-6,7%. Việc duy trì tăng trưởng kinh tế, cùng với đó là làm tốt công tác xử lý nợ đọng cũng như tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra tra chống chuyển giá sẽ là 3 công cụ quan trọng để đảm bảo cân đối ngân sách Nhà nước và ngân sách Trung ương năm 2016" - lãnh đạo Bộ Tài chính khẳng định.

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)